Một người dân dẫn chúng tôi đến bờ biển, đoạn đường Trương Pháp (đối diện khách sạn Poseido) thuộc phường Đồng Hới để mục sở thị đoạn kè bờ biển bị sạt lở nghiêm trọng từ nhiều năm nay.
Theo quan sát, đoạn kè bờ biển bằng bê tông thuộc phường Đồng Hới (tuyến kè biển Hải Thành - Quang Phú thuộc TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình trước lúc sáp nhập) bị sạt lở với chiều dài ước chừng hơn 100 m.
Tại nhiều đoạn, mặt bê tông hở hàm ếch hơn 1 m; phần còn lại sụt lún hẳn, để lộ đá dăm và sắt bị hoen gỉ. Các mảng lớn bê tông bị sóng kéo ra phía biển. Taluy bờ kè cũng sụt lún, các cấu kiện bê tông bị sóng đánh tan thành từng mảng. Tam cấp của kè bờ biển nhiều đoạn bị nứt, tách ra khỏi mặt bằng bờ kè 2-3 m…

Khoảng hơn 100 m kè bờ biển phường Đồng Hới bị sạt lở. Ảnh: Võ Dũng.
Nhìn thực trạng này, các hộ kinh doanh ăn uống ngay sát kè bờ biển đều hết sức lo lắng cho sự an toàn, nhất là mùa mưa bão đã ở ngay trước mắt.
Được biết, kè bờ biển phường Đồng Hới là công trình hạ tầng ven biển mang ý nghĩa chiến lược, được kỳ vọng giúp ứng phó hiệu quả với tình trạng xói lở, bảo vệ khu dân cư, công trình công cộng và thúc đẩy phát triển du lịch ven biển. Đây không chỉ là công trình phòng chống thiên tai mà còn là tuyến du lịch trọng điểm ven biển của phường Đồng Hới.
Đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất phường Đồng Hới cho hay, tuyến kè bờ biển này do UBND thành phố Đồng Hới (tỉnh Quảng Bình cũ) làm chủ đầu tư với tổng nguồn vốn 35 tỷ đồng, từ ngân sách Trung ương. Bờ kè có tổng chiều dài 868 m; thời gian thực hiện dự kiến trong 2 năm 2019-2020. Đơn vị thi công là Liên danh Công ty TNHHXD&TM Hải Thanh và Công ty TNHHXD&TM Tiến Thành.

Mái kè sập hoàn toàn. Nhiều mảng bê tông bị cuốn ra phía biển. Ảnh: Võ Dũng.
Theo báo cáo mới nhất của UBND phường Đồng Hới, do vướng một số hồ sơ, thủ tục, đến tháng 2/2020 dự án mới có hiệu lực thực hiện và dự định sẽ hoàn thành vào tháng 7/2020. Tuy nhiên, thời điểm thi công gặp thời tiết bất lợi, rơi vào mùa mưa bão năm 2020 và dịch Covid-19 kéo dài nên không thể đẩy nhanh tiến độ. Năm 2021, nhà thầu triển khai khắc phục những thiệt hại do mưa bão năm 2020 và tiếp tục thi công hạng mục dang dở nhưng vào dịp cuối năm lại tiếp tục xẩy ra sự cố hư hỏng do mưa bão. Tình trạng hư hỏng công trình tiếp diễn trong các năm tiếp theo và lấn sâu vào bờ và không được khắc phục sửa chữa do không có kinh phí.
Trước thời điểm sáp nhập, UBND TP. Đồng Hới đã phối hợp với Viện Thủy công và Phòng Thí nghiệm trọng điểm Quốc gia về động lực học sông biển (Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam - Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức hội thảo khoa học “Đánh giá thực trạng, nguyên nhân xói lở tuyến kè biển Hải Thành - Quang Phú và định hướng giải pháp bảo vệ”.

Sóng đánh, ăn sâu tạo hàm ếch tại tuyến kè bờ biển Đồng Hới. Ảnh: Võ Dũng.
Tại hội thảo, đại diện đơn vị tư vấn trình bày kết quả khảo sát và phân tích hiện trạng tuyến kè. Các chuyên gia đề xuất giải pháp trước mắt là sửa chữa, gia cố khẩn cấp những đoạn kè bị hư hỏng nghiêm trọng, sử dụng kết cấu mái nghiêng kết hợp đá hộc hoặc bê tông đúc sẵn để tăng độ ổn định và giảm tác động trực tiếp từ sóng.
Về lâu dài, các chuyên gia cho rằng cần nghiên cứu xây dựng hệ thống đê ngầm giảm sóng xa bờ, nhằm cắt bớt năng lượng sóng trước khi vào bờ.