Nhà thơ Lê Quý Nghi. Ảnh: TL
“Về trong lá trút” do Nhà xuất bản Văn Học ấn hành. Đây là tập thơ thứ hai của Lê Quý Nghi, sau tập thơ đầu tiên “Hoa không mùa” phát hành năm 2008. Viết không nhiều và cũng không mấy hứng thú công bố tác phẩm, Lê Quý Nghi chọn một con đường thi ca khá khiêm cung, đủ để dìu ông qua bề bộn, để níu ông với sáng tạo.
Quê quán Quảng Trị, cư ngụ Đồng Nai, nhà thơ Lê Quý Nghi ruổi rong mưu sinh “bởi ta cuồng nên mặt đất bao dung” với báu vật trong hành trang là hình ảnh người mẹ được gọi "mạ" theo âm điệu cố hương: “Ngước nhìn mắt mạ long lanh/ Mạ là quê cộ để dành, mạ ơi”.
Thơ Lê Quý Nghi tuân thủ nhịp điệu truyền thống. Những ý niệm ngỡ rất sáo mòn như “vạn cổ sầu”, “bài tuyệt khúc”, “bóng vô thường” hoặc “ngoài viễn phương” lại trở nên đắc dụng khi ông bày tỏ niềm riêng man mác buồn, man mác đau.
Cảm hứng chủ đạo của tập thơ “Về trong lá trút” là sự nỗ lực điểm danh những hoài niệm đã và đang chìm khuất âu lo. Ở đó, có sự bàng hoàng mong ngóng: “Xa xưa quá góc sân mờ vệt cỏ/ Chỗ ta ngồi hoàng cúc mấy lần quên/ Trang giấy mỏng bởi thư tình vụng ý/ Đêm chập chờn ngàn cánh rã mái hiên”. Ở đó, có sự chập chờn đổ vỡ: “Đưa em cuối chiều ngút ngái/ Qua sông chỉ một lần đò/ Buông tay buồn mình sâu mãi/ Trễ tràng một tiếng chèo khua…/ Một hôm thẫn thờ con nước/ Lục bình xao xác hỏi nhau/ Ngàn năm vẫn còn Ô Thước/ Sao em dứt đoạn qua cầu”.
“Về trong lá trút” còn nguyên những ngậm ngùi của chuỗi ngày trai trẻ lang bạt. Đã thấy “biển thở dốc phập phồng hơi muối lạnh”, đã qua “đường ba-zan đất dậm mấy năm rồi”, nhà thơ Lê Quý Nghi day dứt thấu hiểu “rượu bây giờ đắng những lời điêu ngoa” và lặng lẽ chấp nhận “em đi cho đỡ rát còi tàu”.
Thơ Lê Quý Nghi không hiệu quả để ngâm vịnh, mà phù hợp để đọc một mình, thanh thản và tĩnh tại. Tiết tấu chậm và ngôn ngữ mộc, “Về trong lá trút” tái hiện bơ vơ, “Về trong lá trút” thức dậy lầm lũi. Đôi khi những câu rời rạc lại dắt díu nhau trôi bảng lảng giữa không gian trống vắng: “Sông mỏi từ lâu/ Núi mòn vách lở/ Người về ngồi đó/ Bóng ngã hao gầy…/ Mười ngón tay khan/ So dây phím cũ/ Thanh âm nào vỡ/ Vang động chốn quê”.
Tập thơ "Về trong lá trút" vừa được NXB Văn Học ấn hành. Ảnh: TL
Đọc tập thơ “Về trong lá trút”, không khó để nhận diện một tâm hồn đã lắng dịu sau dằn vặt sóng gió “người bỏ ta với cuộc khóc cười trăm năm”. Khoảng trời xanh ngát làm bệ đỡ cho tác giả vượt lên những âm u, chính là đứa con gái Maika: “Một ngày được nghe con nói/ Là tan đi bao nhọc nhằn/ Dù ba gọi qua điện thoại/ Tiếng con ngọt lịm thật gần”. Vì vậy, con gái bé bỏng Maika bỗng trở thành một vệt sáng bất ngờ hắt qua trang thơ nhiều phiền muộn của Lê Quý Nghi: “Có lần ngấp nghé vực không/ Tiếng con cười níu lại vòng tử sinh”.
Ở tuổi tri thiên mệnh, nhà thơ Lê Quý Nghi chọn một góc xao xác để thầm thì với thi ca. Giọng thơ nhẹ nhàng, thanh lý nỗi được mất cũng nhẹ nhàng: “Ngồi trông đá nổi nước chìm/ Lòng người ròng xuống để nhìn được nhau/ Câu thơ trôi ngược về đâu/ Mà sao ri rỉ vết cào. Sông ơi”. Cho nên, “về trong lá trút” không phải bận bịu với những cành khô hanh hao, mà để “trút” bao nhiêu ngổn ngang từng bám víu, từng đọa đày: “Đôi chân còn bước ân cần/ Hai tay trắng sảy nợ nần sang nhau/ Ngày sau/ Mùa sau/ Năm sau/ Xoa tay bung nụ cười vào thinh không”.
