Từ đầu năm 2025 đến nay, tình hình thiên tai trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long tiếp tục diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất và đời sống người dân. Các loại hình thiên tai chủ yếu xảy ra là dông, lốc xoáy, mưa lớn, xâm nhập mặn và đặc biệt là tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển.
Trong đó, sạt lở bờ sông, bờ biển được ghi nhận gây thiệt hại nghiêm trọng nhất, với tổng cộng 85 điểm, tuyến sạt lở, có tổng chiều dài hơn 4.420 m. Cụ thể, có 84 điểm sạt lở bờ sông với chiều dài trên 4.143 m và 1 điểm sạt lở bờ biển dài 277 m, ảnh hưởng trực tiếp đến 119 hộ dân sinh sống ven sông, ven biển.
Chính quyền khảo sát đoạn sạt lở đê bao sông Bang Tra, qua địa bàn ấp Rạch Vọp, xã Quới Thiện. Ảnh: Minh Đảm.
Đáng lo ngại là hiện nhiều khu vực sạt lở đang trong tình trạng nghiêm trọng, có nguy cơ tiếp tục lan rộng nếu không được xử lý kịp thời. Tuy nhiên, do nguồn lực hạn chế, tỉnh Vĩnh Long vẫn chưa thể triển khai đồng bộ các biện pháp khắc phục cho tất cả các điểm sạt lở. Riêng với các khu vực sạt lở đê bao, bờ bao ven sông thuộc diện trọng điểm, xung yếu, tỉnh đã tập trung xử lý bước đầu với tổng kinh phí khoảng 2,1 tỷ đồng.
Tại xã Quới Thiện, mưa lớn kéo dài, gió mạnh kết hợp với triều cường dâng cao đã gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng tại nhiều ấp như Thông Lưu, Rạch Vọp, Rạch Sâu, Thái An và Thanh Bình.
Theo ông Nguyễn Phú Quốc, Chủ tịch UBND xã Quới Thiện, trên địa bàn hiện có 11 điểm sụt lún, sạt lở đê bao, mặt đập với tổng chiều dài khoảng 260 m. Ngoài ra, đoạn đê bao tại tuyến Cổ Chiên (thuộc khu vực từ hộ ông Bạch Văn Thắng đến hộ ông Lê Văn Diễn, ấp Rạch Sâu) cũng xảy ra sạt lở nghiêm trọng, kéo dài khoảng 100 m, lở sâu vào đất liền từ 6-8 m, cắt đứt lưu thông và ảnh hưởng đến sinh kế của nhiều hộ dân trong khu vực. Đây là đoạn sạt lở đã được UBND tỉnh Vĩnh Long ban hành quyết định công bố tình huống khẩn cấp tại Quyết định số 2353/QĐ-UBND, ngày 15/11/2024, nhưng đến nay vẫn chưa được gia cố, khắc phục.
Nói về đoạn đê bao cũng là con đường giao thông này, ông Huỳnh Văn Mới, người dân ấp Rạch Sâu, cho biết: “Nó ảnh hưởng đến vườn cây ăn trái của bà con như cau, bưởi, xoài. Cái này lở lâu rồi chứ không phải mới. Ban đầu chỉ lở có 3-4 miếng đan hà, giờ lở mười mấy miếng rồi. Đi đâu cũng không được, chỉ có thể đi trong vườn. Chứ lở vậy sao mà đi”.
Ông Bạch Văn Thắng, người dân ấp Rạch Sâu, xã Quới Thiện kiến nghị tỉnh sớm khắc phục đoạn sạt lở này để trả lại lưu thông cũng như bảo vệ vườn cây ăn trái cho người dân. Ảnh: Minh Đảm.
Nâng cao năng lực phòng chống thiên tai
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, thời gian qua, triều cường và thiên tai các loại hình thiên tai đã gây sạt lở nghiêm trọng không chỉ ở bờ sông mà còn ở khu vực bờ biển, làm ảnh hưởng đến diện tích rừng phòng hộ, đồng thời gây sụt lún, hư hỏng các tuyến bờ bao bảo vệ sản xuất. Mặc dù các địa phương đã triển khai gia cố tạm thời, nhưng về lâu dài, các biện pháp này không đảm bảo hiệu quả, trong khi kinh phí xử lý đồng bộ lại rất lớn.
Trước thực tế đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long đang tập trung triển khai kế hoạch phòng chống thiên tai năm 2025. Trong đó, chú trọng các hoạt động: tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực phòng, chống thiên tai cho cộng đồng. Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về quản lý rủi ro dựa vào cộng đồng. Thực hiện tốt công tác thu quỹ phòng chống thiên tai; thường xuyên kiểm tra các tuyến đê, kè, khu vực có nguy cơ sạt lở để kịp thời báo cáo, tham mưu xử lý. Đồng thời, lực lượng chuyên môn và địa phương sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thời tiết, khí tượng thủy văn để kịp thời cập nhật, cảnh báo và triển khai các biện pháp ứng phó hiệu quả.
Theo ông Lâm Văn Tân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, công tác phòng, chống thiên tai của tỉnh thời gian gần đây đã có những chuyển biến tích cực, chuyển từ bị động ứng phó sang chủ động phòng ngừa, phòng ngừa từ xa. Đáng ghi nhận, tinh thần chủ động đang được lan tỏa đến tận cơ sở. Cũng theo ông Tân, các địa phương hiện nay đã xây dựng nhiều phương án hướng dẫn người dân ứng phó thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ” và “3 sẵn sàng”, huy động sức mạnh cộng đồng trong phòng chống thiên tai.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long cũng cho biết thêm, trong thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc nâng cao kỹ năng, năng lực của lực lượng tại chỗ và người dân địa phương để chủ động hơn trong xử lý các tình huống khẩn cấp. Tỉnh cũng đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình thủy lợi đa mục tiêu, đảm bảo cấp nước an toàn cho sản xuất, sinh hoạt và góp phần bảo vệ bờ bao, đê điều trước nguy cơ thiên tai ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu.
