Một đợt ‘tập dượt’ với cán bộ cơ sở

Điểm chạm đầu tiên và trực tiếp nhất của người dân với chính quyền

Chính quyền hai cấp, tỉnh và cơ sở - ra đời như một bước tiến tất yếu trong hành trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Đó không chỉ là sự sắp xếp lại bộ máy hành chính cho tinh gọn, hiệu quả, mà còn là sự trở về với bản chất cội nguồn của chính quyền nhân dân: quyền lực thuộc về dân, phục vụ nhân dân, dựa vào dân mà tồn tại và phát triển.

Khi những quy định pháp lý được ban hành, khi hệ thống tổ chức được xác lập, thì điểm chạm đầu tiên và trực tiếp nhất của người dân với chính quyền chính là ở cơ sở. Cán bộ xã, phường, thị trấn chính là “người lính gác” đầu tiên và cuối cùng của chính quyền trong mối quan hệ với dân. Họ vừa là cầu nối của Đảng, vừa là cánh tay của Nhà nước, vừa là chỗ dựa tinh thần của cộng đồng.

Nếu chính quyền tỉnh mang tầm chiến lược, hoạch định chính sách, thì chính quyền cơ sở mang hơi thở đời sống hằng ngày. Chính quyền hai cấp là sự tái khẳng định một chân lý: Không có một quyết sách nào có thể thành công nếu không đi vào cuộc sống, không có một chủ trương nào có thể bén rễ nếu không được nuôi dưỡng từ chính mảnh đất làng xã, từ từng con người cụ thể.

Vì vậy, sứ mệnh lịch sử đặt trên vai cán bộ cơ sở là vô cùng to lớn. Họ là những người “đứng mũi chịu sào”, vừa tiếp nhận chủ trương, vừa triển khai thực hiện, vừa trực tiếp lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành cùng dân.

Chỉ mới hai tháng đi vào vận hành, mô hình mới đã thử thách không ít. Máy móc tổ chức dù được sắp xếp gọn hơn nhưng chưa thể tránh khỏi lúng túng. Cán bộ cơ sở không đủ về số lượng, trong khi khối lượng công việc lại tăng lên. Hạ tầng kỹ thuật còn thiếu, công nghệ chưa đồng bộ, nhiều thủ tục vẫn nặng giấy tờ, mạng lưới thông tin chưa phủ kín. Có xã, phường phải gộp nhiều phòng ban, một cán bộ kiêm nhiều việc; có địa bàn dân đông, chỉ vài chục con người phải lo cho hàng vạn hộ dân. Những khó khăn ấy là thực tế không thể phủ nhận.

Nhưng cũng chính trong hoàn cảnh ấy, người ta thấy rõ bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm của cán bộ cơ sở. Họ không thoái thác, không than phiền, mà lao ngay vào công việc. Họ vừa làm, vừa học, vừa tháo gỡ, vừa tích lũy kinh nghiệm.

Mỗi ngày ở trụ sở xã phường là một “ca trực” không dứt: sáng tiếp công dân, trưa họp chuyên môn, chiều giải quyết thủ tục, tối đi cơ sở nắm tình hình, có khi đến tận đêm vẫn ngồi lọ mọ rà soát danh sách, xử lý số liệu.

Cán bộ cơ sở không quản ngại mưa nắng, đường sá xa xôi, nhà dân trong ngõ hẹp hay trên đồi cao đều tới nơi tới chốn. Họ hiểu rằng chậm trễ một giấy khai sinh là ảnh hưởng đến quyền lợi của một đứa trẻ, sai sót một mảnh đất là động chạm tới mồ hôi nước mắt của một gia đình. Trách nhiệm ấy không cho phép họ lơ là.

Bài kiểm tra thực tế đối với đội ngũ cán bộ cơ sở

Những ngày Tết Độc lập vừa qua, Nhà nước quyết định tặng quà cho mỗi người dân. Món quà không lớn về giá trị vật chất, nhưng lại giàu ý nghĩa tinh thần: nó tượng trưng cho sự chia sẻ, cho niềm vui chung, cho sự bình đẳng giữa mọi người con của đất nước trong ngày Tết thiêng liêng của dân tộc. Niềm vui ấy, để đến được với từng người, phải qua đôi tay và tấm lòng của cán bộ cơ sở. Chính họ là người mang phần quà ấy đi khắp làng trên xóm dưới, gõ cửa từng nhà, trao tận tay từng hộ dân.

Khối lượng công việc vì thế tăng vọt. Có xã dân số lên tới hàng chục nghìn người, hàng nghìn hộ. Danh sách cần rà soát, quà cần phân bổ, thời gian lại gấp gáp. Mỗi phần quà đều phải đúng đối tượng, đủ số lượng, công khai minh bạch, không được sai sót. Chỉ một nhầm lẫn nhỏ cũng có thể tạo ra tâm lý băn khoăn, làm giảm niềm vui chung. Nhiệm vụ ấy vừa nặng nề vừa áp lực, nhưng chưa bao giờ là gánh nặng trong tâm trí của cán bộ cơ sở. Trái lại, họ coi đó như một niềm vinh dự hiếm có: được trực tiếp mang quà Tết của Nhà nước đến với từng người dân, để họ cảm nhận sự quan tâm của Đảng, sự đồng hành của chính quyền.

Trong những ngày cận Tết Độc lập, hình ảnh cán bộ cơ sở tất bật, chạy đua với thời gian, đã trở thành hình ảnh đẹp. Người vội vã trên chiếc xe máy len lỏi trong ngõ nhỏ; người cặm cụi phân loại, ghi tên từng hộ; người kiên nhẫn giải thích, lắng nghe, chia sẻ với bà con khi có thắc mắc. Họ coi niềm vui của dân là niềm vui của mình, coi nụ cười của cụ già, ánh mắt rạng rỡ của em nhỏ, lời cảm ơn chân thành của bà con là phần thưởng lớn nhất. Hạnh phúc của họ nằm ở chỗ được phục vụ, được cống hiến, được nhìn thấy sự đoàn kết, sự gắn bó máu thịt giữa chính quyền và nhân dân.

Niềm tự hào ấy không chỉ là cảm xúc thoáng qua. Nó là động lực để cán bộ cơ sở vượt qua mệt mỏi, vững vàng trước khó khăn, kiên định với lý tưởng phụng sự. Họ hiểu rằng chính quyền hai cấp có thể tinh gọn hơn, nhưng không bao giờ được phép xa dân; có thể giảm đầu mối, nhưng không bao giờ giảm trách nhiệm. Họ là minh chứng sống động cho chân lý: sức mạnh của Nhà nước không nằm ở những văn bản pháp lý khô khan, mà ở tình cảm, niềm tin của nhân dân. Và niềm tin ấy chỉ có thể gây dựng từ những hành động thiết thực, từ sự tận tụy không vụ lợi, từ tấm lòng hết mình vì dân.

Trong từng phần quà Tết Độc lập được trao đi, chúng ta không chỉ thấy một chính sách nhân văn, mà còn thấy một bài kiểm tra thực tế đối với đội ngũ cán bộ cơ sở. Và họ đã vượt qua bài kiểm tra ấy bằng chính sự cần cù, tận tâm, bằng tình cảm yêu thương dành cho nhân dân. Họ làm cho chính quyền hai cấp không chỉ tồn tại trên giấy tờ, mà trở thành một thực thể sống động, hòa nhịp cùng cuộc sống, cùng niềm vui, nỗi lo của dân.

Quà Tết Độc lập năm nay vì thế không chỉ là quà. Nó còn là biểu tượng của niềm tin và trách nhiệm. Nó nhắc nhở rằng một chính quyền mạnh không chỉ ở nghị trường, mà ở từng thôn xóm, ở từng cuộc gặp gỡ gần gũi giữa cán bộ với dân. Nó khẳng định rằng mọi đổi mới, dù mô hình còn non trẻ, dù cơ sở vật chất còn thiếu thốn, nhưng khi có sự đồng lòng, khi có tinh thần phụng sự trong sáng, thì chắc chắn sẽ đi vào cuộc sống, sẽ tạo dựng niềm tin, sẽ mở đường cho thành công.

Hình ảnh cán bộ cơ sở trong những ngày vừa qua, vất vả mà rạng rỡ, tất bật mà tràn đầy niềm vui, chính là hình ảnh đẹp nhất về một lớp người đang âm thầm nhưng bền bỉ xây dựng nền tảng của chính quyền mới. Họ không chỉ trao quà, họ còn trao đi niềm tin, sự gắn kết, niềm hạnh phúc cộng đồng. Họ làm cho Tết Độc lập không chỉ là ngày kỷ niệm, mà là ngày hội của lòng dân, ngày hội của niềm tin vào một tương lai sáng tươi hơn.

Trong hành trình xây dựng đất nước, sự thành công của mô hình chính quyền hai cấp sẽ còn được kiểm chứng bằng nhiều việc lớn lao hơn. Nhưng ngay từ những việc nhỏ, như chuyện trao quà Tết cho dân vừa qua, ta đã thấy được nền móng vững chắc: nền móng của trách nhiệm, của sự tận tụy, của niềm tin son sắt vào nhân dân. Đó là nguồn lực tinh thần vô giá, là sức mạnh để chúng ta đi tiếp, để Tổ quốc trường tồn, để niềm vui của ngày Độc lập mãi mãi rạng ngời trong mỗi mái nhà, mỗi trái tim người Việt.