Hành chính hiện đại: [Bài 5] Dấu ấn Lâm Đồng

Bước chuyển ở vùng biên 

Là địa bàn biên giới tiếp giáp Vương quốc Campuchia, Quảng Trực được xem là một trong những xã có điều kiện khó khăn nhất của tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập. Dù vậy, ngay từ những ngày đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nơi đây đã thể hiện rõ tinh thần chủ động, trách nhiệm và gần dân trong phục vụ hành chính.

Ông Nguyễn Văn Anh, Chủ tịch UBND xã Quảng Trực cho biết, ngay từ những ngày đầu mới sáp nhập toàn bộ cán bộ, công chức xã đã chủ động rà soát công việc, xác định rõ tinh thần phục vụ: gần dân, làm hết sức để người dân được hưởng dịch vụ hành chính nhanh chóng và thuận tiện nhất. 

Quảng Trực có số dân khoảng hơn 11.200 người, sinh sống tại 11 bon với 26 dân tộc cùng chung sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 54%. Chủ động phục vụ dân, ngay sau sáp nhập, xã đã tiến hành rà soát dữ liệu dân cư, đánh giá hộ nghèo, cận nghèo để phục vụ nhu cầu xác nhận của người dân khi con em đồng bào bước vào năm học mới.

Riêng với các thủ tục hành chính về đất đai, lãnh đạo xã yêu cầu cán bộ có trách nhiệm tư vấn, hỗ trợ người dân rà soát hồ sơ trước khi nộp, chỉ tiếp nhận những trường hợp có đủ hồ sơ theo quy định. Tránh tình trạng người dân phải lãng phí thời gian và công sức đi lại nhiều lần vì hồ sơ chưa đúng, chưa đủ cần bổ sung. 

“Thời gian đầu mới sáp nhập, công tác quản lý gặp nhiều khó khăn, nhiều khâu chưa đồng bộ. Nhưng với sự hướng dẫn sát sao của tỉnh và tinh thần cầu thị của cán bộ cơ sở, mọi hoạt động dần ổn định, người dân được phục vụ tốt hơn, nhanh hơn”, ông Anh nói.

Không chỉ cải thiện bộ máy chính quyền mà xã Quảng Trực còn chú trọng nâng cao chất lượng phục vụ hành chính cho người dân. Tại bộ phận một cửa, cán bộ thay nhau tiếp nhận và giải quyết hồ sơ nhanh chóng, nhất là đối với người dân vùng xa, người lớn tuổi hoặc đồng bào dân tộc.

Ông Điểu Minh, người dân bon Bu Nơr cho biết, cán bộ ở Trung tâm hành chính công của xã rất tận tình, hướng dẫn chúng tôi từng bước. Bà con ở xa thì được hỗ trợ làm hồ sơ ngay tại bon nên ai cũng thấy vui.

“Mong sao thời gian tới, các hồ sơ, thủ tục đơn giản hơn nữa để những nhà dân ở xa ủy ban xã như chúng tôi không phải vất vả”, ông Điểu Minh mong muốn.

Theo thống kê của xã Quảng Trực, hơn ba tháng sau sáp nhập, trên 95% hồ sơ hành chính được giải quyết đúng hạn, trong đó nhiều hồ sơ được trả kết quả ngay trong ngày.

 Mỗi địa phương một cách làm sáng tạo

Tinh thần “đặt người dân ở trung tâm” đang ngày một lan tỏa mạnh mẽ tại nhiều địa phương của tỉnh Lâm Đồng.

Điển hình, tại xã Tà Hine mô hình Trung tâm hành chính di động ra đời, đưa dịch vụ công đến tận thôn. Mỗi chuyến xe lưu động không chỉ giải quyết hồ sơ mà còn mang theo nhiều dịch vụ số hiện đại. Từ hướng dẫn cài đặt VNeID, mở tài khoản ngân hàng đến đăng ký sim chính chủ...

Ông Phan Đình Quý, Phó Chủ tịch UBND xã Tà Hine cho biết, địa phương chủ động tìm đến dân, nhất là đồng bào vùng sâu, vùng xa. Mô hình này giúp bà con tiếp cận công nghệ số, hình thành thói quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Chỉ trong thời gian ngắn, hàng trăm hồ sơ đã được giải quyết ngay tại thôn, tiết kiệm chi phí và thời gian cho người dân.

Tại xã Tà Năng, nơi có hơn 13.000 dân, 80% là đồng bào dân tộc thiểu số, tổ công tác hành chính lưu động được thành lập để phục vụ tận nơi. Trong ngày đầu tiên, tổ công tác đã đến thôn Ma Bó, tổ chức tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ tại chỗ, đồng thời hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng ngân hàng điện tử và thanh toán không tiền mặt.

Nhiều mô hình sáng tạo khác cũng đang được nhân rộng. Cụ thể, như xã Nam Đà triển khai chứng thực chữ ký lưu động tại nhà cho người cao tuổi, xã Quảng Sơn giải quyết thủ tục hành chính tại nhà văn hóa thôn vào thứ bảy tuần thứ hai hằng tháng... Những sáng kiến này thể hiện xu hướng hành chính mới với phương châm chính quyền không chờ dân đến, mà chủ động tìm đến dân.

Thu hẹp khoảng cách giữa chính quyền với người dân

Tháng 7/2025, Lâm Đồng hoàn tất kiện toàn mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tỉnh đầu tư mạnh cho hạ tầng số: 124 xã, phường, đặc khu được trang bị hệ thống hội nghị trực tuyến; toàn bộ thủ tục hành chính được kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia và cơ sở dữ liệu dân cư.

Theo Sở Nội vụ Lâm Đồng, tỉnh hiện công khai hơn 2.300 thủ tục, cấp gần 13.000 chứng thư chữ ký số, trung bình mỗi ngày xử lý hơn 10.000 văn bản điện tử. Trong kỳ báo cáo đầu tháng 9, cấp xã đã giải quyết hơn 10.000 hồ sơ, tỷ lệ đúng hạn đạt 98,5%. Các mô hình “Công khai thủ tục hành chính số”, “Hồ sơ giấy một lần”, “Hồ sơ không bản giấy” hay “Hồ sơ không hẹn” được triển khai rộng rãi, giúp người dân giảm tối đa thời gian chờ đợi.

Đặc biệt, mô hình “Hồ sơ số hóa toàn diện” cho phép người dân chỉ cần nộp giấy tờ một lần, sau đó dữ liệu được lưu trữ và sử dụng liên thông giữa các cơ quan. Đây là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa nền hành chính vừa tiết kiệm thời gian, vừa bảo đảm minh bạch và giảm chi phí cho xã hội.

Những nỗ lực đó đang tạo nên diện mạo mới cho Lâm Đồng, một chính quyền phục vụ, gần dân và vì dân. Khi mọi quy trình được số hóa, công khai, cán bộ được đào tạo theo hướng chuyên nghiệp và thân thiện, khoảng cách giữa chính quyền và người dân ngày càng được thu hẹp.

Tỉnh Lâm Đồng đang tiếp tục hoàn thiện hạ tầng số, mở rộng ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý, đồng thời nhân rộng các mô hình hiệu quả từ cơ sở - bắt đầu từ những địa phương tiên phong như Quảng Trực. Mô hình chính quyền hai cấp kết hợp chuyển đổi số không chỉ nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, mà còn củng cố niềm tin của người dân, góp phần kiến tạo nền quản trị hiện đại, minh bạch và phát triển bền vững trên cao nguyên Lâm Đồng.