Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), điều này cho thấy khu vực vĩ độ cao ở bán cầu Bắc đang thay đổi nhanh chóng, với lượng mưa tăng lên và băng tuyết ngày càng ít hơn do tác động của biến đổi khí hậu.
Báo cáo thường niên về Bắc Cực của NOAA chỉ ra, từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025, nhiệt độ trung bình trên toàn bộ khu vực Bắc Cực đạt mức cao nhất trong 125 năm. Đáng chú ý, 10 năm gần đây cũng đánh dấu 10 năm nóng nhất từng được ghi nhận tại khu vực này.
Báo cáo của NOAA chỉ ra, từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025, nhiệt độ trung bình trên toàn bộ khu vực Bắc Cực đạt mức cao nhất trong 125 năm. Ảnh: Tech Explorist.
Báo cáo nhận định Bắc Cực đang nóng lên nhanh gấp khoảng bốn lần mức trung bình toàn cầu do hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch. Lượng nhiệt dư thừa này đang làm biến dạng “tủ lạnh của thế giới” - khu vực có vai trò điều hòa khí hậu quan trọng đối với toàn bộ hành tinh.
Trong đó, diện tích băng biển năm 2025 đã xuống mức thấp nhất trong 47 năm. Đây chỉ là dấu mốc mới nhất trong một xu thế dài hạn: Lượng băng biển lâu năm, dày nhất của Bắc Cực đã giảm hơn 95% so với thập niên 1980, khi khu vực này ngày càng nóng và ẩm ướt hơn.
Năm 2025 cũng ghi nhận lượng mưa cao kỷ lục tại Bắc Cực. Tuy nhiên, phần lớn lượng mưa này không còn rơi dưới dạng tuyết. Diện tích tuyết phủ trong tháng 6 hiện chỉ bằng khoảng một nửa so với cách đây 60 năm.
“Đây là năm vừa nóng nhất, vừa có lượng mưa lớn nhất trong lịch sử ghi nhận - việc hai kỷ lục này xảy ra cùng lúc là điều hết sức đáng chú ý,” ông Matthew Langdon Druckenmiller, nhà khoa học Bắc Cực thuộc Trung tâm Dữ liệu Tuyết và Băng Quốc gia (Đại học Colorado) và là biên tập viên của Báo cáo Bắc Cực, cho biết,
Các nhà khoa học đặc biệt lo ngại khi tình trạng ấm bất thường vốn phổ biến vào mùa hè nay đã lan sang cả mùa đông - thời điểm quyết định sự hình thành và phát triển băng biển hàng năm. Trong khoảng một tháng trở lại đây, diện tích băng biển đã liên tục ở mức thấp kỷ lục, làm dấy lên khả năng Bắc Cực sẽ tiếp tục ghi nhận mức băng cực đại rất thấp trong năm tới.
“Băng biển đã suy giảm đều đặn và điều đáng buồn là giờ đây chúng ta đang chứng kiến mưa rơi ngay cả trong mùa đông”, ông Druckenmiller cho biết. “Những thay đổi đang diễn ra ngay trong lõi mùa đông - thời điểm lẽ ra Bắc Cực phải lạnh giá. Mùa đông ở Bắc Cực đang bị định nghĩa lại”.
Những biến đổi này đang tác động trực tiếp đến cộng đồng và hệ sinh thái tại Bắc Cực. Mưa rơi trên nền tuyết có thể đóng băng thành lớp băng cứng, cản trở động vật kiếm ăn và khiến việc đi lại của con người trở nên nguy hiểm hơn. Sự suy giảm của các sông băng cũng làm gia tăng nguy cơ lũ lụt, như sự cố từng xảy ra tại thành phố Juneau (Alaska) trong năm nay.
Sự suy giảm của lớp biển còn khiến các vùng đại dương tối màu ngày càng lộ rõ, hấp thụ nhiệt nhiều hơn thay vì phản xạ ánh sáng Mặt trời, qua đó góp phần làm Trái đất ấm lên nhanh hơn. Dù băng biển tan không trực tiếp làm mực nước biển dâng, sự tan chảy của các sông băng trên đất liền thì có. NOAA cho biết riêng trong năm 2025, tảng băng Greenland đã mất khoảng 129 tỷ tấn băng, góp phần làm nước biển dâng - mối đe dọa lâu dài đối với các thành phố ven biển trên toàn cầu.
“Chúng ta đang chứng kiến những tác động dây chuyền từ một Bắc Cực đang ấm lên”, ông Zack Labe, nhà khoa học khí hậu của Climate Central, cảnh báo. “Các thành phố ven biển chưa sẵn sàng đối phó với mực nước biển dâng; hệ sinh thái và nghề cá ở Bắc Cực đã bị thay đổi hoàn toàn, kéo theo giá hải sản tăng cao. Bắc Cực có thể ở xa, nhưng những thay đổi tại đó đang ảnh hưởng trực tiếp đến phần còn lại của thế giới”.
