Hà Nội đặt môi trường là ưu tiên chiến lược

Chuyển từ xử lý sự vụ sang phòng ngừa dài hạn

Tại Tọa đàm trực tuyến “Tăng cường công tác quản lý vệ sinh môi trường, Vì Thủ đô xanh - sạch - đẹp” do Báo Hànộimới phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội tổ chức, bà Lê Thanh Thủy, Phó Trưởng phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) nhận định, việc Đảng bộ thành phố xác định môi trường là ưu tiên chiến lược là chủ trương đúng đắn và kịp thời.

Theo bà Thủy, điều này thể hiện bước chuyển rõ rệt trong tư duy quản lý, từ “giải quyết sự vụ” sang “chủ động phòng ngừa và đầu tư dài hạn”. Hướng đi mới sẽ tạo động lực để huy động nguồn lực xã hội, đẩy mạnh áp dụng công nghệ hiện đại, đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và cộng đồng.

“Xác định môi trường là ưu tiên chiến lược không chỉ phản ánh sự coi trọng của thành phố đối với lĩnh vực này, mà còn mở ra cơ hội để Hà Nội trở thành Thủ đô xanh, đáng sống và phát triển bền vững trong tương lai”, bà Thủy nhấn mạnh.

Tư duy quản lý mới cho đô thị bền vững

Ông Nguyễn Văn Quý, Trưởng phòng Quản lý chất thải rắn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), phân tích một đô thị hiện đại, bền vững phải hội đủ ba yếu tố:

Thứ nhất, hệ thống quản lý chất thải thông minh và khép kín, coi rác thải là nguồn tài nguyên thứ cấp thay vì chất bỏ đi, đồng thời hạn chế tối đa việc chôn lấp.

Thứ hai, ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số, quản lý môi trường dựa trên dữ liệu thời gian thực như số hóa tuyến thu gom, giám sát phương tiện vận chuyển, lắp cảm biến tại các điểm tập kết rác và camera xử lý vi phạm.

Thứ ba, gắn kết trách nhiệm cộng đồng cùng tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào lực lượng công nhân vệ sinh.

Ông Quý nhấn mạnh: “Không thể tiếp tục duy trì lối mòn ‘quét – gom – thu – chở’ vốn chỉ xử lý phần ngọn. Hà Nội cần tư duy quản lý mới, đặt trọng tâm vào phòng ngừa và giảm phát sinh rác tại nguồn, thay vì chỉ chạy theo xử lý khối lượng. Song song đó, phải coi trọng công nghệ hiện đại như đốt rác phát điện, tái chế chất thải xây dựng, xử lý bùn thải, đồng thời quy hoạch đồng bộ hạ tầng đô thị gắn với năng lực xử lý chất thải”.

Theo ông, một đô thị văn minh không phải nơi “sạch sau khi dọn”, mà là nơi ít phải dọn bởi cộng đồng có ý thức giữ gìn, hạ tầng xử lý hiện đại, quản lý dựa trên dữ liệu số và kinh tế tuần hoàn. Đây là con đường Hà Nội buộc phải kiên định trong bối cảnh biến đổi khí hậu và áp lực dân số ngày càng lớn.

Chiến lược dài hạn vì Thủ đô xanh bền vững

Dự thảo Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố khóa XVII trình Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ Hà Nội đã xác định rõ: Trong nhiệm kỳ 2025-2030, thành phố sẽ nghiên cứu, xây dựng Chương trình hoặc Đề án chiến lược tổng thể bảo vệ môi trường và phát triển xanh với tầm nhìn ít nhất 15-20 năm; đồng thời rà soát, hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế, chính sách liên quan.

Ông Nguyễn Minh Tấn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, đánh giá đây là định hướng mang tính cấp thiết, phản ánh tầm nhìn dài hạn của thành phố.

Theo ông Tấn, Hà Nội hiện đối mặt với nhiều thách thức: ô nhiễm không khí, chất thải rắn quá tải, tài nguyên nước suy giảm và áp lực đô thị hóa nhanh. Nếu không có chiến lược tổng thể, các giải pháp sẽ thiếu đồng bộ, khó tạo hiệu quả bền vững.

Mặt khác, một chiến lược dài hạn 15-20 năm sẽ giúp Hà Nội định hướng phát triển theo mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phù hợp xu thế toàn cầu và cam kết quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính. Đây cũng là cơ sở pháp lý ổn định, minh bạch để huy động nguồn lực xã hội, thu hút đầu tư công nghệ hiện đại.

Ông Tấn nhấn mạnh: “Thành phố cần triển khai sớm nhiệm vụ này, thậm chí ngay trong những năm đầu nhiệm kỳ. Càng chậm trễ, chi phí xử lý và khắc phục hệ lụy môi trường càng lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống của người dân và sức cạnh tranh của Hà Nội. Làm sớm, làm quyết liệt, Hà Nội sẽ xây dựng nền tảng phát triển đô thị xanh, văn minh, hiện đại, đúng với vai trò Thủ đô”.