[Bài cuối] Để người lao động không bị bỏ lại phía sau

"Khi người lao động có việc làm ổn định sẽ an tâm gắn bó với quê hương, hạn chế tình trạng di cư lao động tự phát và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn thành phố; qua đó cũng góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững" - ông Nguyễn Chí Tài, Phó Chủ tịch UBND TP Huế trao đổi với phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường.

Ông có thể cho biết trong thực tiễn, người lao động địa phương gặp khó khăn gì khi tiếp cận BHTN và các chương trình hỗ trợ việc làm?

Trong thời gian qua, các Sở, ngành, địa phương đã triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp mới được thành lập, phát triển mạng lưới doanh nghiệp, qua đó đã tạo thêm được nhiều việc làm cho người lao động trên địa bàn thành phố. Từ năm 2020 đến nay, tỷ lệ thất nghiệp thành thị giảm từ 2,3% xuống còn dưới 2%. Cơ cấu lao động tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng lao động làm việc trong ngành nông nghiệp đến cuối năm 2024 giảm còn 25%.

Trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều thách thức, BHTN thực sự là một chỗ dựa thiết thực, thể hiện rõ vai trò quan trọng của mình trong việc bảo vệ quyền lợi người lao động, thúc đẩy thị trường lao động phát triển theo hướng linh hoạt và bền vững. Tuy nhiên, vẫn còn các trường hợp người lao động gặp khó khăn khi tiếp cận các chính sách giải quyết việc làm nói chung và chính sách liên quan đến BHTN nói riêng.

Có thể đề cập đến một vài nguyên nhân như: Công tác thông tin, tuyên truyền về các chính sách giải quyết việc làm của Trung ương và địa phương tuy đã được quan tâm đẩy mạnh, tuy nhiên ở một số địa phương chưa tiến hành thường xuyên, còn nhiều người lao động nhận thức và nắm bắt thông tin thị trường chưa đầy đủ, trong đó có chính sách BHTN và các chương trình về hỗ trợ việc làm.

Tại Huế, dù công tác quản trị thị trường lao động trong thời gian qua đã có bước phát triển đáng kể, tuy nhiên khả năng dự báo, phân tích xu thế và đề xuất giải pháp quản lý thị trường lao động còn có hạn chế; Trung tâm Dịch vụ việc làm tuy đã được quan tâm đầu tư nâng cấp thường xuyên nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn trong việc điều tiết thị trường, kết nối cung - cầu lao động.

Mặt khác, thủ tục hành chính liên quan đến BHTN cho người lao động còn bất cập. Thực tế cho thấy, nhiều người mất việc nhưng không được doanh nghiệp cung cấp kịp thời quyết định chấm dứt hợp đồng; việc chốt sổ BHXH chậm trễ từ phía đơn vị sử dụng lao động gây gián đoạn quá trình làm hồ sơ; một số trường hợp phải chờ doanh nghiệp hoàn tất việc chốt sổ BHXH gây kéo dài; thủ tục giải quyết hồ sơ trên cổng Dịch vụ công quốc gia cũng cần được tiếp tục đầu tư và hoàn thiện hơn...

TP Huế đang có khoảng 6.449 doanh nghiệp đang hoạt động, tổng số lao động tương ứng là 121.446 người. Hàng năm, thành phố giải quyết việc làm mới bình quân cho trên 17.000 lao động. Từ năm 2024 đến nay, toàn thành phố đã kết nối giải quyết việc làm cho 26.516 người lao động; trong đó đưa 3.645 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Vậy giải pháp nào giúp TP Huế hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau” trong phát triển thị trường lao động?

Huế đã trở thành thành phố trực thuộc Trung ương - đây là một bước ngoặt lớn, mở ra nhiều cơ hội mới về kinh tế - xã hội, trong đó có phát triển thị trường lao động theo hướng toàn diện. Việc tái cấu trúc thị trường lao động, lấy con người làm trung tâm cũng là quan điểm nhất quán của Đảng trong quá trình xây dựng đất nước.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giải quyết việc làm, phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập trên địa bàn, đảm bảo người lao động tiếp cận với nhiều cơ hội việc làm; trong thời gian đến, TP Huế tiếp tục tăng cường công tác phổ biến, quán triệt thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về việc làm; lồng ghép các chương trình, đề án, dự án… của Trung ương và địa phương với các nguồn lực trong xã hội để tham gia vào việc thực hiện công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm.

Đổi mới công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, đào tạo nghề gắn với nhu cầu xã hội, gắn với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm cho người lao động. Tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa các cơ sở đào tạo với các đơn vị hoạt động sản xuất kinh doanh để nâng cao chất lượng đào tạo gắn với việc giải quyết việc làm. Tăng cường công tác hướng dẫn thực hiện pháp luật lao động, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ tại doanh nghiệp.

Thành phố sẽ thực hiện tốt chính sách tín dụng việc làm nhằm tạo việc làm thông qua hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm và từ các tổ chức tín dụng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hợp tác xã, tổ hợp tác và người lao động được vay vốn để giải quyết việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm. Nâng cao hiệu quả việc cho vay ủy thác đối với các tổ chức xã hội, tổ chức chính trị - xã hội qua Ngân hàng Chính sách xã hội và hiệu quả của các chương trình cho vay vốn khác.

Tiếp tục tham mưu thực hiện các giải pháp phát triển thị trường lao động; nâng cao chất lượng công tác dự báo và thông tin thị trường lao động; mở rộng thị trường đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, rà soát tình hình sử dụng lao động tại các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp đang thiếu hụt lao động. Thực hiện tốt chính sách tín dụng việc làm nhằm tạo việc làm thông qua hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia việc làm và từ các tổ chức tín dụng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp tục rà soát, tổ chức, sắp xếp lại hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp; tập trung thực hiện các giải pháp để phân luồng, nâng cao chất lượng nhân lực đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Đầu tư phát triển hệ thống kết nối cung - cầu lao động, công tác dự báo cung - cầu lao động và hệ thống thông tin thị trường lao động với nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về lao động hiện đại, đồng bộ, có sự kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đăng ký doanh nghiệp, bảo hiểm xã hội.

Ngoài ra, TP Huế sẽ đầu tư phát triển, hiện đại hóa Trung tâm Dịch vụ việc làm đáp ứng yêu cầu phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiệu quả đóng vai trò đầu mối thông tin thị trường lao động, điều phối, hỗ trợ và quản trị thị trường lao động trên địa bàn. Chỉ đạo Trung tâm giải quyết kịp thời chính sách BHTN qua đó bảo đảm bù đắp một phần thu nhập cho người lao động không may bị mất việc làm, tích cực hỗ trợ đào tạo lại nghề, giới thiệu việc làm... giúp người lao động sớm trở lại thị trường lao động.

Có thể nói, Huế đang đứng trước “cơ hội vàng” để tái cấu trúc thị trường lao động. Việc hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau” không chỉ là trách nhiệm mà còn là nền tảng để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng đời sống cho người dân, giữ vững bản sắc văn hóa Huế trong tiến trình hội nhập.

Xin cảm ơn ông !