Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là nền tảng
Phát biểu tại Lễ khai mạc TECHFEST Việt Nam 2025, tối 13/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá TECHFEST Việt Nam 2025, năm thứ 11 được tổ chức, là sự kiện quốc tế quan trọng, thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp trong thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp. Thủ tướng nhấn mạnh, khát vọng đổi mới sáng tạo của Việt Nam không dừng lại ở khẩu hiệu mà đã trở thành mệnh lệnh của con tim, tư duy của khối óc, hành động của khởi nghiệp và động lực cho phát triển.
Thủ tướng thăm một số gian hàng khởi nghiệp sáng tạo. Ảnh: VGP.
Theo Thủ tướng, Việt Nam đã viết nên những câu chuyện thần kỳ về “biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể”, mà minh chứng rõ nét là gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới, đưa đất nước phát triển toàn diện, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp giúp Việt Nam thoát đói nghèo, bảo đảm an ninh lương thực và trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới; trong công nghiệp, góp phần đưa thu nhập bình quân đầu người năm 2025 lên khoảng 5.000 USD.
Thủ tướng khẳng định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là nền tảng để Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, tăng trưởng nhanh và bền vững. Khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo là xu thế tất yếu, lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Thời gian qua, Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nhờ đó, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam tăng từ vị trí 71 năm 2010 lên 44 năm 2025; hạ tầng số phát triển nhanh với 3G/4G phủ sóng gần 95% dân số và triển khai 5G; chỉ số Chính phủ điện tử năm 2024 tăng 15 bậc so với năm 2022, xếp thứ 71/193 thế giới.
Tuy vậy, Thủ tướng cho rằng hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn còn khoảng cách so với khu vực và thế giới. Ông đặt ra hàng loạt vấn đề lớn cần lời giải, từ tăng cường liên kết doanh nghiệp trong nước với FDI, đẩy nhanh thương mại hóa kết quả nghiên cứu, đến xác định vị trí của Việt Nam trong chuỗi giá trị bán dẫn và trí tuệ nhân tạo toàn cầu, cũng như ứng dụng AI hiệu quả vào giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường.
Theo Thủ tướng, với nền kinh tế, đổi mới sáng tạo là làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và khai thác hiệu quả các động lực mới; với doanh nghiệp, là phát huy lợi thế cốt lõi và xây dựng năng lực cạnh tranh mới; với mỗi người dân, là không ngừng nâng cao năng lực để thích ứng và vươn lên. Thủ tướng khẳng định, phát triển năng lực công nghệ trong nước là con đường tất yếu để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập sâu rộng, trong đó hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và đổi mới sáng tạo toàn dân là nền tảng và chìa khóa mở ra tiềm năng phát triển của đất nước.
Việt Nam hướng tới mục tiêu quốc gia khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo
Chia sẻ về định hướng thời gian tới, Thủ tướng cho biết Việt Nam sẽ chuyển từ đổi mới sáng tạo tự phát sang đổi mới sáng tạo có định hướng, phục vụ phát triển nhanh và bền vững; từ ứng dụng, gia công sang nghiên cứu, làm chủ công nghệ; từ các hoạt động khởi nghiệp đơn lẻ sang hình thành hệ sinh thái; từ thị trường nội địa vươn ra khu vực và toàn cầu; đồng thời chuyển vai trò Nhà nước từ quản lý sang kiến tạo phát triển, tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho thử nghiệm hiệu quả.
Mục tiêu chung là nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh quốc gia, đưa Việt Nam trở thành quốc gia khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, tiếp tục hình thành các “kỳ lân” công nghệ và tham gia sâu hơn vào dòng chảy công nghệ toàn cầu.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, trong đó Bộ Khoa học và Công nghệ giữ vai trò nòng cốt, tập trung hoàn thiện thể chế, tháo gỡ rào cản cho mô hình, công nghệ mới; chấp nhận rủi ro trong thử nghiệm đi đôi với cơ chế quản lý minh bạch; ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ, hạ tầng số và các trung tâm đổi mới sáng tạo. Trọng tâm đột phá là đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng tới 100% thủ tục hành chính thực hiện trên môi trường số; phát triển cơ chế tín dụng, quỹ đầu tư mạo hiểm và vận hành hiệu quả sàn giao dịch chứng khoán cho khởi nghiệp sáng tạo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại sự kiện. Ảnh: VGP.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ hoàn thiện, trình Chiến lược quốc gia về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong tháng 12/2025; Hà Nội tiếp tục đóng vai trò trung tâm ươm tạo ý tưởng và hỗ trợ doanh nghiệp vươn ra khu vực, thế giới. Các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp đẩy mạnh đào tạo STEM, đổi mới sáng tạo, tăng cường liên kết “Nhà nước - Nhà trường - Nhà khoa học - Nhà đầu tư” để sớm đưa nghiên cứu vào thực tiễn.
Với doanh nghiệp và nhà đầu tư, Thủ tướng nhấn mạnh vai trò trung tâm của đổi mới sáng tạo, chủ động đầu tư công nghệ, dẫn dắt hệ sinh thái, mở rộng hợp tác quốc tế. Với người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần phát huy tinh thần khởi nghiệp, dám nghĩ, dám làm, hình thành văn hóa đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội.
