Lan tỏa phong trào 'sản xuất sạch hơn'

Đây là định hướng dài hạn được Thành ủy và UBND thành phố đặt ra nhằm xây dựng một đô thị phát thải thấp, thông minh và thích ứng tốt với khí hậu, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững.

Theo Sở Công Thương Hà Nội, năm 2024, thành phố đã hỗ trợ kỹ thuật đánh giá sản xuất sạch hơn cho 30 cơ sở thuộc lĩnh vực công thương và nông thôn. Các đánh giá tập trung vào cải thiện hiệu quả sử dụng nguyên liệu và năng lượng, đồng thời kiểm soát tốt hơn nguồn phát thải. Riêng ngành giấy bao bì đã nhận được hơn 200 khuyến nghị, giúp giảm tiêu hao nguyên liệu, tiết kiệm điện và hạn chế bụi, nước thải cũng như các loại chất thải khác.

Điểm đáng chú ý là nhiều giải pháp được tư vấn đều mang tính khả thi và ít tốn kém, đặc biệt là nhóm biện pháp quản lý nội vi như bảo dưỡng phòng ngừa, kiểm kê kho, phân loại chất thải hay đào tạo công nhân. 

Cùng năm 2024, thành phố ban hành 21 văn bản trọng tâm nhằm điều phối hoạt động tiết kiệm năng lượng. Các chính sách này được triển khai qua nhiều chương trình hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp cho doanh nghiệp. Gần 100 cơ sở tại Hoài Đức, Thanh Oai và Khu công nghiệp Thạch Thất - Quốc Oai đã được tư vấn tối ưu hóa dây chuyền, giảm thất thoát năng lượng và nâng cao hiệu suất vận hành. Ở Khu công nghiệp Sài Đồng, một số doanh nghiệp đã tự chủ được 30-40% nhu cầu điện nhờ đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà, qua đó giảm đáng kể phát thải CO₂ và chi phí.

Tại các làng nghề, nơi vốn tập trung nhiều cơ sở nhỏ, lẻ và phát thải cao, quá trình đổi mới công nghệ cũng diễn ra mạnh mẽ. Các lò nung thủ công được thay bằng công nghệ sử dụng nhiên liệu sạch hơn; hệ thống xử lý khí thải, lọc bụi và thu gom chất thải được lắp đặt ở nhiều xưởng gốm, kim khí hay nhựa tái chế. Những cải thiện này không chỉ giảm ô nhiễm mà còn giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo sức cạnh tranh cho làng nghề.

Thành phố xác định, việc chuyển đổi sản xuất song hành với chuyển đổi các nguồn năng lượng sạch. Theo bà Lê Thanh Thủy, Phó Trưởng phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), một trụ cột quan trọng trong chiến lược chuyển đổi xanh là bổ sung 67 MW điện từ rác thải và 30 MW điện mặt trời mái nhà theo Kế hoạch 361/KH-UBND. Các nhà máy tại Sóc Sơn và Nam Sơn đã đưa vào vận hành dây chuyền hiện đại, biến rác thải sinh hoạt thành năng lượng sạch. Mỗi năm, các cơ sở này đóng góp hàng chục MW điện, đồng thời giảm lượng rác phải chôn lấp.

Về thực hiện kinh tế tuần hoàn, Thành phố khuyến khích tái chế, tái sử dụng chất thải và ứng dụng công nghệ sinh học để xử lý phụ phẩm nông nghiệp, biến rác hữu cơ thành phân bón sinh học. Kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực quản lý chất thải đến năm 2030 xác định rõ các nhóm nhiệm vụ: tăng cường phân loại rác tại nguồn; tái chế và sản xuất phân compost; xử lý chất thải rắn và chất thải phát điện; sản xuất viên nhiên liệu RDF; chôn lấp có thu hồi khí mê-tan. Đối với nước thải, thành phố hướng tới mở rộng thu gom tập trung và thúc đẩy xử lý có thu hồi khí mê-tan đối với cả nước thải sinh hoạt và công nghiệp.

Từ khu công nghiệp đến chợ truyền thống, từ doanh nghiệp lớn tới hộ kinh doanh nhỏ, nhận thức về bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế tuần hoàn ngày càng được nâng cao. Những chuyển động đồng bộ này đang tạo nên nền tảng quan trọng để Hà Nội giữ vững vị thế tiên phong về phát triển xanh, bền vững và phá thải thấp.