Tổng lực gỡ 'thẻ vàng' IUU

Thời gian qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo quyết liệt các ban, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp trọng tâm chống khai thác IUU. Đặc biệt, khuyến nghị về hoàn thiện khung pháp lý đã được tỉnh thực hiện đầy đủ, phù hợp với tình hình chống khai thác IUU trên địa bàn.

Theo ông Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Bình thì hiện nay, vẫn còn tình trạng một số tàu cá hoạt động nhưng chưa có giấy phép khai thác thủy sản; công tác ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản chưa bảo đảm yêu cầu. Các chủ tàu cá chưa thực hiện ghi chép trên biển và nộp cho Ban Quản lý cảng cá theo quy định, một số chủ tàu khi vào bờ mới ghi, nộp nhật ký khi được yêu cầu.

Theo Chi cục Thủy sản Quảng Bình, toàn tỉnh có trên 3.500 tàu cá từ 6m trở lên đã thực hiện đăng ký, đạt 95% tổng đội tàu, 3.443 tàu cá được cấp phép... Quảng Bình có 116 tàu đánh bắt thủy sản có chiều dài trên 15m bắt buộc phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.

Đến nay, trên 1.000 tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình như quy định. Ông Lê Ngọc Linh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho hay, những tàu còn lại đã báo tạm dừng hoạt động khai thác vì những lý do khác nhau.

“Chúng tôi đã thông báo cho các địa phương có tàu báo tạm dừng hoạt động để cùng phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh thực hiện giám sát những phương tiện này. Đồng thời thực hiện thu hồi giấy phép khai thác đối với những tàu chưa thực hiện lắp đặt thiết bị”, ông Linh nói thêm.

Trên thực tế, tình trạng tàu cá vượt ranh giới trên biển và mất kết nối với trạm bờ còn nhiều nhưng việc kiểm tra, xác minh và xử lý còn chậm, gặp khó khăn, vướng mắc và kéo dài. Nhiều tàu ngư dân ra khơi không tuân thủ những quy định chung mà còn thiếu những điều kiện bắt buộc khi xuất bến.

Trong đợt tuần tra trên biển tháng 5, lực lượng Thanh tra chuyên ngành thuộc Chi cục Thủy sản Quảng Bình đã phát hiện nhiều tàu cá vi phạm các lỗi như thiếu chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng, đánh bắt sai tuyến, thiết bị an toàn cho ngư dân (áo phao) không đầy đủ. Tình trạng tàu giã cào khai thác thủy sản trái phép tại vùng biển ven bờ vẫn xảy ra...

Theo ông Lê Ngọc Linh, có rất nhiều lý do dẫn đến các tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU, tập trung chủ yếu vào một số nguyên nhân như: chủ tàu, thuyền trưởng ý thức chấp hành pháp luật chưa tốt; một số chủ tàu, thuyền trưởng cố tình ngắt kết nối, không duy trì hoạt động của thiết bị giám sát hành trình để trốn tránh sự giám sát của các đơn vị chức năng.

Một số địa phương chưa thực sự quyết liệt trong công tác chống khai thác IUU, chưa phát huy vai trò của chính quyền cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ, việc kiểm tra, xử lý vi phạm tại vùng nước ven bờ còn hạn chế.

Một khó khăn nữa là nguồn lực thực hiện chống khai thác IUU còn bất cập. Tại Quảng Bình, văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá được thành lập và đi vào hoạt động với nhân sự kiêm nhiệm dẫn tới gặp nhiều khó khăn bố trí thời gian thực hiện nhiệm vụ.

Cho đến nay, Quảng Bình cũng chưa thành lập lực lượng Kiểm ngư tỉnh để tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm. Gần như toàn bộ hoạt động tuần tra, kiểm soát, xứ lý vi phạm của tàu cá trên biển đều chỉ “trông chờ” vào lực lượng Thanh tra chuyên ngành của Chi cục Thủy sản. Tuy nhiên, theo ông Lê Ngọc Linh thì do không có biên chế nên lực lượng này cũng chỉ bố trí được 5 người (trong đó có 1 công chức)

Nỗ lực cùng cả nước tháo gỡ “thẻ vàng” của EC, Quảng Bình đang tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, như: ngăn chặn không để tàu cá, ngư dân vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; hoàn thành 100% việc đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) theo quy định; cập nhật 100% dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase).