Chiều 21/10, tại Tokyo, Nhật Bản diễn ra Hội nghị xúc tiến đầu tư, chuyển giao công nghệ hỗ trợ “Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải vùng ĐBSCL” (đề án).
Tham dự có Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông Lâm Ngư Nghiệp Nhật Bản Wantanabe Yoichi cùng lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam và các hiệp hội, doanh nghiệp.
HTX tham gia liên kết sản xuất, hình thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Ảnh: Kim Anh.
Thí điểm thành lập Liên đoàn HTX lúa gạo vùng ĐBSCL
Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Thị Hoài Linh cho biết, Liên minh HTX Việt Nam đã ban hành Kế hoạch triển khai Đề án trong đó xác định nhiệm vụ trọng tâm là nâng cao nhận thức và thu hút nông dân tham gia hợp tác xã; thành lập mới, củng cố và mở rộng quy mô, nâng cao năng lực HTX để tham gia liên kết sản xuất, hình thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh.
Với vai trò là tổ chức đại diện của khu vực kinh tế tập thể, nòng cốt là các HTX, trong thời gian qua, Liên minh HTX Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể gắn với sản xuất bền vững và tăng trưởng xanh.
Điển hình như tuyên truyền về đề án, đào tạo nâng cao năng lực, đào tạo chuyên sâu về quản trị theo Luật HTX 2023 và các kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến (như "1 phải 5 giảm" , tưới ngập khô xen kẽ), đặc biệt là quản lý và thu thập dữ liệu carbon cho hàng ngàn lượt cán bộ HTX, tổ hợp tác và nông dân HTX.
Hình thành các mô hình HTX điển hình, trở thành điểm sáng. Hoạt động liên kết sản xuất - tiêu thụ được đẩy mạnh khi nhiều HTX ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp xuất khẩu, đảm bảo đầu ra ổn định cho nông dân.
Đặc biệt, các mô hình sản xuất giảm phát thải tại Trà Vinh giúp giảm 8,18 tấn CO₂/ha (vụ hè thu 2024), tiếp tục giảm 5,75 tấn CO₂/ha (vụ thu đông). khai theo đề án đã đạt 354.839 ha, vượt 197% so với mục tiêu giai đoạn đầu là 180.000 ha.
Các HTX điển hình đã chứng minh khả năng liên kết chuỗi giá trị hiệu quả, xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế, có đầu ra ổn định, giúp nông dân tăng thêm lợi nhuận từ 3,6 đến 5,3 triệu đồng/ha.
“Từ kết quả đạt được có thể khẳng định rằng HTX giữ vai trò hạt nhân, là cầu nối quan trọng trong việc vận động nông dân tham gia sản xuất đồng bộ”, bà Nguyễn Thị Hoài Linh khẳng định.
Theo đó, để phát huy hiệu quả, cần gắn kết chặt chẽ công tác tuyên truyền, đào tạo với việc hỗ trợ vốn và ứng dụng công nghệ, bà Nguyễn Thị Hoài Linh cho rằng, việc xây dựng, nhân rộng các mô hình thí điểm cùng với sự đồng hành của doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế là yếu tố quan trọng tạo nên những bước đột phá trong phát triển nông nghiệp bền vững.
Trong thời gian tới, Liên minh HTX Việt Nam sẽ tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm như: nâng cao năng lực quản trị HTX theo hướng hiện đại, đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển giám sát phát thải theo chuẩn quốc tế; xây dựng mô hình HTX kiểu mẫu tại mỗi tỉnh; nghiên cứu, thí điểm thành lập Liên đoàn HTX lúa gạo vùng ĐBSCL để tăng cường sức mạnh liên kết.
Bên cạnh đó, Liên minh cũng sẽ mở rộng hợp tác quốc tế về tín chỉ carbon, phát triển tài chính xanh. Đặc biệt là mong muốn hợp tác với Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp và các cơ quan, doanh nghiệp Nhật Bản.
Hơn 10.000 HTX được đào tạo về chuyển đổi số
Nhấn mạnh đến vai trò của HTX trong việc thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải vùng ĐBSCL, đại diện Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Hoàng Yến cho biết, hiện nay, Cục đang phối hợp với Công ty Sorimachi Nhật Bản để chuyển giao phần mềm Nhật ký sản xuất FaceFarm và phần mềm Kế toán HTX WACA cho nông dân, HTX các tỉnh tham gia đề án.
Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Hoàng Yến trình bày tham luận tại hội nghị. Ảnh: ICD.
Kết quả chuyển đổi số của HTX nông nghiệp cho thấy, có hơn 10.000 HTX được đào tạo, chiếm hơn 40% tổng số HTX nông nghiệp cả nước; 5.000 tài khoản đang hoạt động sử dụng phần mềm WACA và FaceFarm; 1.000 HTX tự mua bản quyền, thể hiện sự tin tưởng vào giải pháp số.
Cục mong muốn công ty tiếp tục triển khai hoạt động tập huấn, đào tạo, chuyển giao công nghệ nhằm nâng cao nhận thức ,năng lực ứng dụng các phần mềm công nghệ (Face Farm và WAGA) vào quản trị HTX và sản xuất kinh doanh nông nghiệp.
Bảo hộ công nghệ cho khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã và hỗ trợ xây dựng hệ thống dữ liệu về HTX, doanh nghiệp tham gia kết, chuỗi giá nông sản trong khuôn khổ các đề án.
“Trong thời gian tới, chúng tôi kỳ vọng Công ty Sorimachi sẽ trở thành đầu mối thu hút các doanh nghiệp Nhật Bản, đặc biệt là các doanh nghiệp Công nghệ số, Cơ giới hóa, Khởi nghiệp nông nghiệp tham gia đầu tư, đồng hành thực hiện các đề án”, bà Nguyễn Thị Hoàng Yến chia sẻ thêm.
