Sáng 30/9, Hà Nội chìm trong mưa lớn do vùng áp thấp suy yếu từ bão số 10. Đường phố biến thành sông, nhiều trường học bị cô lập. Học sinh đội mưa đến lớp. Phụ huynh bì bõm trong dòng nước đón con.

Phụ huynh đội mưa đến đón con tại Trường THPT Phan Huy Chú (TP. Hà Nội). Ảnh: NTCC.
Nhưng phải đến tối, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Hà Nội mới vội vàng thông báo: ngày mai học sinh nghỉ học. Khi mưa đã ngớt. Khi đường đã bắt đầu rút nước. Khi mọi khổ sở đã trút lên vai phụ huynh, học sinh.
“Tùy” - sự né tránh trách nhiệm
Ngày 30/9, mưa kéo dài, rải rác từ sáng đến chiều, hàng nghìn phụ huynh phải đội mưa, lội nước đưa đón con. Nhiều xe chết máy, đường kẹt cứng, trẻ nhỏ ngồi chờ trong lớp giữa tiếng sấm chớp. Đầu giờ chiều, Sở GD-ĐT Hà Nội chỉ thông báo “tùy” tình hình để các trường và phụ huynh tự quyết. Đến tối, khi nhiều khu vực đã rút nước, văn bản chính thức cho học sinh nghỉ học mới được ban hành. Trong khi đó, một số tỉnh khác, trong đó có Hà Tĩnh đã chủ động cho học sinh nghỉ từ sớm, trước cả khi mưa bão ảnh hưởng trực tiếp.
Hình ảnh quân đội đưa xe chuyên dụng vào trường để chở học sinh vượt qua dòng nước sâu là thực tế chứng minh sự vào cuộc chậm trễ, thiếu khoa học dẫn đến vượt quá tầm kiểm soát của một bộ phận làm công tác quản lý về giáo dục của Hà Nội.
Điều đáng nói nhất đây không phải “thiên tai bất ngờ”. Bản tin thời tiết lúc 5h20 sáng trên VTV đã cảnh báo khối mây lớn, lượng mưa khủng khiếp. Phụ huynh lo ngay ngáy: có nên cho con đến trường? Nhưng không có một thông điệp chính thức nào.

Ở những điểm trường ngập, phụ huynh phải cõng con mình trên vai để đảm bảo an toàn. Ảnh: Thanh Hải.
Đầu giờ chiều, khi nhiều khu vực ở Hà Nội bị ngập, thậm chí có nơi ngập sâu, Sở GD-ĐT Hà Nội mới buông một chữ “tùy”. Tùy các trường. Tùy phụ huynh. Một chữ “tùy” đủ để đẩy gánh nặng sang hàng nghìn gia đình. Hiệu trưởng bối rối. Giáo viên hoang mang. Phụ huynh vừa tức, vừa bất lực.
Đến tối, khi nhiều cha mẹ vẫn vật lộn giữa dòng nước, khi lãnh đạo thành phố phải báo cáo khẩn, Sở mới có văn bản: ngày mai (1/10) học sinh nghỉ học. Một quyết định… muộn đến vô nghĩa.
Phân quyền đã có, nhưng trách nhiệm vẫn vòng vo
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phân quyền rõ ràng: các địa phương có thể tự quyết cho học sinh nghỉ học khi thời tiết cực đoan. Ngay cả hiệu trưởng cũng được phép linh hoạt.

Ngày 30/9, học sinh phải di chuyển trên xe kéo tự chế giữa phố. Ảnh: Trần Thành Công.
Nhưng Hà Nội vẫn lúng túng, vẫn chờ “chỉ đạo tập trung”, vẫn ra quyết định sau khi mưa đã ngớt.
Ngành giáo dục Thủ đô từng tự hào về “chuyển đổi số”, về app (ứng dụng) kết nối phụ huynh với nhà trường, về chỉ số công nghệ cao. Nhưng hôm nay, tất cả hóa ra chỉ là lớp "son phấn". Nước mưa đã rửa trôi, lộ ra một "khuôn mặt nhợt nhạt". Và một bộ máy chậm chạp, thiếu trách nhiệm.
Không thể chỉ rút kinh nghiệm khi người dân phải chịu áp lực. Họ chỉ cần một quyết định rõ ràng, đúng lúc. Nhưng ngay cả điều tối giản ấy, ngành giáo dục Hà Nội cũng chưa đáp ứng được.
Hệ quả của sự lúng túng trong điều hành đã khiến niềm tin của người dân bị thử thách nghiêm trọng. Hà Nội hôm nay, sau một cơn mưa, niềm tin ấy đã không còn trọn vẹn. Người dân Thủ đô không thể chấp nhận cảnh quân đội phải giải cứu học sinh trong khi một bộ phận làm công tác quản lý về giáo dục của Hà Nội ngồi chờ chỉ đạo.

Đến tối 30/9, khi nhiều cha mẹ vẫn vật lộn giữa dòng nước, khi lãnh đạo thành phố phải báo cáo khẩn, Sở GD-ĐT Hà Nội mới có văn bản: ngày mai (1/10) học sinh nghỉ học. Một quyết định… muộn đến vô nghĩa. Ảnh: Lan Chi.
Thiết nghĩ, ngành giáo dục Hà Nội nên chấn chỉnh, cần quyết định sớm và hành động kịp thời hơn, để không còn những bức xúc của phụ huynh và học sinh trong những ngày thời tiết cực đoan.