Ở lại là rác...

Buổi lễ diễu binh tối ngày 24/8 đã để lại trong lòng nhiều người một ấn tượng khó quên. Trên các tuyến phố lớn, hàng vạn bước chân đều tăm tắp, những cánh tay đưa chào rắn rỏi, tiếng nhạc quân hành ngân vang, cờ đỏ sao vàng rực sáng trong đêm Hà Nội. Đó là một khoảnh khắc mà ai có mặt cũng cảm nhận được sự thiêng liêng, tự hào, một niềm chung không dễ gì có lại.

Khoảng cách giữa cái lớn lao và cái rất nhỏ

Khi kết thúc buổi lễ, những đội hình chỉnh tề đã rời quảng trường, dòng người hân hoan cũng ra về với những cảm xúc được trải nghiệm. Thế nhưng trên vỉa hè, dưới đường, những rác thải như túi nilon, hộp xốp, chai nhựa… lại nằm lại, ngổn ngang, thách thức. Nhìn những hình ảnh đó có bao giờ khiến người ta suy nghĩ rằng có phải chúng ta vừa sống trọn vẹn trong những cảm xúc dâng trao, nhưng lại chưa thể giữ được sự trọn vẹn ấy ở những điều rất nhỏ?

Lễ diễu binh được chuẩn bị trong nhiều tháng trời, với công phu luyện tập, với hàng chục nghìn con người đồng lòng. Nó là biểu tượng cho sức mạnh và sự kỷ luật. Nhưng chỉ vài cử chỉ vô tình vứt bỏ lại những chiếc túi nilon, áo mưa giấy xuống lòng đường lại cho thấy một sự thiếu đồng bộ trong cách cộng đồng ứng xử.

Ở đây, rác không chỉ là rác thải, nó trở thành biểu hiện của một thói quen, một nền văn hóa công cộng chưa thật sự hình thành. Trong niềm vui tập thể, chúng ta dễ quên đi trách nhiệm cá nhân. Trong không khí long trọng, ta vẫn có thể buông tay để lại một dấu vết không đẹp.

Tình trạng này không phải chỉ xảy ra ở một địa phương hay ở những sự kiện lớn, mà nhiều lễ hội, sự kiện đông người khác cũng từng đối diện cảnh tượng tương tự. Ở Nhật Bản, mỗi kỳ World Cup, người ta vẫn nhắc đến hình ảnh cổ động viên Nhật ở lại dọn sạch khán đài sau trận đấu. Không ai yêu cầu họ, không có lực lượng chức năng nào nhắc nhở, đó đơn giản chỉ là một thói quen đã ăn sâu vào ý thức cộng đồng.

Ở nhiều quốc gia văn minh khác, khi các lễ hội âm nhạc, thể thao kết thúc, ban tổ chức thường bố trí dày đặc thùng rác phân loại, kèm theo đội ngũ tình nguyện viên nhắc nhở người dân. Thậm chí, việc giữ sạch môi trường được xem là một phần thành công của sự kiện, ngang hàng với khía cạnh an ninh hay chuyên môn.

Giữ sạch cũng là một biểu hiện của tình yêu nước

Chúng ta thường nghĩ đến lòng yêu nước trong những biểu tượng lớn lao như quốc kỳ, quân đội, lễ diễu binh… Nhưng giữ gìn những góc phố sạch, bảo vệ môi trường chung sau khi ra về cũng là một cách lặng lẽ để thể hiện điều ấy. Bởi một đất nước không chỉ đẹp trong những giờ phút huy hoàng, mà còn đẹp trong từng chi tiết nhỏ của đời sống hằng ngày.

Một xã hội văn minh không đo bằng quy mô của những sự kiện, mà đo ở những hành vi giản dị, đó là bỏ rác đúng chỗ, nhường chỗ cho người già, giữ trật tự nơi công cộng. Chính những điều tưởng nhỏ ấy lại góp phần làm nên hình ảnh lớn của một quốc gia trong mắt bạn bè thế giới.

Nếu một ngày nào đó, sau mỗi lễ hội, sau mỗi sự kiện lớn, phố phường vẫn nguyên vẻ sạch đẹp thì đó mới thực sự là dấu hiệu của một cộng đồng văn hóa. Và khi ấy, những bước chân trong lễ diễu binh sẽ không chỉ vang vọng trong một buổi tối, mà còn được tiếp nối trong đời sống hằng ngày, bằng kỷ luật, ý thức và sự văn minh.

Công điện số 134/CĐ-TTg ngày 13/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ kêu gọi mọi người dân về việc đẩy mạnh thu gom rác thải, bảo vệ, giữ gìn vệ sinh môi trường trên toàn quốc,

Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng phát động Phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường vì một Việt Nam sáng - xanh - sạch - đẹp và kêu gọi:

"Mỗi người dân, mỗi gia đình, mỗi cộng đồng cần nêu cao ý thức tự giác, thực hiện nếp sống văn minh: không xả rác bừa bãi, đổ rác đúng nơi, đúng giờ quy định; tích cực tham gia tổng vệ sinh tại nơi ở, nơi làm việc, trường học, đường phố, khu dân cư, kênh mương, sông ngòi, ao hồ, bãi biển. Mỗi người dân Việt Nam đều có thể trở thành một chiến sĩ xanh trên mặt trận bảo vệ môi trường.