Điểm khởi đầu cho phát triển kinh tế biển xanh

Sáng 6/6 tại Quảng Bình, vùng đất giàu truyền thống cách mạng và đang khơi dậy khát vọng vươn lên từ biển diễn ra Hội thảo “Thể chế, quy hoạch - Cơ hội cho phát triển kinh tế biển xanh” do Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân chủ trì.

Sự kiện là một trong những hoạt động trọng điểm của Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam năm 2025, thu hút sự tham gia của đông đảo đại biểu từ các bộ, ngành, địa phương ven biển, doanh nghiệp, chuyên gia trong và ngoài nước, cùng các tổ chức quốc tế như UNDP, WB, GIZ.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân nhấn mạnh: “Đây không chỉ là dịp để chia sẻ kinh nghiệm, mà còn là điểm khởi đầu cho những hành động cụ thể, đưa các định hướng chiến lược về phát triển kinh tế biển xanh đi vào cuộc sống.”

Cơ hội từ những chuyển động lớn của thể chế

Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, phát triển kinh tế biển được Đảng và Nhà nước xác định là một trong những chiến lược quan trọng để phát triển đất nước bền vững. Từ Nghị quyết số 36-NQ/TW về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam, đến các chính sách cụ thể gần đây, một bức tranh tổng thể đang dần hình thành, mở ra những cơ hội lớn chưa từng có.

Năm 2025 được coi là dấu mốc chuyển mình mạnh mẽ về thể chế và quy hoạch trong phát triển kinh tế biển. Trong đó, nổi bật là việc Trung ương ban hành Nghị quyết số 60-NQ/TW, đặt nền móng cho việc tổ chức lại đơn vị hành chính cấp tỉnh theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho liên kết vùng ven biển.

Bộ Chính trị cũng đồng loạt thông qua các Nghị quyết số 57, 59, 66 và 68, được ví như “bộ tứ trụ cột” chiến lược nhằm thúc đẩy khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế, cải cách pháp luật và phát triển kinh tế tư nhân.

“Đây là những đòn bẩy quan trọng cho sự chuyển đổi mô hình kinh tế biển theo hướng hiện đại, xanh và có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu”, Thứ trưởng Lê Minh Ngân nhấn mạnh.

Một bước tiến đáng chú ý là việc Chính phủ ban hành Nghị định số 65/2025/NĐ-CP,  văn bản pháp lý đầu tiên tháo gỡ rào cản trong khai thác không gian biển, đặc biệt trong phát triển điện gió ngoài khơi. “Nghị định này không chỉ mở đường cho năng lượng tái tạo trên biển, mà còn tạo khuôn khổ để các ngành khác như thủy sản, logistics và du lịch biển cùng phát triển,” Thứ trưởng nhận định.

Quy hoạch từ tầm nhìn đến hành động

Bên cạnh thể chế, công tác quy hoạch, đặc biệt là Quy hoạch không gian biển quốc gia đang giữ vai trò then chốt trong định hình tương lai của kinh tế biển xanh. Theo đó, việc triển khai quy hoạch phải đảm bảo tính liên kết vùng, liên ngành và bám sát định hướng lớn từ Trung ương. Các quy hoạch chuyên ngành như điện lực, thủy sản, hạ tầng cảng biển... cần được tích hợp hiệu quả để tạo ra sự cộng hưởng phát triển.

Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho rằng, các địa phương ven biển phải chủ động nâng cao năng lực thể chế, xây dựng tầm nhìn dài hạn và đề xuất các giải pháp mang tính đột phá. Chỉ khi có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đồng bộ từ cơ sở, các cơ hội từ thể chế và quy hoạch mới có thể chuyển hóa thành nguồn lực phát triển thực chất.

Theo thứ trưởng, Hội thảo lần này được kỳ vọng sẽ làm rõ nhiều nội dung quan trọng. Trước hết là nhận diện những điểm mới trong thể chế, quy hoạch và chính sách liên quan đến không gian biển, đặc biệt là tiềm năng và thách thức của phát triển điện gió ngoài khơi theo Nghị định 65.

Các đại biểu cũng tập trung phân tích bài học quốc tế trong ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào phát triển kinh tế biển, yếu tố được xem là “chìa khóa vàng” giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách với các quốc gia có nền kinh tế biển phát triển.

Một nội dung được quan tâm khác là những tác động của việc sáp nhập hành chính cấp tỉnh đối với mô hình quản trị biển, từ đó đề xuất giải pháp đảm bảo hiệu quả quản lý và phát triển. Cùng với đó là các vấn đề liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ hệ sinh thái biển, triển khai quy hoạch thủy sản gắn với nâng cao giá trị chuỗi cung ứng.

Đặc biệt, hợp tác đa phương, liên ngành giữa Trung ương và địa phương, khu vực tư nhân và các tổ chức quốc tế, được nhấn mạnh sẽ là yếu tố quyết định để xây dựng một nền kinh tế biển xanh, hiện đại, có khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu.

Hưởng ứng Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam

Hội thảo tại Quảng Bình được xem là hoạt động mở màn quan trọng cho chuỗi sự kiện hưởng ứng Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025, hướng tới Lễ phát động cấp quốc gia diễn ra vào tối cùng ngày tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP. Đồng Hới.

“Chúng tôi kỳ vọng từ diễn đàn này, các ý tưởng sẽ không dừng lại ở thảo luận mà được cụ thể hóa thành các sáng kiến, dự án và chính sách thiết thực. Chỉ có hành động cụ thể mới giúp kinh tế biển xanh phát triển thực chất và bao trùm,” Thứ trưởng Lê Minh Ngân nhấn mạnh.

Với sự tham gia tích cực của các bên liên quan, Hội thảo được kỳ vọng sẽ góp phần tạo bước chuyển mới trong triển khai Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đưa biển trở thành nguồn lực trung tâm trong hành trình phát triển đất nước.

Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam năm 2025 tiếp tục diễn ra với nhiều hoạt động phong phú, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy các sáng kiến phát triển kinh tế biển bền vững.