Thành tích này không chỉ khẳng định sự sáng tạo, nhiệt huyết của tập thể thầy và trò mà còn góp phần lan tỏa tinh thần bảo vệ môi trường trong cộng đồng địa phương.
Báo Nông nghiệp và Môi trường có cuộc phỏng vấn cô Nguyễn Thị Thu, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ về ý nghĩa của giải thưởng và định hướng phát triển trong thời gian tới.
Cô Nguyễn Thị Thu, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ. Ảnh: Thanh Hoàng.
Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN - hơn cả một danh hiệu
Xin cô chia sẻ đôi nét về những thành quả nổi bật giúp Trường THPT Nguyễn Huệ đạt được Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN 2024?
Trong nhiều năm qua, chúng tôi đã nỗ lực xây dựng một môi trường học tập xanh – sạch – đẹp. Trường THPT Nguyễn Huệ đã triển khai hơn 30 dự án “sống xanh”, từ trồng cây xanh, vườn rau học đường đến phân loại rác thải tại lớp học. Toàn bộ tiến trình và kết quả của các dự án này đều được công khai trên Fanpage nhà trường, giúp phụ huynh và học sinh dễ dàng theo dõi và ủng hộ.
Đặc biệt, dự án Vườn sinh thái học đường là một điểm nhấn quan trọng: các em học sinh tự lên kế hoạch, tự trồng và chăm sóc khu vườn này, biến nó thành một không gian học tập gắn kết với thiên nhiên. Song song đó, nhà trường đã thành lập Câu lạc bộ Môi trường Xanh, nơi các em đam mê môi trường được thỏa sức thực hành, lan tỏa ý tưởng sống xanh.
Nhờ các hoạt động thiết thực và phong trào thi đua sôi nổi, hình ảnh học sinh chăm sóc cây xanh, thu gom rác tái chế đã trở nên quen thuộc tại Trường THPT Nguyễn Huệ. Chúng tôi rất tự hào vì phong trào xanh đã trở thành văn hóa của nhà trường, tạo nên nền tảng giáo dục toàn diện: thông qua các dự án bảo vệ môi trường, học sinh không chỉ được học kiến thức mà còn rèn luyện phẩm chất và trách nhiệm của mình.
Bên cạnh đó, chúng tôi tổ chức các lớp tập huấn chuyển đổi xanh cho toàn bộ giáo viên, trang bị kiến thức về giáo dục môi trường và phương pháp dạy học liên quan đến phát triển bền vững. Các em học sinh cũng được truyền dạy lối sống xanh và kỹ năng lập kế hoạch dự án thông qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa và hội thảo.
Năm nay, chủ đề hoạt động của Trường THPT Nguyễn Huệ là giảm thiểu rác thải nhựa. Chúng tôi khuyến khích các em sáng tạo sản phẩm từ nhựa tái chế, ví dụ như biến vỏ chai nhựa thành bình trồng cây hay vật dụng hữu ích khác. Chính nhờ sự nhiệt huyết ấy, ngay cả một video ghi lại cảnh các em hăng say làm việc trong dự án xanh cũng lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội, chứng minh tinh thần dự án đã ăn sâu vào từng học sinh.
Với tất cả những thành quả nổi bật đó – từ những dự án sống xanh đến phong trào chuyển đổi xanh – Trường THPT Nguyễn Huệ vinh dự được trao Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN 2024 (Giải Nhì hạng mục Trung học phổ thông), được nhận giấy chứng nhận “Tích cực tham gia triển lãm học từ thực tiễn – sáng kiến giáo dục” trong khuôn khổ hội thảo thắp lửa cùng tiến lên. Trường THPT Nguyễn Huệ vinh dự là 1 trong 21 tập thể được lựa chọn triển lãm mô hình giáo dục xuất sắc hiện nay Việt Nam. Đây chính là minh chứng cho thấy con đường “xanh hóa” mà thầy và trò Trường THPT Nguyễn Huệ đang đi là đúng đắn và hiệu quả.
Sau khi nhận giải, Trường THPT Nguyễn Huệ đã có những hoạt động gì để duy trì và phát triển thêm các tiêu chí của Trường học sinh thái, nhằm tránh việc giải thưởng chỉ dừng lại ở một danh hiệu?
Ngay sau khi nhận giải, chúng tôi xác định rõ rằng đây không chỉ là điểm đến mà là điểm khởi đầu mới. Giải thưởng càng khẳng định quyết tâm của chúng tôi – không dừng lại ở danh hiệu mà là cam kết lâu dài với tầm nhìn xanh của nhà trường. Ngay lập tức, chúng tôi triển khai kế hoạch tiếp nối: duy trì và mở rộng các dự án đang có. Ví dụ, khu Vườn sinh thái học đường tiếp tục được chăm sóc kỹ lưỡng, bổ sung thêm nhiều cây trồng mới; Câu lạc bộ Môi trường Xanh vẫn sinh hoạt đều đặn, khuyến khích các em đưa ra dự án mới như thu gom rác thải khu vực sinh hoạt chung hay trồng cây gây quỹ. Chúng tôi cũng tiếp tục tổ chức các buổi tập huấn định kỳ cho giáo viên để cập nhật kiến thức chuyển đổi xanh, đồng thời mở rộng chương trình giáo dục lối sống xanh cho học sinh qua các buổi ngoại khóa và kỹ năng lập dự án.
Song song đó, nhà trường chú trọng duy trì tính minh bạch và truyền cảm hứng: Các hoạt động sống xanh đều được đăng tải liên tục trên Fanpage và trang thông tin của Sở GD-ĐT, để tất cả mọi người cùng theo dõi và học hỏi. Chúng tôi cũng dự kiến tổ chức ngày hội “Sống xanh” mở rộng, mời các trường bạn, phụ huynh và cộng đồng đến tham quan mô hình, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. Thầy và trò Trường THPT Nguyễn Huệ luôn quan niệm rằng, giải thưởng không chỉ là phần thưởng tinh thần, mà là lời hứa duy trì những giá trị đã gây dựng.
Cô Nguyễn Thị Thu, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ (thứ 2 từ trái sang) đang hướng dẫn học sinh thực hiện dự án khoa học kỹ thuật trên cơ sở phát triển các sản phẩm từ thiên nhiên của địa phương, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống. Ảnh: Thanh Hoàng.
Sự ghi nhận và nguồn động lực của thầy và trò Trường THPT Nguyễn Huệ
Giải thưởng này mang lại ý nghĩa như thế nào đối với tập thể nhà trường, đặc biệt là đối với học sinh – những người trực tiếp tham gia và thụ hưởng môi trường học tập xanh?
Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN 2024 có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với tập thể Trường THPT Nguyễn Huệ, đặc biệt là với các em học sinh. Trước hết, đó là sự ghi nhận chính thức cho những nỗ lực bền bỉ của thầy trò chúng tôi. Tôi thấy tự hào khi các em học sinh của trường được khích lệ, bởi các em là trung tâm của mọi hoạt động: thành công của những dự án sống xanh đến từ chính tinh thần chủ động, sáng tạo của các em. Thật hạnh phúc khi chứng kiến ánh mắt rạng ngời và niềm vui tự hào trên gương mặt học trò, khi các em được nhận giải cùng thầy cô.
Không những thế, Giải thưởng còn là nguồn động lực lớn giúp củng cố niềm tin cho cả giáo viên và học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ rằng con đường giáo dục xanh mà chúng tôi đã chọn là đúng đắn và hiệu quả.
Trường THPT Nguyễn Huệ từ lâu đã nuôi dưỡng quan điểm giáo dục toàn diện; các hoạt động bảo vệ môi trường gắn liền với phong trào thi đua đã trở thành nền tảng để phát huy năng lực và phẩm chất của học sinh. Nhờ giải thưởng này, những giá trị đó càng được khẳng định rõ ràng. Tôi tin rằng, khi các em nhìn thấy đóng góp của mình được xã hội công nhận, các em sẽ càng thêm tự hào và có động lực tiếp tục cống hiến. Các em trở thành những đại sứ truyền cảm hứng cho bạn bè, lan tỏa tinh thần sống xanh đến người thân và cộng đồng xung quanh.
Bên cạnh đó, tập thể giáo viên và phụ huynh của Trường THPT Nguyễn Huệ cũng cảm thấy rất phấn khởi vì kết quả này khích lệ tinh thần đoàn kết của cả trường, tạo thêm niềm tin vào hướng đi của nhà trường. Nói chung, giải thưởng không chỉ là danh hiệu mà còn là niềm tin và trách nhiệm mới cho mọi thành viên, giúp chúng tôi vững tin rằng những hạt mầm xanh mà đội ngũ giáo viên Trường THPT Nguyễn Huệ gieo trồng sẽ phát triển ngày càng tốt đẹp hơn.
Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN 2024 là sự ghi nhận chính thức cho những nỗ lực bền bỉ của thầy trò Trường THPT Nguyễn Huệ. Ảnh: Thanh Hoàng.
Thời gian tới, Trường THPT Nguyễn Huệ có những định hướng hay sáng kiến gì mới để tiếp tục phát huy giá trị của mô hình Trường học sinh thái, không chỉ trong nhà trường mà còn lan tỏa tới cộng đồng?
Trong tương lai, Trường THPT Nguyễn Huệ định hướng lan tỏa mô hình Trường học sinh thái ra cộng đồng rộng lớn hơn. Trước tiên, nhà trường dự định tăng cường hợp tác với các trường bạn và địa phương: ví dụ tổ chức hội thảo, tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm, hoặc mời các trường đến thăm quan mô hình trường học sinh thái của chúng tôi. Qua đó, chúng tôi có thể trao đổi phương pháp, tài liệu và cùng học hỏi. Bên cạnh đó, kênh Fanpage và mạng xã hội của Trường THPT Nguyễn Huệ vẫn tiếp tục được sử dụng để chia sẻ câu chuyện thành công: những video, hình ảnh và bài viết do chính học sinh và giáo viên thực hiện về dự án tái chế nhựa hay trồng cây xanh sẽ giúp lan tỏa thông điệp sống xanh đến rộng rãi cộng đồng.
Chúng tôi cũng có kế hoạch mời gọi phụ huynh và người dân địa phương cùng tham gia vào các hoạt động sinh thái của trường, ví dụ tổ chức ngày hội trồng cây xanh, chiến dịch “phân loại rác tại gia đình” hay cuộc thi tái chế nhựa dành cho cộng đồng. Điều này không chỉ mang lại ý nghĩa thiết thực mà còn giúp mô hình Trường học sinh thái vươn xa hơn ngưỡng cửa lớp học. Ngoài ra, trường sẽ biên soạn tài liệu, cẩm nang kinh nghiệm về xây dựng trường học xanh để chia sẻ cho Sở GD-ĐT và các trường bạn trong tỉnh.
Trong năm tới, Trường THPT Nguyễn Huệ dự định phát động cuộc thi sáng tạo xanh cấp huyện, mở rộng cơ hội cho học sinh nhiều trường giao lưu, học hỏi và nhân rộng ý tưởng. Tôi tin rằng với những định hướng và sáng kiến đó, mô hình Trường học sinh thái của Trường THPT Nguyễn Huệ sẽ được lan tỏa mạnh mẽ, góp phần tạo ra những cộng đồng sinh viên, nhà trường yêu thiên nhiên hơn, vì một hành tinh xanh bền vững.
Học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ thực hành trên Vườn sinh thái học đường. Ảnh: Thanh Hoàng.
Từ kinh nghiệm của mình, cô có khuyến nghị gì cho các trường học khác tại Việt Nam muốn triển khai và duy trì mô hình Trường học sinh thái một cách hiệu quả, bền vững?
Tôi tin rằng nếu các trường muốn triển khai hiệu quả mô hình Trường học sinh thái, trước hết cần có một kế hoạch hành động rõ ràng và minh bạch. Mỗi năm học nên xác định cụ thể mục tiêu, nội dung các dự án “sống xanh”, đồng thời công khai tiến trình trên website hay Fanpage để phụ huynh và xã hội theo dõi, góp ý. Chính sự minh bạch sẽ tạo dựng niềm tin, khuyến khích cộng đồng đồng hành và ủng hộ.
Một yếu tố quan trọng khác là đặt học sinh vào vị trí trung tâm. Các em không chỉ là người hưởng thụ kết quả mà phải trực tiếp tham gia đề xuất, lên kế hoạch và triển khai dự án. Tại trường chúng tôi, dự án “Vườn sinh thái học đường” đã cho thấy khi học sinh được trao quyền sáng tạo, các em không chỉ rèn luyện kỹ năng mà còn nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên, trở thành những hạt giống lan tỏa tinh thần xanh.
Song song, giáo viên cần được tập huấn và hỗ trợ để trở thành những người dẫn dắt đầy cảm hứng. Khi được trang bị kiến thức về giáo dục chuyển đổi xanh và phương pháp hướng dẫn dự án, thầy cô mới đủ tự tin, nhiệt huyết và lồng ghép thành công chủ đề môi trường vào các môn học. Trường học cũng nên thành lập các câu lạc bộ chuyên trách như “Môi trường Xanh”, nơi học sinh có không gian thực hành, sáng tạo và chia sẻ, từ đó hình thành hạt nhân thúc đẩy phong trào.
Điều quan trọng hơn cả là sự kiên trì và cam kết lâu dài. Xây dựng Trường học sinh thái không thể dừng lại ở một danh hiệu, mà phải trở thành một hành trình bền bỉ, gắn với từng tiết học và sinh hoạt hằng ngày. Giải thưởng chỉ là nguồn động viên ban đầu, còn giá trị lớn lao chính là nuôi dưỡng thói quen xanh trong mỗi học sinh.
Tôi tin rằng, nếu các trường thực hiện tốt những định hướng này với tinh thần đồng lòng và sự quan tâm đúng mức, mô hình Trường học sinh thái sẽ được triển khai hiệu quả, vừa góp phần bảo vệ môi trường vừa truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ, tạo nên những công dân có trách nhiệm với hành tinh xanh.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, Quỹ Vì tương lai xanh tổ chức Giải thưởng trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2024 - Trường học không rác thải nhựa. Mọi thông tin liên quan đến Giải thưởng bạn đọc xem trên Báo điện tử nongnghiepmoitruong.vn, trang web của Giải thưởng ecoschool.vn hoặc Nhà báo Nguyễn Quỳnh Chi, SĐT: 0967181555, email: nquynhchi.00@gmail.com.
