Một nghiên cứu mới do Trung tâm Siêu máy tính Barcelona (Tây Ban Nha) thực hiện cho thấy thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu làm tăng giá các mặt hàng lương thực thiết yếu trên toàn cầu, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của hàng triệu người. Nghiên cứu vừa được công bố trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Hệ thống Lương thực Liên hợp quốc tại Ethiopia, phân tích dữ liệu từ 18 quốc gia trong giai đoạn 2022-2024.
Biến đổi khí hậu làm tăng giá lương thực toàn cầu. Ảnh: Newsx.
Theo nhóm nghiên cứu do nhà khoa học Maximillian Kotz dẫn đầu, thời tiết “vượt xa mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020” đã khiến giá rau củ, cà phê, gạo, ca cao và dầu ô liu tăng mạnh trong thời gian ngắn.
Cụ thể, nắng nóng và hạn hán khiến giá rau ở California và Arizona tại Mỹ tăng 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm 2021. Giá bắp cải ở Hàn Quốc tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái so với tháng 9/2023, sau đợt nắng nóng tháng 8. Ở châu Âu, giá dầu ô liu tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Tây Ban Nha và Ý vào năm 2022 và 2023. Nghiêm trọng hơn, đầu năm 2024, giá ca cao toàn cầu tăng tới 280% sau đợt nóng kỷ lục ở Ghana và Bờ Biển Ngà, nơi cung cấp gần 60% sản lượng ca cao toàn cầu.
Nghiên cứu cảnh báo, thực phẩm lành mạnh thường có giá cao hơn, nên khi giá cả leo thang, các hộ gia đình thu nhập thấp buộc phải cắt giảm các mặt hàng bổ dưỡng như trái cây, rau củ, dẫn đến suy dinh dưỡng, tiểu đường và bệnh tim. Tác động lan rộng còn gây lạm phát, bất ổn xã hội và rủi ro chính trị.
Nhà nghiên cứu Kotz thuộc Viện Nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu Potsdam (Đức) nhấn mạnh: “Cho đến khi đạt được phát thải ròng bằng 0, thời tiết cực đoan sẽ ngày càng nghiêm trọng, gây hại mùa màng và đẩy giá lương thực toàn cầu lên cao”. Ông cũng lưu ý, giá lương thực hiện là tác động dễ nhận thấy thứ hai của biến đổi khí hậu, chỉ sau nắng nóng cực độ.
Giáo sư Tim Benton từ Đại học Leeds (Anh) nhận định: “Thế giới đang đối mặt với tình trạng khủng hoảng chi phí sinh hoạt kéo dài. Càng chậm trễ trong hành động ứng phó với khí hậu, tác động tiêu cực sẽ càng nghiêm trọng đối với tất cả chúng ta”.
