Gần 40% lượng rác thải nhựa toàn cầu xuất phát từ bao bì, khiến giảm thiểu chất thải từ lĩnh vực này trở thành ưu tiên hàng đầu. Nhựa tái chế sau tiêu dùng (PCR) đang nổi lên như giải pháp thực tế cho bao bì bền vững, góp phần hạn chế chôn lấp, giảm phụ thuộc nguyên liệu nhựa nguyên sinh và giảm phát thải khí nhà kính.
Nhựa PCR được sản xuất từ các sản phẩm đã qua sử dụng như chai lọ, hộp thực phẩm, bao bì mà người tiêu dùng đã bỏ đi. Chủ yếu gồm PET, HDPE và một phần nhỏ PP, các vật liệu này được thu gom, làm sạch, phân loại, sau đó chế biến thành hạt nhựa mới. Quy trình sản xuất gồm: thu gom - vận chuyển, phân loại (tự động hoặc thủ công), rửa sạch, băm nhỏ, nấu chảy thành hạt nhựa PCR, rồi phối trộn với nhựa nguyên sinh theo tỷ lệ mong muốn. Tùy yêu cầu về độ trong, sản phẩm có thể sử dụng từ 10% đến 100% nhựa PCR.
Nhựa PCR góp phần giảm rác thải, tiết kiệm năng lượng và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực bao bì. Ảnh: Bits And Splits.
Nhựa PCR không phân hủy sinh học mà giữ nguyên cấu trúc hóa học như nhựa thông thường, nhưng nổi bật ở khả năng tái chế nhiều vòng trong hệ thống kinh tế tuần hoàn, miễn là không bị pha trộn phụ gia không tái chế.
Nhựa PCR khác nhựa nguyên sinh ở chỗ làm từ sản phẩm tiêu dùng đã qua sử dụng, không phải trực tiếp từ dầu mỏ. Sản phẩm ghi “100% PCR PET” tức toàn bộ hạt nhựa đều từ nguồn tái chế, trong khi PET thông thường là nhựa nguyên sinh từ hóa dầu.
PCR giúp giảm lượng rác thải, tiết kiệm tài nguyên và năng lượng. So với nhựa nguyên sinh, sử dụng PCR giúp tiết kiệm 79-88% năng lượng, giảm 67-71% khí thải nhà kính (tùy loại nhựa). Các chính sách trên thế giới ngày càng thúc đẩy doanh nghiệp sử dụng PCR: bang Washington (Mỹ) yêu cầu tỷ lệ nhựa tái chế bắt buộc trong chai nước, túi rác; bang California đặt mục tiêu tăng dần tỷ lệ nhựa tái chế tới 50% năm 2030. Còn Canada dự kiến quy định 30-60% nhựa tái chế trong bao bì từ 2030.
Nhiều tập đoàn lớn như Coca-Cola, PepsiCo, Unilever, Danone, L'Oréal đã công bố mục tiêu sử dụng 25-50% nhựa PCR trong bao bì trước 2025-2030. PCR hiện ứng dụng rộng rãi trong bao bì mỹ phẩm, điện tử, thực phẩm, hóa chất tẩy rửa, y tế… giúp giảm rác, tiết kiệm chi phí xử lý và cải thiện hình ảnh doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nhựa PCR vẫn còn hạn chế như giá thành cao hơn nhựa nguyên sinh, chất lượng chưa ổn định, nguồn cung chưa dồi dào. Độ trong suốt, đồng nhất màu sắc và sức bền vẫn đang được cải thiện nhờ công nghệ phân loại và tái chế hiện đại.
