Cơ duyên với cây nấm
Một buổi sáng cuối thu, chúng tôi tìm về xã Cốc San, Lào Cai. Trong khu nhà gỗ nhỏ của gia đình bác Hoàng Văn Díu, giàn nấm trắng mịn đang vươn mình trong ánh sáng dịu nhẹ. Hương nấm thoang thoảng, phảng phất trong gió, gợi mở câu chuyện về hành trình vượt khó, thoát nghèo của một hộ nông dân nơi vùng cao.
Năm 2017, khi nhiều hộ dân trong xã Cốc San còn mải mê với những cây trồng truyền thống như ngô, lúa hay rau màu... bác Díu đã quyết định rẽ sang một hướng đi mới trồng nấm, bác Díu tâm sự, "tôi nghe nhiều người nói trồng nấm cho thu nhập ổn định, lại không phụ thuộc nhiều vào đất đai, nên liều thử".
Vợ chồng bác Hoàng Văn Díu bên mô hình trồng nấm vượt đói nghèo của gia đình mình ở thôn Tòng Mòn, xã Cốc San, Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp.
Để bắt đầu, bác Díu không ngần ngại gác lại công việc đồng áng thường ngày, khăn gói khắp nơi để học hỏi kỹ thuật trồng nấm. Bác Díu tâm sự: "Lần đầu tiên trồng, cả nhà háo hức lắm, nhưng nấm chẳng lên, hoặc có thì còi cọc, hỏng hết, tiền vốn ít ỏi coi như mất trắng. Thất bại nối tiếp thất bại. Nhiều người bảo tôi dại dột, chẳng đâu vào đâu. Nhưng thay vì bỏ cuộc, tôi càng quyết tâm hơn".
Bác Díu kiên trì mày mò, ghi chép từng chi tiết nhỏ như, nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, cách xử lý phôi. Có lứa mất trắng, có lứa chỉ thu được vài cân, nhưng tất cả trở thành bài học quý giá nấm cũng như con người, phải hiểu nó thì mới chăm được.
Sau gần 7 năm bươn chải, thất bại rồi lại đứng dậy, đến nay, gia đình bác Díu đã có một mô hình trồng nấm khá hoàn chỉnh. Mỗi năm, bác thu hoạch từ 20 - 30 lứa nấm, với giá bán ổn định khoảng 20-25 nghìn đồng/kg. Tính ra, tổng thu nhập từ nấm mang lại cho gia đình bác khoảng 100 triệu đồng/năm, một con số không hề nhỏ đối với hộ nông dân miền núi.
Thu nhập từ mô hình trồng nấm mỗi năm đem lại cho gia đình bác Hoàng Văn Díu hàng trăm triệu đồng. Ảnh: Bích Hợp.
Không chỉ dừng lại ở thu nhập, mô hình nấm còn tạo công ăn việc làm ổn định cho các thành viên trong gia đình. Người thì lo khâu chăm sóc, người phụ trách thu hái, người khác mang đi tiêu thụ.
Bác Díu tâm sự, trước đây quanh năm làm ruộng mà cái ăn vẫn lo từng bữa, giờ nhờ nấm mà nhà tôi có của ăn của để, mỗi khi có đám hiếu, đám hỷ không phải lo đi vay mượn nữa.
Vợ bác Hoàng Văn Díu mỗi sáng đều đi hái nấm mang ra chợ bán lấy tiền sinh hoạt cho gia đình. Ảnh: Bích Hợp
Thành công của gia đình bác Díu không chỉ dừng lại trong phạm vi một hộ. Nhiều bà con trong thôn, trong xã Cốc San sau khi chứng kiến kết quả đã tìm đến học hỏi. Bác Díu sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ thuật cho những ai có nhu cầu.
Từ “nông dân nghèo” đến “người truyền cảm hứng”
Giờ đây, hình ảnh bác Díu không còn gắn với cái nghèo, cái đói như trước. Thay vào đó là dáng vẻ người nông dân cần mẫn, tự tin, trở thành tấm gương cho nhiều hộ gia đình khác noi theo. Với bác Díu, thành công hôm nay không chỉ là tiền bạc, mà còn là niềm tự hào khi được tự tay gây dựng một tương lai tốt đẹp cho gia đình và con cháu.
Bác Hoàng Văn Díu đang chăm sóc khu trồng nấm của mình. Ảnh: Bích Hợp.
Bác Díu chia sẻ, nghề trồng nấm dạy tôi bài học quý, kiên trì thì sẽ thành công. Lúc nào cũng phải học hỏi, vì nấm thay đổi theo mùa, theo điều kiện. Chỉ cần không nản, thì nghèo mấy cũng thoát được.
Câu chuyện của gia đình bác Díu tại Cốc San cũng gợi mở hướng đi cho nhiều hộ dân miền núi khác. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đất nông nghiệp ngày càng hạn chế, những mô hình sản xuất linh hoạt, tận dụng không gian nhỏ như trồng nấm được xem là giải pháp phù hợp.
Chính quyền địa phương xã Cốc San cũng đánh giá cao mô hình của gia đình bác Díu. Ông Nguyễn Thái Học, Chủ tịch UBND xã Cốc San chia sẻ, mô hình trồng nấm của gia đình bác Hoàng Văn Díu là hướng đi mới, phù hợp với điều kiện canh tác tại địa phương. Không chỉ giúp gia đình bác vươn lên thoát nghèo, mô hình còn tạo việc làm, khích lệ nhiều hộ dân mạnh dạn chuyển đổi sản xuất. Xã sẽ tiếp tục hỗ trợ, nhân rộng cách làm này nhằm góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và nâng cao đời sống cho bà con.
Niềm vui khi thu hoạch nấm của người nông dân dân tộc Dáy Hoàng Văn Díu. Ảnh: Bích Hợp.
Từ một hộ nghèo, nay đã vươn lên khá giả, bác Díu đã chứng minh rằng chỉ cần dám nghĩ, dám làm, kiên trì và cầu thị, thì cơ hội thoát nghèo luôn nằm trong tầm tay. Và trong căn nhà nhỏ nơi bản làng xã Cốc San, mỗi giỏ nấm trắng tinh khiết được đưa ra thị trường không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn là minh chứng sống động cho khát vọng vươn lên của người nông dân vùng cao.



























