[Bài cuối] Nước biển sâu và men vi sinh giúp tôm khỏe mùa mưa

Những ngày mưa dầm, nhiều hộ nuôi tại vùng ven biển TP.HCM lo lắng vì ao tôm dễ biến động môi trường. Thế nhưng, khu nuôi công nghệ cao của Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Minh Phú Lộc An (xã Phước Hải) vẫn vận hành ổn định. Nước ao xanh trong, tôm bơi khỏe, ăn đều, ít chịu tác động của thời tiết. Thành công này xuất phát từ hai trụ cột kỹ thuật: đầu tư hệ thống lấy nước biển sâu và sử dụng men vi sinh chuyên biệt.

Chủ động nguồn nước sạch từ tầng biển sâu

Công ty Minh Phú Lộc An hiện là đơn vị có diện tích nuôi tôm lớn nhất Đông Nam bộ với 300ha. Trong đó, toàn trang trại có 560 ao nuôi, 300 ao xử lý nước, 280 ao ương và 2 hồ chứa nước biển, 1 ao nước thải. Hệ thống lấy nước biển sâu được xem là bước đột phá giúp Minh Phú Lộc An chủ động hoàn toàn về nguồn nước. Đây là yếu tố quyết định sự thành bại của vụ nuôi tôm, nhất là trong mùa mưa bão.

Ở các vùng nuôi truyền thống, nguồn nước thường được lấy ngay tại ven bờ hoặc cửa sông, nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp từ mưa lớn và dòng chảy từ đất liền. Khi lượng mưa tăng đột ngột, độ mặn có thể giảm mạnh chỉ trong vài giờ, kéo theo nhiệt độ thay đổi, gây sốc cho tôm và làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Để khắc phục rủi ro này, Minh Phú Lộc An đã đầu tư hệ thống bơm và đường ống dẫn dài hơn 4,5 km, vươn ra khu vực biển sâu, nơi tầng nước cách mặt biển hàng chục mét. Tại độ sâu này, nguồn nước ít bị pha loãng bởi nước mưa hoặc nước ngọt từ sông đổ ra, giữ được độ mặn ổn định và nhiệt độ gần như không biến động theo thời tiết trên bề mặt. Ngoài ra, nước biển sâu cũng có mật độ vi sinh vật gây hại thấp hơn, hạn chế nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh.

Ông Ngô Thanh Hà, Tập đoàn Minh Phú, nguyên Giám đốc Công ty Minh Phú Lộc An cho biết, chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống nước biển sâu không nhỏ, nhưng hiệu quả đem lại rất rõ ràng. Nhờ đó, Minh Phú Lộc An gần như loại bỏ được rủi ro sốc môi trường do mưa lớn, đồng thời tiết kiệm thời gian và công sức xử lý sự cố nước.

“Nhờ nguồn nước ổn định này, khi mưa kéo dài liên tục nhiều ngày, tôm vẫn ăn khỏe, tăng trưởng đều, không xuất hiện hiện tượng bỏ ăn hay nổi đầu là dấu hiệu điển hình của việc bị sốc độ mặn”, ông Hà thông tin.

Quy trình xử lý nước biển sau khi đưa về trang trại cũng được thực hiện nghiêm ngặt. Nước đi qua hệ thống lọc cơ học để loại bỏ cặn bã, tiếp đó được dẫn qua các bể xử lý sinh học kết hợp diệt khuẩn bằng tia UV với liều lượng kiểm soát. Sau công đoạn này, nước được đưa vào ao lắng để tiếp tục ổn định các chỉ tiêu môi trường, tạo điều kiện cho vi sinh vật có lợi phát triển. Chỉ khi mẫu kiểm nghiệm đạt chuẩn về độ mặn, pH, độ kiềm, hàm lượng khí độc và mật độ vi khuẩn, nguồn nước mới được chuyển sang các ao nuôi thương phẩm.

Ông Nguyễn Hữu Thi, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư khu vực III (Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM) đánh giá: Hệ thống lấy nước biển sâu không chỉ mang lại lợi ích trước mắt, mà còn giúp Minh Phú Lộc An nâng cao tính chủ động trong sản xuất.

“Trong những giai đoạn cao điểm thả giống, công ty không phụ thuộc vào lịch triều cường hay độ trong của nước ven bờ, mà có thể cung cấp nước đạt chuẩn bất cứ lúc nào cần. Đây là lợi thế lớn để đảm bảo kế hoạch nuôi liên tục, giảm thiểu thời gian ao trống, tối ưu hóa hiệu suất sản xuất và nâng cao lợi nhuận”, ông Thi cho hay.

Men vi sinh - “lá chắn kép” bảo vệ đàn tôm

Đi song song với nguồn nước chất lượng cao, Minh Phú Lộc An áp dụng đồng thời hai loại men vi sinh để tạo thành “lá chắn kép” bảo vệ đàn tôm.

Loại thứ nhất được sử dụng trực tiếp trong ao để xử lý nước, chứa các chủng vi khuẩn có lợi giúp phân giải chất hữu cơ dư thừa, giảm khí độc như amoniac (NH₃) và hydro sulfide (H₂S), giữ nước sạch và ổn định. Loại thứ hai được trộn vào thức ăn để hỗ trợ đường ruột, tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, đồng thời ức chế vi khuẩn gây bệnh.

Theo anh Lê Hồ Đại Lộc, Phòng Vi sinh Bio, Công ty Nuôi trồng thủy sản Minh Phú Lộc An: “Cách kết hợp này giúp kiểm soát cả yếu tố ngoại cảnh lẫn sức khỏe bên trong của tôm, nâng cao sức đề kháng và giảm tỷ lệ mắc bệnh đường ruột trong mùa mưa”.

Ngoài ra, nguồn nước trong ao được xử lý bằng men vi sinh, kết hợp nuôi ở mật độ 150 -190 con/m² trong hệ thống khép kín. Nhờ vậy, tôm hầu như miễn nhiễm dịch bệnh, không cần dùng kháng sinh. Nước thải trước khi xả ra môi trường đều qua ao lắng đạt chuẩn, góp phần hạn chế phát thải carbon hiệu quả, giúp sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường khó tính như Nhật Bản, Mỹ và EU.

Thực tế sản xuất cho thấy, những vụ nuôi áp dụng đồng bộ nước biển sâu và men vi sinh tại Minh Phú Lộc An đạt tỷ lệ sống trên 85%, cao hơn nhiều so với mức 60 - 70% phổ biến trong khu vực mùa mưa. Tôm của công ty cũng phát triển nhanh, đồng đều kích cỡ, rút ngắn 5 - 10 ngày so với thời gian nuôi trước đây, từ đó giảm chi phí thức ăn và công chăm sóc.

“Tôm đến thời điểm thu hoạch đều ở kích cỡ lớn 15 - 20 con/kg, giá bán cũng cao hơn. Với mỗi ao nuôi có diện tích khoảng 834m2 sẽ cho năng suất khoảng 3 tấn/ vụ”, anh Lê Hồ Đại Lộc cho biết thêm.

Ông Ngô Thanh Hà khẳng định, dù chi phí đầu tư hệ thống lấy nước biển sâu ban đầu lớn, nhưng hiệu quả lâu dài rất rõ rệt: giảm rủi ro thời tiết, ổn định sản xuất, tăng năng suất và chất lượng. Kết hợp với men vi sinh, mô hình này không chỉ bảo vệ môi trường nuôi mà còn phù hợp xu hướng phát triển xanh, bền vững của ngành tôm. Đây sẽ là hướng đi chiến lược để doanh nghiệp và người nuôi liên kết chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, đồng thời gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.