Cần 'sát việc, thực việc' thì chống khai thác IUU mới hiệu quả

Sáng 1/8, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dẫn đầu đoàn công tác của Ban cán sự đảng Bộ NN-PTNT kiểm tra tình hình chống khai thác thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) tại TP. Hải Phòng và kiểm tra tình hình phòng, chống dịch bệnh động vật.

Về kiểm tra chống khai thác IUU, các đơn vị tham gia đoàn công tác Bộ NN-PTNT đã kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động của cảng cá trong thời gian qua, kiểm tra sổ sách, nhật ký khai thác, tình hình kiểm soát tàu cá, sản lượng khai thác, xử phạt vi phạm,… và việc khắc phục những hạn chế đã được chỉ ra trong lần làm việc trước.

Tại cuộc họp sau đó với UBND TP. Hải Phòng, đại diện các đơn vị thẳng thắn chỉ ra những sai sót, những nội dung chưa phù hợp để địa phương được rõ để khắc phục.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt của TP. Hải Phòng trong chống khai thác IUU, nhưng để chuyển biến rõ rệt, khắc phục được những tồn tại, hạn chế thì địa phương cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa.

Hiện tại, hệ thống văn bản về chống khai thác IUU đã đầy đủ để các địa phương triển khai các công việc theo yêu cầu, Chính phủ, Bộ NN-PTNT cũng đã chỉ đạo rất nhiều. Tuy nhiên, các vi phạm tàu cá vẫn còn, việc thực hiện các nhiệm vụ của địa phương còn sai sót, hạn chế, đối phó, tỷ lệ xử lý vi phạm hành chính ít, chưa đạt yêu cầu.

“Chống khai thác IUU, Trung ương là cốt lõi nhưng thực hiện là các địa phương. Hải Phòng cần trung lực lượng để thực hiện các nhiệm vụ thì mới có thể hoàn thành các yêu cầu đặt ra. Phải sát việc, thực việc, rõ việc thì mới hiệu quả. Tôi kỳ vọng, sau hội nghị này sẽ có chuyển biến hơn những lần kiểm tra trước”, Thứ trưởng đề nghị.

Về phía địa phương, sau những ý kiến đóng góp thẳng thắn, xây dựng và trách nhiệm từ các thành viên trong đoàn, ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng cho biết đã lắng nghe, ghi chép và tiếp thu đầy đủ.

Sau hội nghị, các cơ quan chuyên môn sẽ hoàn thiện báo cáo và thống nhất với các bộ phận chuyên môn của Bộ NN-PTNT để tìm giải pháp hữu hiệu khắc phục dứt điểm những tồn tại, hạn chế đang có trong chống khai thác IUU.

“Chúng tôi xin được tiếp thu và báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy. Trong thời gian tới sẽ chỉ đạo quyết liệt hơn để triển khai công việc có hiệu quả. Chắc chắn chỉ bàn tiến không bàn lùi, cụ thể rồi phải cụ thể hơn, sát sao rồi nhưng phải sát sao hơn”, ông Nguyễn Đức Thọ khẳng định với đoàn công tác.

Hải Phòng hiện đang có 971 tàu cá chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên, trong đó có 916 tàu cá đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản (đã cập nhật trên hệ thống VnFishbase), 18 tàu cá đã đăng ký nhưng không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản, 41 tàu cá thuộc diện tàu “3 không”. Hiện tại, 100% tàu cá đã lắp thiết bị giám sát hành trình.

Theo Sở NN-PTNT Hải Phòng báo cáo, thời gian qua việc chống khai thác IUU được địa phương tập trung triển khai, theo đó, việc quản lý đội tàu đã đi vào lề nếp, thống kê, kiểm đếm tương đối sát số lượng tàu cá của thành phố, quyết liệt trong công tác xử lý tàu "3 không". Việc giám sát tàu cá và xử lý tàu cá mất kết nối VMS khi hoạt động trên biển đã được tăng cường triển khai với sự vào cuộc phối hợp chặt chẽ của các lực lượng, địa phương.

Các sở, ngành, địa phương liên quan đã chủ động, tích cực trong việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Các địa phương đã kiện toàn và thành lập các Tổ chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.

Tuy vậy, trong quá trình triển khai còn một số tồn tại, hạn chế do chuyên môn, lực lượng mỏng, vị trí việc làm, cơ chế chính sách đãi ngộ với lao động trên tàu kiểm ngư chưa thu hút, cũng như chưa khuyến khích sự gắn bó của người lao động.

Công tác xử lý tàu mất kết nối VMS, kiểm soát sản lượng khai thác thủy sản qua cảng, thu nhật ký khai thác, báo cáo khai thác, báo cáo thu mua đạt tỉ lệ chưa cao. Đáng nói, vẫn còn tình trạng mất kết nối và việc phản hồi thông tin cũng như triển khai các biện pháp hỗ trợ chủ tàu của các nhà cung cấp thiết bị VMS còn nhiều bất cập. Qua đó, gây ảnh hưởng đến công tác xác minh, xử lý vi phạm cũng như hoạt động sản xuất của ngư dân.

Từ đầu năm 2024 đến nay, các lực lượng chức năng đã xử lý 102 vụ vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 1,2 tỷ đồng, trong đó Sở NN-PTNT xử lý 54 vụ, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng xử lý 41vụ, UBND quận huyện xử lý 7 vụ. Đặc biệt, Công an huyện Thủy Nguyên đã khởi tố 1 vụ liên quan sử dụng giấy tờ giả, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng khởi tố 1 vụ liên quan sử dụng chất nổ khai thác thủy sản.