Thanh nhãn xây dựng thương hiệu ‘King Longans’ ở Hoa Kỳ và Australia

Thành công từ mối liên kết thủy chung

Xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ từ lâu được biết đến là vùng trồng thanh nhãn quy mô lớn của TP Cần Thơ. Trong đó, Hợp tác xã sản xuất cây ăn trái Trạng Tí Garden đang dần hình thành chuỗi giá trị xuất khẩu ổn định và bền vững.

Với diện tích 80 ha, mỗi năm HTX cung ứng khoảng 640 tấn thanh nhãn cho thị trường. Trong đó, gần một nửa đạt tiêu chuẩn xuất khẩu vào các thị trường khó tính.

Trạng Tí Garden đang từng bước chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang mô hình chuẩn VietGAP, theo hướng hữu cơ và tiến tới đầu tư thêm 20 ha đạt chuẩn GlobalGAP, mở ra hướng đi mới cho người dân trồng nhãn Thới Hưng.

Ông Trần Phước Sơn, Giám đốc HTX Trạng Tí Garden kinh nghiệm: “Sản xuất theo chuẩn xuất khẩu giúp bà con thay đổi tư duy làm nông. Trước đây bà con vẫn còn thói quen sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tùy ý, kỹ thuật không đồng bộ. Nhưng giờ đây, từ phân bón đến kỹ thuật cắt tỉa, chăm sóc đều phải theo quy trình nghiêm ngặt. Trái nhãn đạt độ đồng đều, tròn và không bị sâu bệnh tấn công. Quá trình thu hoạch cũng thay đổi, phải cắt từng trái chứ không bẻ nguyên nhánh như trước”.

Chính sự thay đổi này đã tác động trực tiếp đến thu nhập và đời sống bà con. Nhờ chất lượng đảm bảo, thanh nhãn xuất khẩu được bán với giá cao hơn thị trường nội địa từ 40 - 50% (tùy thời điểm).

Năm 2024 - thời điểm HTX Trạng Tí Garden ra đời, nhờ mối liên kết chặt chẽ với Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ xuất nhập khẩu Vina T&T (Vina T&T Group), thanh nhãn Thới Hưng đã có cơ hội bước vào thị trường Hoa Kỳ và Australia.

Hai bên không tập trung bàn luận nhiều về giá cả mà cùng đặt ra yêu cầu chất lượng và cam kết thực hiện nghiêm túc. Doanh nghiệp đưa ra quy cách, HTX tổ chức sản xuất, nếu trái đạt chuẩn sẽ được thu mua để xuất khẩu, nếu không sẽ được tiêu thụ nội địa.

“Mối liên kết giữa HTX với Vina T&T Group rất thủy chung. Doanh nghiệp không đơn thuần thực hiện thu mua mà còn đóng vai trò hỗ trợ kỹ thuật, xây dựng tiêu chuẩn và đồng hành cùng HTX trong từng mùa vụ”, ông Trần Phước Sơn đánh giá.

Chỉ sau một năm hoạt động, HTX đã xuất khẩu được khoảng 60 tấn nhãn sang hai thị trường Hoa Kỳ và Australia. Dự kiến năm 2025, sản lượng xuất khẩu sẽ tăng lên 300 - 400 tấn. Ông Sơn kỳ vọng sẽ mở rộng liên kết với nhiều doanh nghiệp để đảm bảo tiêu thụ ổn định, nhất là trong các thời điểm chính vụ, sản lượng tăng cao.

Bước đi chiến lược bảo vệ thương hiệu Việt

Theo ông Nguyễn Đình Tùng – Tổng Giám đốc Vina T&T Group, doanh nghiệp đã gắn bó với HTX suốt 6 mùa vụ để nghiên cứu, cải tiến chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu “King Longans – Vua của các loại nhãn” dành riêng cho trái thanh nhãn xuất khẩu.

Ông Tùng tự hào về giống thanh nhãn Thới Hưng nhờ chất lượng vượt trội so với nhiều giống nhãn trên thế giới. Đây cũng là lý do thôi thúc ông quyết tâm mang trái thanh nhãn giới thiệu đến nhiều đối tác trên thế giới.

Tuy nhiên theo ông Tùng, trái thanh nhãn muốn vào sâu các hệ thống phân phối của Hoa Kỳ, Australia thì bắt buộc phải có những chứng nhận quốc tế như GlobalGAP, đó là điều kiện sống còn.

Trong bối cảnh các thị trường nhập khẩu ngày càng siết chặt kiểm nghiệm, kiểm dịch, ông Tùng cho rằng sản xuất đạt chuẩn GlobalGAP không chỉ giúp trái thanh nhãn “vượt rào” mà còn là bước đi chiến lược để bảo vệ thương hiệu trái cây Việt Nam.

Mặc dù mỗi năm doanh nghiệp phải tốn hàng trăm triệu đồng để tái chứng nhận GlobalGAP, nhưng lợi ích thu về rất lớn. Vina T&T Group cam kết khi nông dân sản xuất theo chuẩn GlobalGAP, giá thu mua sẽ cao hơn thị trường tối thiểu 2.000 đồng/kg. Quan trọng hơn, sản phẩm của nông dân được bảo vệ về chất lượng, dễ dàng thâm nhập vào hệ thống siêu thị, chợ đầu mối lớn trên toàn cầu.

Đặc biệt, dù Vina T&T Group đứng tên chứng nhận nhưng sản phẩm vẫn thuộc sở hữu của bà con nông dân. Doanh nghiệp chỉ đóng vai trò cầu nối tiêu thụ và mở rộng thị trường. Trong trường hợp công ty không thể thu mua hết sản lượng trong vùng trồng đạt chuẩn, bà con vẫn có thể tiêu thụ vào các kênh thương mại khác nhờ có “tấm hộ chiếu” GlobalGAP.

Giám đốc HTX Trạng Tí Garden cho biết thêm, HTX đang nỗ lực mở rộng liên kết với nhiều doanh nghiệp khác để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững hơn. Bởi khi sản lượng tăng, không thể trông chờ vào một doanh nghiệp duy nhất.

Dự kiến trong năm 2025, tổng sản lượng thanh nhãn của HTX Trạng Tí Garden đạt tiêu chuẩn xuất khẩu khoảng 400 tấn. Phần còn lại sẽ được HTX tiêu thụ nội địa.

Dù còn nhiều thách thức về thời tiết, dịch bệnh hay chi phí sản xuất, nhưng mô hình liên kết HTX – doanh nghiệp sản xuất theo GlobalGAP đã cho thấy hiệu quả bước đầu rõ rệt. Đây không chỉ là hướng đi cho riêng trái thanh nhãn mà còn là lời gợi mở cho nhiều trái cây khác của Việt Nam trên con đường hội nhập quốc tế.