Chiều 5/9, trong khuôn khổ chuyến công tác tại Nhật Bản, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng gặp và làm việc với Phó Thống đốc Hokkaido Mitsuhashi Tsuyoshi. Sự kiện mang ý nghĩa quan trọng bởi đây là chuyến thăm được khởi xướng từ lời mời của ông Tsutomu Takebe, Cố vấn đặc biệt Liên minh Nghị sĩ hữu nghị Nhật - Việt, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông lâm ngư nghiệp Nhật Bản, từ hai năm trước.
Chia sẻ về tình hình nông nghiệp, Phó Thống đốc Mitsuhashi Tsuyoshi cho biết, đảo hiện chiếm 1/4 diện tích đất nông nghiệp Nhật Bản, với quy mô canh tác bình quân hơn 22 ha/hộ, cao gấp 10 lần mức trung bình toàn quốc. Đây cũng là vùng sản xuất nhiều nông sản chủ lực như sữa, khoai tây, đậu đỏ, lúa mì, thịt bò, đã trở thành thương hiệu quốc gia. Tuy nhiên, Hokkaido đang đối mặt thách thức lớn khi lực lượng lao động nông nghiệp già hóa nhanh, độ tuổi trung bình 60–65, trong khi nhân lực trẻ ngày càng khan hiếm.
Quang cảnh buổi làm việc giữa Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng và Phó Thống đốc Hokkaido Mitsuhashi Tsuyoshi. Ảnh: ICD.
Ngược lại, Việt Nam được xem là một nền nông nghiệp nhiệt đới năng động, với lợi thế khí hậu đa dạng, sản phẩm phong phú và khả năng cung ứng lớn cho thị trường quốc tế. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 63 tỷ USD và đang hướng tới mốc 70 tỷ USD vào năm 2025. Một trong những lợi thế quan trọng của Việt Nam là lực lượng lao động trẻ, dồi dào, đóng vai trò xung lực quan trọng cho tăng trưởng.
Song Việt Nam đang cần tiếp tục nâng cao trình độ kỹ thuật, tăng cường ứng dụng khoa học – công nghệ, đẩy mạnh cơ giới hóa và hiện đại hóa sản xuất, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng của nông sản.
Do đó, hai bên có thể bổ sung thế mạnh cho nhau: Hokkaido với công nghệ và mô hình quản lý tiên tiến, còn Việt Nam có lợi thế về nhân lực trẻ, đất đai và thị trường rộng lớn, mở ra nhiều triển vọng hợp tác hiệu quả và bền vững.
Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng bày tỏ vui mừng khi được đến thăm Hokkaido – vùng đất không chỉ nổi tiếng bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn được biết đến như trung tâm nông nghiệp hàng đầu của Nhật Bản.
Ông nhấn mạnh, với tiềm năng, lợi thế và sự bổ sung thế mạnh lẫn nhau, Hokkaido cùng các địa phương của Việt Nam sẽ có thêm nhiều dự án hợp tác cụ thể, thiết thực và hiệu quả, qua đó góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện Việt Nam – Nhật Bản trong thời gian tới.
Trên tinh thần hợp tác đó, phía Việt Nam mong muốn được học hỏi kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến của Hokkaido trong lĩnh vực canh tác thông minh, quản lý trang trại, chế biến sau thu hoạch, đặc biệt đối với các sản phẩm chủ lực như sữa, khoai tây, đậu đỏ và củ cải đường.
“Hai bên có thể cùng triển khai các dự án trình diễn tại Việt Nam gắn với chuỗi giá trị, đi đôi với chuyển giao kỹ thuật và công nghệ. Chúng tôi khuyến khích phát triển các mô hình nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 như Thủ tướng Việt Nam đã cam kết tại COP26”, Quyền Bộ trưởng Thắng cho biết.
“Tỉnh Quang Ninh đã từng đề xuất trở thành trung tâm hợp tác về nuôi trồng và chế biến nông, lâm, thủy sản - đây có thể là mô hình mẫu để nhân rộng với sự tham gia của Hokkaido”, Quyền Bộ trưởng thông tin.
Các thực tập sinh người Việt thực hành nông nghiệp tại một đồng ruộng Hokkaido. Ảnh: Kokoro.
Phía Việt Nam sẵn sàng đưa lao động trẻ sang Hokkaido để vừa học tập, vừa làm việc trong ngành sữa, rau màu, chăn nuôi, đồng thời khuyến khích Hokkaido tiếp nhận thực tập sinh, kỹ sư nông nghiệp, mở rộng chương trình đào tạo kỹ thuật viên và trao đổi chuyên gia.
Dự kiến hai bên sẽ cùng nghiên cứu xây dựng một Trung tâm đào tạo nông nghiệp Nhật – Việt ngay tại Việt Nam, nhằm trở thành đầu mối hợp tác, chuyển giao công nghệ và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành nông nghiệp.
Về thương mại nông sản, Việt Nam đền nghị tăng cường xuất khẩu sang Nhật Bản các sản phẩm thế mạnh như trái cây nhiệt đới, thủy sản, cà phê, hạt điều, hồ tiêu và gỗ; đồng thời sẵn sàng mở rộng nhập khẩu các sản phẩm chất lượng cao từ Hokkaido như sữa, khoai tây, đậu đỏ, củ cải đường và thịt bò.
Hokkaido vốn là trung tâm nông nghiệp lớn với thế mạnh chế biến và nền văn hóa nông nghiệp gần gũi với Việt Nam. Trong những năm qua, hợp tác giữa Bộ NN-MT và Hokkaido đã đạt nhiều dấu ấn, từ các chương trình đào tạo quản trị, quản lý đất-nước đến mô hình sản xuất nông nghiệp xanh, quy trình hiện đại và mô hình hợp tác xã.
Chính những cơ chế do cố vấn Takebe thúc đẩy đã mở đường cho việc tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam, tạo điều kiện để nhiều cán bộ khuyến nông, sinh viên và kỹ sư Việt Nam sang Hokkaido học tập, thực hành và trao đổi kinh nghiệm trong chăn nuôi, trồng trọt, cơ khí.
Chuyến công tác lần này không chỉ củng cố mối quan hệ truyền thống mà còn mang tầm vóc chiến lược, mở ra cơ hội cho các dự án chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng những mô hình hợp tác quy mô, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững cho cả hai bên.
