Nguồn lợi thủy sản của Việt Nam liên tục suy giảm

Tại hội thảo về thể chế, quy hoạch cho phát triển kinh tế biển xanh tại Quảng Bình sáng 6/6, ông Lê Trần Nguyên Hùng, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có những phân tích, chia sẻ về bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản Việt Nam.

Theo ông Hùng, để có được thành tựu vượt bậc về ngành thủy sản, Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi với 20 hệ sinh thái có độ đa dạng sinh học cao, gồm hơn 11.000 loài thủy sản.

Tuy nhiên, ông Hùng cũng thừa nhận trong hơn 20 năm qua, nguồn lợi thủy sản của Việt Nam liên tục suy giảm. Cụ thể, nếu nguồn lợi giai đoạn 2000 – 2005 là hơn 5 triệu tấn thì đến giai đoạn 2016 – 2020 chỉ còn hơn 3,9 triệu tấn.  

Ông Hùng cho biết, theo quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050, có 27 khu bảo tồn biển được thành lập và hoạt động hiệu quả với tổng diện tích vùng biển được khoanh vùng bảo tồn khoảng 463.587 ha, chiếm khoảng 0,463% diện tích tự nhiên vùng biển quốc gia.

Cùng với đó, tạo 149 khu vực trên biển, gồm 59 khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, 63 khu vực cấm khai thác thủy sản có thời hạn và 27 khu vực cư trú nhân tạo cho các loài thủy sản. Trong nội địa, có 119 khu vực gồm 66 khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản và 53 khu vực cấm khai thác thủy sản có thời hạn.

“Định hướng của quy hoạch này là giảm dần sản lượng khai thác thủy sản, điều chỉnh tỷ trọng sản lượng khai thác thủy sản giữa các vùng biển, điều chỉnh số lượng tàu cá, chuyển đổi cơ cấu nghề, hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao, đầu tư, phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng và dịch vụ hậu cần phục vụ khai thác thủy sản”, ông Hùng chia sẻ.

Về giải pháp, cần tập trung vào 4 nhóm lĩnh vực, đầu tiên là cơ chế, chính sách và thực thi pháp luật. Thứ hai là tuyên truyền, tập huấn và phát triển nguồn nhân lực. Ba là đầu tư vào khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế và cuối cùng là giải pháp về nguồn lực tài chính.

Trong bối cảnh hiện nay, một số khó khăn, thách thức cũng được ông Hùng nêu ra như một số địa phương mới chỉ quan tâm đến phát triển kinh tế, du lịch, chưa quan tâm đến công tác bảo tồn biển, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, bảo vệ các hệ sinh thái biển.

Bên cạnh đó, tình trạng vi phạm pháp luật trong các khu bảo tồn biển tại các địa phương vẫn còn diễn ra ngày càng tinh vi, phổ biến và nguồn lực cho công tác bảo tồn biển, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản còn hạn chế, chưa thực sự được ưu tiên đúng mức.

Để giải quyết những vấn đề này, ông Hùng nhấn mạnh cần tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể. Một là tổ chức điều tra về nguồn lợi thủy sản và sinh thái. Hai là tăng cường công tác thực thi pháp luật, trong đó có chống khai thác IUU. Ba là phát triển nuôi biển, nuôi tái sinh để đảm bảo nguồn lợi thủy sản.

Bốn là giảm khai thác, đẩy mạnh bảo tồn sinh học. Cho sinh sản nhân tạo các loài nguy cấp, quý hiếm. Tái tạo nguồn lợi thủy sản, phục hồi san hô, cỏ biển, thả rạn san hô nhân tạo. Thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản.