Chuỗi cung ứng toàn cầu đang trải qua giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ, chuyển từ mô hình “toàn cầu hóa” sang “khu vực hóa” với chiến lược “Trung Quốc +1” được nhiều tập đoàn đa quốc gia lựa chọn.
Theo ông Nguyễn Ngọc Đăng Khoa, Phó Giám đốc Phát triển kinh doanh Công ty SMC Precision, xu hướng này đang thúc đẩy làn sóng dịch chuyển sản xuất từ Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc sang Việt Nam, mở ra cơ hội lớn để doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng ở vai trò nhà cung ứng cấp 2, cấp 3, thậm chí tiến tới cấp 1.
Thực hành ESG đối với doanh nghiệp không còn là lựa chọn tự nguyện mà là yêu cầu bắt buộc. Ảnh: Iternet
Tuy nhiên, cơ hội chỉ thực sự dành cho những doanh nghiệp đủ năng lực đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe về công nghệ, quản trị và phát triển bền vững. Trong đó, tự động hóa và chuyển đổi số được xem là điều kiện tiên quyết. Mô hình Smart Factory 4.0 đang dần trở thành tiêu chuẩn bắt buộc, với yêu cầu truy xuất nguồn gốc 100% thông qua mã QR và hệ thống MES, kiểm soát chất lượng tự động bằng Vision System, cùng khả năng quản lý dữ liệu theo thời gian thực.
Cùng với đó, các tiêu chí ESG đã trở thành “giấy thông hành” đối với nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Doanh nghiệp phải triển khai các giải pháp giảm phát thải CO₂, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo và sẵn sàng đáp ứng các cuộc kiểm toán ESG nghiêm ngặt. Áp lực về tốc độ và tính linh hoạt cũng ngày càng gia tăng khi khách hàng yêu cầu rút ngắn thời gian giao hàng từ 30-50% so với trước, buộc nhà cung cấp phải nâng cao năng lực lập kế hoạch sản xuất và minh bạch hóa toàn bộ chuỗi cung ứng, từ dữ liệu vận hành đến quản trị rủi ro.
Ông Nguyễn Ngọc Đăng Khoa cho rằng, để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu các nhà cung cấp Việt Nam cần xây dựng sáu trụ cột ncốt lõi. Trước hết là năng lực sản xuất và công nghệ, thể hiện qua việc đầu tư thiết bị gia công chính xác và hệ thống kiểm tra chất lượng tự động. Thứ hai là hệ thống quản lý chất lượng đạt chuẩn quốc tế, như IATF 16949 đối với ngành ô tô, các tiêu chuẩn ISO và thực hành sản xuất tinh gọn (lean manufacturing). Thứ ba là năng lực quản lý dữ liệu và số hóa, thông qua việc kết nối đồng bộ các hệ thống ERP, MES và WMS, tạo ra luồng dữ liệu liền mạch từ văn phòng đến sàn nhà máy và kho hàng.
Ba trụ cột còn lại bao gồm sự ổn định về giá và năng lực tài chính minh bạch; năng lực nghiên cứu, phát triển (R&D) nhằm hỗ trợ thiết kế, cải tiến sản phẩm và tối ưu chi phí; cùng với khả năng tuân thủ các tiêu chuẩn về trách nhiệm xã hội và an toàn môi trường như BSCI, SMETA.
Theo ông Khoa, việc chủ động đầu tư nâng chuẩn nhà máy, công nghệ và quản trị không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu trước mắt của khách hàng quốc tế, mà còn là nền tảng để doanh nghiệp Việt từng bước tham gia sâu, bền vững hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu trong giai đoạn tới.
