Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến (thứ hai từ trái vào) kiểm tra công tác tiêm phòng viêm da nổi cục tại địa phương. Ảnh: Phạm Hiếu.
Virus tai xanh tái xuất hiện
Theo báo cáo của các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y, trong 3 tháng đầu năm 2023 cả nước có 5 ổ dịch cúm gia cầm tại 4 tỉnh, số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy gần 7.000 con, 15 ổ dịch lở mồm long móng tại 6 tỉnh, thành phố, số gia súc mắc bệnh trên 600 con.
Trong quý I, cả nước có 31 ổ dịch viêm da nổi cục tại 5 tỉnh, số trâu, bò mắc bệnh trên 200 con; 81 ổ dịch bệnh dịch tả lợn Châu Phi tại 26 tỉnh, thành phố, trên 3.400 con lợn mắc bệnh, chết và bị tiêu hủy.
Sau nhiều năm được khống chế tốt, gần đây, virus tai xanh đã xuất hiện tại nhiều tỉnh, thành phố như Hà Nội, Lào Cai, Phú Thọ, Thái Nguyên, Cao Bằng, Thanh Hóa…
Ngoài ra, chó nghi mắc bệnh dại đã được báo cáo tại 21 tỉnh, thành phố. Đặc biệt có 18 người chết vì bệnh dại tại 13 tỉnh, thành phố.
Theo Bộ NN-PTNT, thời gian tới, nguy cơ các loại dịch bệnh tiếp tục lây lan nhanh, ở phạm vi rộng là rất cao. Qua đó gây tổn thất lớn về kinh tế, phát triển chăn nuôi và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và môi trường.
3 tháng đầu năm 2023, cả nước có 5 ổ dịch cúm gia cầm tại 4 tỉnh. Số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy gần 7.000 con. Ảnh minh họa: Phạm Hiếu.
Cũng theo Bộ NN-PTNT, kết quả kiểm tra thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, những nguyên nhân chính dẫn đến dịch bệnh có chiều hướng gia tăng mạnh thời gian qua tới từ nhiều lí do.
Cụ thể, do tỷ lệ tiêm phòng đạt rất thấp, nhiều nơi chỉ đạt dưới 30%.Đặc biệt nhiều gia súc, gia cầm và chó nuôi không được tiêm vacxin phòng bệnh hoặc đã được tiêm vacxin nhưng đã hết hoặc sắp hết thời gian miễn dịch.
Nhiều địa phương chưa phê duyệt, chưa bố trí kinh phí phòng, chống dịch bệnh, chưa có kinh phí mua vacxin, tổ chức tiêm phòng. Có địa phương gặp khó khăn trong việc phê duyệt đấu thầu mua vacxin, mua vacxin phân tán. Trong khi đó, kết quả giám sát chủ động cho thấy nhiều loại mầm bệnh nêu trên đang còn lưu hành rộng rãi, tỷ lệ lưu hành cao.
Triển khai tiêm phòng đại trà trong tháng 4 - 5/2023
Nhằm khắc phục ngay những tồn tại hiện nay, giảm thiểu và không để các loại dịch bệnh nguy hiểm xảy ra ở diện rộng, ngày 6/4, Bộ NN-PTNT đã có văn bản đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền các cấp của địa phương tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh.
Đặc biệt cần rà soát, tổ chức tiêm phòng mới, tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung vacxin cho đàn vật nuôi theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y, các Chương trình và Kế hoạch quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chỉ đạo.
Bộ NN-PTNT đề nghị các địa phương khẩn trương tổ chức triển khai tiêm phòng đại trà đợt 1 năm 2023 trong tháng 4 - 5/2023. Ảnh: Phạm Hiếu.
Cụ thể, Bộ NN-PTNT đề nghị các địa phương khẩn trương phê duyệt, bố trí các nguồn lực, kinh phí để triển khai kịp thời, có hiệu quả Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh cúm gia cầm, giai đoạn 2019 - 2025; Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu Phi, giai đoạn 2020 - 2025.
Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh lở mồm long móng, giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh viêm da nổi cục, giai đoạn 2021 - 2025; Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại, giai đoạn 2022 - 2030.
Cùng với đó, các địa phương cần tổ chức thống kê chính xác tổng đàn vật nuôi, số lượng vật nuôi thuộc diện tiêm phòng đối với từng bệnh của địa phương.
Bộ NN-PTNT cũng đề nghị địa phương tổ chức tốt công tác thông tin, tuyên truyền đối với chủ vật nuôi và cộng đồng về lợi ích của việc tiêm vacxin phòng bệnh cho đàn vật nuôi.
Ngoài ra, các tỉnh, thành phố cần căn cứ tình hình lưu hành các loại mầm bệnh, nguy cơ dịch bệnh để khuyến cáo sử dụng vacxin. Các địa phương khẩn trương tổ chức triển khai tiêm phòng đại trà đợt 1 năm 2023 (trong tháng 4 - 5/2023), rà soát tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung, bảo đảm tối thiểu 80% đàn vật nuôi được tiêm đủ, đúng loại vacxin.
Riêng đối với tiêm vacxin phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi, cần thực hiện theo đúng chỉ đạo của Bộ NN-PTNT, hướng dẫn kỹ thuật của Cục Thú y.
Bên cạnh đó, các địa phương cần báo cáo kịp thời, đầy đủ, chính xác tình hình dịch bệnh, kết quả tiêm phòng và thực hiện nghiêm công tác báo cáo tình hình dịch bệnh động vật qua Hệ thống thông tin dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS) theo đúng quy định hiện hành.
Bộ NN-PTNT cũng đề nghị các địa phương chỉ đạo Sở NN-PTNT, UBND các cấp thành lập các đoàn công tác tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch bệnh động vật, đặc biệt kiểm tra, chấn chỉnh công tác tiêm phòng của địa phương.
