Hoa Thám tạo đột phá trong quản trị giảm nghèo

Nhận diện đúng nguyên nhân nghèo để tổ chức hỗ trợ

Trong giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ hộ nghèo của xã Hoa Thám giảm đáng kể qua từng năm. Tuy nhiên, điều làm nên giá trị của kết quả này không chỉ nằm ở con số, mà ở cách địa phương tổ chức quản trị quá trình giảm nghèo.

Thay vì tiếp cận theo lối hỗ trợ đồng loạt, Hoa Thám chuyển sang cách làm dựa trên chuẩn nghèo đa chiều, coi việc nhận diện đúng nguyên nhân nghèo là khâu then chốt trong tổ chức thực hiện.

Xã tiến hành rà soát toàn bộ hộ nghèo theo từng chiều thiếu hụt. Không chỉ dừng ở thu nhập, mỗi hộ được phân tích cụ thể các yếu tố dẫn đến nghèo như thiếu việc làm, thiếu kỹ năng, thiếu tư liệu sản xuất, hạn chế tiếp cận y tế, giáo dục hoặc thiếu thông tin thị trường.

Việc “soi” đến tận gốc nguyên nhân giúp chính quyền tránh được tình trạng hỗ trợ theo cảm tính hoặc theo phong trào. Trên cơ sở đó, xã tổ chức phân loại hộ nghèo thành các nhóm đặc thù, từ hộ còn sức lao động, hộ nghèo do rủi ro sức khỏe đến nhóm thiếu thông tin hoặc thiếu tư liệu sản xuất.

Nhờ tổ chức thực hiện theo hướng có trọng tâm, các chính sách giảm nghèo ở Hoa Thám từng bước phát huy hiệu quả, tránh dàn trải và trùng lặp hỗ trợ.

Minh bạch và giám sát cộng đồng làm nền tảng đồng thuận

Một điểm nổi bật trong quản trị giảm nghèo của Hoa Thám là coi minh bạch và giám sát cộng đồng là yếu tố bắt buộc. Danh sách hộ nghèo, cận nghèo và các chính sách hỗ trợ đều được công khai tại thôn, đưa ra họp dân để cùng xác nhận và phản biện. Người dân không đứng ngoài quá trình giảm nghèo, mà trực tiếp tham gia giám sát, góp ý và theo dõi kết quả.

Nhờ cơ chế này, xã hạn chế được tình trạng bỏ sót hoặc hỗ trợ sai đối tượng, đồng thời tạo được sự đồng thuận trong cộng đồng. Giảm nghèo vì thế không còn là việc riêng của chính quyền, mà trở thành trách nhiệm chung của thôn xóm. Ở nhiều thôn, các hộ khá hơn chủ động chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, hỗ trợ ngày công hoặc hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ còn khó khăn.

Cách làm minh bạch cũng giúp địa phương tránh được những áp lực phát sinh trong quá trình triển khai chính sách. Khi mọi khâu đều được công khai, người dân hiểu rõ vì sao hộ này được hỗ trợ, hộ kia chưa, từ đó tạo niềm tin và sự ủng hộ đối với chương trình giảm nghèo của địa phương.

Nâng năng lực người dân để giảm nghèo bền vững

Thay vì coi hỗ trợ vật chất là giải pháp trung tâm, Hoa Thám chuyển trọng tâm sang nâng năng lực cho người dân. Các lớp đào tạo nghề, tập huấn kỹ thuật trồng rừng, chăn nuôi và làm dịch vụ được tổ chức theo nhu cầu cụ thể của từng thôn, từng nhóm hộ. Cách tổ chức này giúp người dân tiếp cận đúng kiến thức cần thiết, giảm rủi ro trong sản xuất và tăng khả năng tự tạo thu nhập.

Nguồn vốn tín dụng chính sách đóng vai trò quan trọng trong quá trình nâng năng lực hộ nghèo. Thông qua các tổ chức đoàn thể nhận ủy thác, hộ vay được hướng dẫn lập phương án sản xuất và được giám sát quá trình sử dụng vốn. Vốn vay không chỉ giúp người dân có điều kiện đầu tư cây trồng, vật nuôi, mà còn tạo động lực để thay đổi tư duy làm ăn, chuyển từ tự cung tự cấp sang sản xuất có tính toán.

Cùng với các giải pháp giảm nghèo, Hoa Thám đẩy mạnh chuyển đổi số ở khu vực nông thôn, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ công và thông tin, góp phần hỗ trợ người dân từng bước thích ứng với phương thức quản lý hiện đại.

Từ cách tiếp cận bài bản, giảm nghèo ở Hoa Thám không chỉ là mục tiêu ngắn hạn mà trở thành quá trình nâng chất lượng sống lâu dài. Địa phương đang từng bước tạo nền tảng để hạn chế tái nghèo, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và bao trùm trong những năm tiếp theo.