Bộ Tài chính: Xử lý tài sản công dôi dư ưu tiên lĩnh vực thiết yếu

Chiều 26/5, Bộ Tài chính tổ chức hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến toàn quốc, lấy ý kiến về các văn bản quy phạm pháp luật nhằm cụ thể hóa chủ trương phân cấp, phân quyền và sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực tài chính.

Một trong những nội dung trọng tâm được thảo luận, là phương án xử lý khối tài sản công dôi dư sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ đã tham mưu báo cáo Chính phủ và Bộ Chính trị phương án xử lý theo hướng ưu tiên sử dụng tài sản dư cho các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục, hạ tầng xã hội và công trình công cộng như hệ thống cây xanh.

Theo Bộ trưởng, đây là những lĩnh vực gắn trực tiếp tới an sinh xã hội, có thể khai thác hiệu quả và kịp thời ngay sau khi các đơn vị hành chính được sắp xếp lại.

Với phần tài sản chưa có phương án bố trí cụ thể, Bộ đề xuất giao quyền chủ động cho địa phương trên nguyên tắc phù hợp quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Các hình thức khai thác có thể bao gồm kêu gọi đầu tư, chuyển đổi mục đích sử dụng theo hướng hiệu quả, nhưng phải đảm bảo không gây thất thoát, lãng phí.

Đại diện UBND tỉnh Thái Nguyên cho rằng, khối tài sản cần điều chuyển sau sáp nhập sẽ rất lớn trong thời gian tới. Nếu không có hướng dẫn kịp thời, rõ ràng, địa phương sẽ gặp khó khăn trong tổ chức thực hiện, thậm chí phát sinh tồn đọng, lãng phí.

Chia sẻ thêm về những khó khăn ở địa phương, đại diện UBND TP Đà Nẵng kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành sớm sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng tài sản công cùng các nghị định hướng dẫn thi hành. Địa phương cũng đề xuất điều chỉnh mô hình tổ chức của hệ thống Kho bạc Nhà nước, đảm bảo phù hợp với bộ máy tài chính sau khi các đơn vị hành chính được sắp xếp lại.

Đồng tình với định hướng “ưu tiên lĩnh vực thiết yếu, phần còn lại giao địa phương” của Bộ Tài chính, ông Phạm Minh Triết, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế (Bộ Nội vụ) cho rằng, việc phân công nhiệm vụ giữa các cấp cần được xác định rõ theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Không được bỏ sót nhiệm vụ trong quá trình phân cấp, và cấp nào thực hiện hiệu quả nhất thì giao cho cấp đó.

Từ góc độ quản lý ngành, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm nhấn mạnh, phân cấp và phân quyền trong tài sản công phải gắn chặt với năng lực tổ chức thực hiện, không những cần mạnh về luật, mà còn phải chắc về triển khai.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng cho biết, Bộ đang rà soát đồng bộ các thủ tục hành chính, quy trình nghiệp vụ, đồng thời sẽ tổ chức tập huấn cho các địa phương ngay sau khi các văn bản chính thức được ban hành, nhằm nâng cao năng lực thực thi tại cơ sở.

Kết luận hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị các đơn vị thuộc Bộ tập trung hoàn thiện các dự thảo nghị định, thông tư liên quan đến phân cấp trong lĩnh vực tài sản công, bảo đảm tiến độ trình Chính phủ trước ngày 30/5. Cùng với đó, ông giao các vụ, cục chuyên môn phối hợp tổ chức tập huấn, hướng dẫn cụ thể ngay sau khi văn bản được ban hành, hạn chế tối đa các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai.

Dự kiến tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025), Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ một số dự án luật mới để tiếp tục thể chế hóa nội dung phân cấp, phân quyền theo Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 66-NQ/TW. Bộ trưởng đề nghị các địa phương khẩn trương tổng kết thực tiễn, gửi đề xuất cụ thể về Bộ để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất khi xây dựng luật mới.

Bộ trưởng cũng tái khẳng định, xử lý tài sản công sau sáp nhập là cơ hội để khơi thông điểm nghẽn thể chế, mở rộng không gian phát triển và tạo ra những động lực mới cho địa phương.