Đa dạng hóa sinh kế - Chìa khóa giảm nghèo bền vững

MC: Kính chào quý vị và bà con đến với chương trình tọa đàm của Báo Nông nghiệp và Môi trường. Thưa quý vị, giảm nghèo luôn là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu trong chiến lược phát triển của đất nước. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, chúng ta không chỉ hướng đến việc thoát nghèo về thu nhập, mà còn là giảm nghèo đa chiều, giúp người dân có điều kiện tiếp cận tốt hơn với giáo dục, y tế, nước sạch, và đặc biệt là có sinh kế bền vững.

Đa dạng hóa sinh kế – tìm nhiều hướng đi mới cho người dân nông thôn đang trở thành một giải pháp quan trọng để giúp bà con không chỉ “thoát nghèo” mà còn “giàu lên” ngay trên quê hương mình.

Đồng hành cùng chúng ta trong buổi tọa đàm hôm nay, xin trân trọng giới thiệu hai vị khách mời:

1/PGS.TS Võ Hồng Tú – Giám đốc cơ sở Hậu Giang (Đại học Cần Thơ).

2/Ông Hà Anh Trường - Nhà sáng lập thương hiệu Ecoka, đơn vị chuyên sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu từ nguyên liệu ở vùng nông thôn.

Xin cảm ơn hai vị khách mời đã nhận lời tham dự chương trình hôm nay! Trước khi bắt đầu cuộc trao đổi, mời quý vị cùng theo dõi một phóng sự ngắn do nhóm phóng viên của chương trình thực hiện.

CLIP: Những năm gần đây, nhiều địa phương ở ĐBSCL đang có bước chuyển mạnh mẽ trong phát triển sinh kế cho người dân. Nếu trước đây sinh kế nông thôn chủ yếu dựa vào cây lúa, thì nay nhiều hộ đã mạnh dạn chuyển sang mô hình đa canh, tận dụng lợi thế từng vùng đất để nâng cao thu nhập và giảm rủi ro trong sản xuất.

Việc đa dạng hóa sinh kế không chỉ gói gọn trong sản xuất nông nghiệp, mà còn mở rộng sang chăn nuôi, dịch vụ nông thôn, thương mại nhỏ… giúp người dân chủ động có thêm nguồn thu quanh năm. Ở nhiều nơi, nghề đan lát lục bình, cỏ bàng, bẹ chuối hay các sản phẩm thủ công mỹ nghệ được khôi phục và phát triển, trở thành nguồn thu đáng kể cho phụ nữ và lao động nhàn rỗi tại địa phương.

Sự đồng hành của các doanh nghiệp đã mở ra hướng đi mới: đưa sản phẩm làng nghề đến thị trường quốc tế. Người dân không chỉ có việc làm ổn định, mà còn được đào tạo kỹ năng, thay đổi tư duy sản xuất theo nhu cầu thị trường.

Những mô hình đa dạng hóa sinh kế đã và đang giúp nhiều hộ dân ở ĐBSCL thoát nghèo vững chắc, nâng cao chất lượng cuộc sống và từng bước làm chủ tương lai của mình ngay trên chính quê hương.

MC: Thưa PGS.TS Võ Hồng Tú, qua phóng sự vừa rồi, chúng ta có thể thấy rõ tác động tích cực của việc đa dạng hóa sinh kế đối với người dân nông thôn. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về vai trò của công tác này đối với việc giảm nghèo đa chiều hiện nay?

PGS.TS Võ Hồng Tú trả lời:

MC: Thưa ông Hà Anh Trường, Ecoka được biết đến là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong việc kết nối người dân nông thôn với thị trường xuất khẩu qua các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Vậy động lực nào khiến ông chọn hướng đi này?

Ông Hà Anh Trường trả lời:

MC: Nhiều địa phương hiện nay phát triển sinh kế theo kiểu riêng lẻ, manh mún. Theo PGS.TS Võ Hồng Tú để việc đa dạng hóa sinh kế thực sự hiệu quả, cần có cơ chế liên kết vùng hay kết nối thị trường như thế nào?

PGS.TS Võ Hồng Tú trả lời:

MC: Khi triển khai mô hình sản xuất thủ công gắn với đa dạng hóa sinh kế cho người dân nông thôn, đâu là thách thức lớn nhất mà Ecoka từng gặp phải? Làm sao để vượt qua những rào cản đó thưa ông Hà Anh Trường?

Ông Hà Anh Trường trả lời:

MC: Thưa PGS.TS Võ Hồng Tú, trong bối cảnh chuyển dịch kinh tế nông thôn hiện nay, tại sao việc đa dạng hóa sinh kế lại được xem là chìa khóa để giảm nghèo bền vững?

PGS.TS Võ Hồng Tú trả lời:

MC: Vâng thưa quý vị, như PGS.TS Võ Hồng Tú vừa chia sẻ, việc đa dạng hóa sinh kế giúp người dân giảm rủi ro do phụ thuộc vào một nguồn thu nhập duy nhất. Khi có nhiều nguồn sinh kế từ nông nghiệp, thủ công, du lịch cộng đồng, dịch vụ… bà con sẽ linh hoạt hơn trước biến động thị trường và thiên tai. Đồng thời, đây cũng là cách gắn kết giữa phát triển kinh tế và bảo vệ văn hóa, môi trường nông thôn. Như vậy, thưa ông Hà Anh Trường khi bắt đầu khởi nghiệp với Ecoka, đâu là điều khiến ông tin rằng người dân nông thôn có thể trở thành đối tác sản xuất chứ không chỉ là lao động thuê?

Ông Hà Anh Trường trả lời:

MC: Rõ ràng, câu chuyện “giảm nghèo” không chỉ dừng ở chỗ hỗ trợ vật chất, mà còn là trao cơ hội để người dân tự đứng vững. Thưa PGS.TS Võ Hồng Tú, theo ông, đâu là những yếu tố cần thiết để việc đa dạng hóa sinh kế có thể nhân rộng một cách bền vững tại các địa phương khác?

PGS.TS Võ Hồng Tú trả lời:

MC: Còn với ông Hà Anh Trường, trong quá trình làm việc với bà con nông thôn, ông có thể chia sẻ một câu chuyện hay kỷ niệm đáng nhớ nào cho thấy sự thay đổi của người dân khi họ được trao cơ hội làm chủ sinh kế?

Ông Hà Anh Trường trả lời:

MC: Thưa quý vị và bà con, giảm nghèo không chỉ là giúp người dân có cuộc sống tốt hơn trong hiện tại, mà còn là tạo nền tảng để họ vươn lên, chủ động làm chủ tương lai của mình. Việc đa dạng hóa sinh kế chính là chìa khóa quan trọng giúp người dân nông thôn không chỉ thoát nghèo mà còn phát triển bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới giàu đẹp, văn minh.

Một lần nữa xin được cảm ơn PGS.TS Võ Hồng Tú và ông Hà Anh Trường đã chia sẻ những ý kiến rất tâm huyết và thực tế trong chương trình tạo đàm Đa dạng hóa sinh kế - Chìa khóa giảm nghèo bền vững. Xin cám ơn sự quan tâm theo dõi của quý vị và bà con, xin kính chào và hẹn gặp lại.