Nghị quyết 70-NQ/TW đi thẳng vào những vấn đề cấp bách của ngành năng lượng

Đây là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long tại Hội nghị triển khai Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vừa diễn ra.

Năm 2025, hệ thống điện Việt Nam đã vươn lên dẫn đầu ASEAN về tổng công suất lắp đặt, với quy mô dự kiến vượt 90.000MW, đồng thời đứng trong nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, quá trình tổng kết Nghị quyết 55 cũng chỉ rõ những hạn chế, tồn tại, cần khắc phục.

Báo cáo tại hội nghị, Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than Trịnh Đức Duy cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 55-NQ/TW, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao cho phát triển nhanh và bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước và nâng cao đời sống người dân.

Tuy vậy, ngành năng lượng vẫn còn nhiều hạn chế, chưa khắc phục triệt để. Nhiều chỉ tiêu của Nghị quyết 55-NQ/TW khó đạt được. Thể chế, chính sách, công tác quản lý phát triển ngành năng lượng còn bất cập. Tiến độ thực hiện nhiều dự án điện còn chậm; tiềm năng về năng lượng chưa được khai thác hiệu quả. Nguồn cung năng lượng còn phụ thuộc vào nhập khẩu, nguy cơ thiếu điện cho giai đoạn tăng trưởng hai con số là hiện hữu. Cơ sở hạ tầng ngành năng lượng còn thiếu và chưa đồng bộ. Chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động trong một số lĩnh vực còn thấp… Ông Trịnh Đức Duy cũng nêu rõ từng nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu và việc tổ chức thực hiện được đưa ra tại Nghị quyết 70-NQ/TW.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long: Nếu như Nghị quyết 55 trước đây đã đặt nền móng định hướng chiến lược, được dư luận trong và ngoài nước đánh giá cao thì lần này Nghị quyết 70 đã tiến thêm một bước, cụ thể hơn, chi tiết hơn, bám sát hơi thở cuộc sống, đi thẳng vào những vấn đề thiết thực, cấp bách mà toàn ngành đang trăn trở, tìm lời giải.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất chính là tổ chức triển khai vào thực tế, đòi hỏi sự quyết liệt, sự sáng tạo và tinh thần làm ngay, làm luôn. "Không còn khái niệm tiến từng bước, mà ngay từ năm 2025 chúng ta đã phải giải quyết những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách”, ông Long nhấn mạnh.

Cũng tại hội nghị, đại diện các tập đoàn, tổng công ty ngành năng lượng đều khẳng định quyết tâm cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 70.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho rằng, Nghị quyết 70 là văn kiện toàn diện, mở đường cho các cơ chế mới. EVN sẽ sớm xây dựng kế hoạch hành động, đặc biệt là áp dụng cơ chế giá điện hai thành phần để minh bạch hóa thị trường, đồng thời cơ cấu lại nguồn điện, ưu tiên điện nền và khuyến khích năng lượng tái tạo đầu tư lưu trữ.

Về phía Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), ông Phan Tử Giang - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn cho biết, Nghị quyết 70 là văn kiện mới, thể hiện bước chuyển quan trọng so với Nghị quyết 55 trước đây, với nhiều cơ chế thông thoáng hơn, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư và quản lý trong lĩnh vực năng lượng. Tập đoàn hiện đang nghiên cứu, xây dựng chương trình hành động để cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết, bảo đảm chiến lược phát triển gắn với mục tiêu an ninh năng lượng quốc gia.

Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO) Nguyễn Đức Ninh đánh giá, Nghị quyết 70-NQ/TW là cơ chế khung, tạo nền tảng để hệ thống hóa chính sách và định hướng công nghệ. Ông cho biết, giai đoạn 2027-2032 sẽ là thách thức lớn khi nhu cầu điện tăng cao, nguy cơ mất cân đối cung cầu hiện hữu. NSMO sẽ tập trung hiện đại hóa hệ thống điện, phát triển hạ tầng, nhân lực chất lượng cao, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương trong triển khai các giải pháp cơ chế và quy hoạch.

Trước đó, ngày 20/8, Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với nhiều mục tiêu quan trọng.

Nghị quyết nêu rõ, để đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước trong thời gian tới, nhất là thực hiện 2 mục tiêu chiến lược đến năm 2030 và năm 2045, công tác bảo đảm an ninh năng lượng có vai trò rất quan trọng, năng lượng phải đi trước một bước, đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống nhân dân.

Mục tiêu tổng quát đến năm 2030, Việt Nam hướng đến bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia; cung cấp năng lượng đầy đủ, ổn định, chất lượng cao, giảm phát thải cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, nâng cao đời sống người dân, bảo vệ môi trường sinh thái. Từng bước chuyển đổi năng lượng đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và cam kết quốc tế...

Cụ thể, đến năm 2030, tổng cung năng lượng sơ cấp khoảng 150-170 triệu tấn dầu quy đổi; tổng công suất các nguồn điện khoảng 183-236 GW hoặc có thể cao hơn tuỳ thuộc vào nhu cầu hệ thống và tình hình phát triển kinh tế - xã hội theo thời kỳ; tổng sản lượng điện khoảng 560-624 tỷ KWh. Tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp khoảng 25-30%...

Tầm nhìn đến năm 2045, phải bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia; thị trường năng lượng cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch, hiệu quả, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; ngành năng lượng phát triển đồng bộ, bền vững, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu; hệ thống hạ tầng năng lượng thông minh, hiện đại, kết nối hiệu quả với khu vực và quốc tế...