TP.HCM đang tăng tốc triển khai chương trình chỉnh trang đô thị và cải thiện môi trường sống thông qua việc di dời các căn nhà ven kênh rạch. Đây là một trong những chương trình trọng điểm của thành phố đến năm 2030, nhằm hướng tới phát triển đô thị văn minh, hiện đại và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Từ năm 2021 đến nay, thành phố đã di dời gần 3.000 căn nhà trong tổng số hơn 6.500 căn thuộc kế hoạch giai đoạn 2021 - 2025. Dự kiến đến cuối năm 2025, sẽ có khoảng 5.548 căn được giải tỏa, đạt hơn 85% mục tiêu đề ra.
Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, TP.HCM không còn cấp quận, huyện hay thành phố trực thuộc. Các địa bàn triển khai dự án hiện nay thuộc các phường hoặc xã mới sau sáp nhập. Việc này tạo điều kiện thuận lợi hơn để quy hoạch đồng bộ, mở rộng không gian đô thị và quản lý theo vùng.
Một trong những địa bàn trọng điểm là các phường ven tuyến kênh Đôi, kênh Tẻ, nơi có mật độ nhà tạm ven kênh cao. Thành phố đang triển khai đề án di dời gần 15.000 căn nhà tại đây, đồng thời quy hoạch xây dựng các khu tái định cư tập trung, tích hợp hạ tầng kỹ thuật và công viên ven sông.
Một căn nhà ven kênh rạch tạm bợ tại TP.HCM chưa được bàn giao mặt bằng, gây cản trở tiến độ dự án chỉnh trang đô thị và cải thiện môi trường nước. Ảnh: Trần Phi.
Tại các phường khác có kênh rạch lớn như rạch Lăng, rạch Bến Nghé, rạch Văn Thánh..., chính quyền TP.HCM cũng đang đẩy nhanh giải phóng mặt bằng để thực hiện kè bờ, mở rộng đường ven rạch và phát triển không gian xanh.
Theo đề án chỉnh trang đô thị giai đoạn 2025 - 2030, TP.HCM đặt mục tiêu hoàn tất việc di dời toàn bộ gần 40.000 căn nhà ven kênh rạch. Tổng kinh phí thực hiện chương trình ước tính hơn 221.000 tỷ đồng. Trong đó, khoảng 130.600 tỷ đồng dành cho bồi thường và tái định cư; gần 11.000 tỷ đồng xây dựng nhà ở xã hội; phần còn lại đầu tư cho hạ tầng kỹ thuật, kè bờ và giao thông ven sông.
Chương trình không chỉ giải quyết bài toán an cư cho hàng chục ngàn hộ dân mà còn mở ra cơ hội lớn để TP.HCM phát triển không gian ven sông thành điểm nhấn cảnh quan, kết nối giao thông thủy và gia tăng giá trị đô thị sau sáp nhập.
