Bất cập môi trường do chôn lấp rác
Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long ước khoảng 2.257 tấn/ngày, trong đó lượng chất thải được thu gom, xử lý tập trung được 1.290 tấn/ngày. Khối lượng rác thải còn lại chủ yếu ở khu vực nông thôn được các hộ dân tự thu gom, xử lý, tái chế, tái sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau.

Hiện nay hầu hết các bãi chôn lấp rác thải trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long đang trong tình trạng quá tải. Ảnh: Lê Hùng.
Đối với công tác xử lý rác thải sinh hoạt, ngoài việc chôn lấp ở các bãi rác hiện hữu, tỉnh Vĩnh Long còn xử lý bằng phương pháp đốt, đốt kết hợp ủ phân hữu cơ, phân loại thành phần rác chuyển giao cho đơn vị chức năng tổ chức tái chế.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, phương pháp chôn lấp rác tuy tiện lợi về mặt kỹ thuật và kinh tế, song qua quá trình thực hiện trên địa bàn tỉnh cũng bộc lộ nhiều bất cập về môi trường. Cụ thể, nhiều bãi chôn lấp chưa đảm bảo quy trình xử lý mùi, thiếu hoá chất khử mùi, nước rỉ rác ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Bên cạnh đó, một số khu chôn lấp rác trước đây được tỉnh quy hoạch ở vị trí cách xa khu dân cư, nhưng hiện tại đã bị thu hẹp khoảng cách an toàn do các cụm, tuyến dân cư phát triển tiến gần đến khu vực bãi rác. Đồng thời, nhiều bãi chôn lấp rác đang gần đạt công suất tối đa, điều này đã và đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sinh hoạt, sức khỏe cộng đồng.

Tỉnh Vĩnh Long đang kiểm soát chặt chẽ quá trình thu gom, vận chuyển rác thải tại các trạm trung chuyển, điểm tạm tập kết rác thải, đảm bảo vệ sinh môi trường. Ảnh: Lê Hùng.
Đầu tư 2 nhà máy đốt rác phát điện
Trước thực trạng lượng rác thải phát sinh ngày càng lớn, các bãi rác đang ngày càng quá tải, công nghệ xử lý rác thị một số nhà máy đã lạc hậu, đặc biệt là các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành ngày càng siết chặt việc chôn lấp rác trực tiếp, tỉnh Vĩnh Long đang tập trung triển khai các giải pháp nhằm kéo giảm lượng rác thải chôn lấp, tăng cường xử lý rác bằng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường.
Ông Lâm Văn Tân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long cho biết: Tỉnh Vĩnh Long xác định áp dụng công nghệ xử lý rác hiện đại, thân thiện với môi trường là hướng đi tất yếu phải thực hiện. Hiện nay doanh nghiệp đang đầu tư 2 nhà máy đốt rác phát điện trên địa bàn tỉnh với công suất xử lý từ 350-650 tấn/ngày đêm và dự kiến đến năm 2027 sẽ đi vào vận hành chính thức. Đồng thời tỉnh Vĩnh Long cũng đang xúc tiến mời gọi đầu tư nhà máy đốt rác phát điện tại bãi rác Hòa Phú với công suất xử lý khoảng 500 tấn/ngày đêm.
“Khi các nhà máy xử lý rác nêu trên đi vào vận hành chính thức, tổng công suất xử lý chất thải rắn sinh hoạt dự kiến sẽ đạt từ 1.700-1.850 tấn/ngày đêm. Khi đó sẽ kéo giảm đáng kể lượng rác thải chôn lấp, tạo điều kiện thuận lợi giúp tỉnh Vĩnh Long thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường bền vững”, ông Tân cho biết thêm.
Song song với việc đầu tư các nhà máy xử lý rác với công nghệ hiện đại, tỉnh Vĩnh Long cũng chú trọng triển khai công tác phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn. Hiện tại, một mặt, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long tiến hành rà soát hệ thống văn bản quản lý chất thải rắn sinh hoạt của các địa phương đã ban hành trước khi sáp nhập địa giới hành chính để đề xuất UBND tỉnh Vĩnh Long ban hành quy định mới thống nhất áp dụng trên phạm vi toàn tỉnh.

Theo kế hoạch, tỉnh Vĩnh Long sẽ lắp đặt bổ sung nhiều thùng chứa rác công cộng, tạo điều kiện thuận lợi để người dân lưu chứa rác chờ đơn vị chức năng đến thu gom, xử lý. Ảnh: Lê Hùng.
Mặt khác, Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm thay đổi nhận thức, thói quen trong thu gom, phân loại rác thải pháp sinh tại hộ gia đình, giảm sử dụng sản phẩm khó phân hủy, tăng cường tái chế, tái sử dụng, góp phần giảm thiểu lượng rác thải chôn lấp.
Đồng thời kiểm soát chặt chẽ quá trình thu gom, vận chuyển rác thải của các đơn vị công ích về các trạm trung chuyển, điểm tạm tập kết rác thải, đảm bảo vệ sinh môi trường; lắp đặt bổ sung các thùng chứa rác tại dọc các tuyến đường, khu vực công cộng, tạo điều kiện thuận lợi để người dân lưu chứa rác chờ đơn vị chức năng đến thu gom, vận chuyển xử lý.
Với những giải pháp tỉnh Vĩnh Long đã và đang triển khai thực hiện là những bước đi quan trọng giúp địa phương này từng bước nâng cao hiệu quả trong việc quản lý hoạt động thu gom, phân loại, xử lý rác thải phát sinh, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội gắn với bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng tỉnh Vĩnh Long ngày càng xanh, sạch, bền vững trong thời gian tới.