Từ chương trình “Tiến lên phía trước” do Đại sứ quán Ireland tài trợ thông qua Tổ chức Plan International tại Việt Nam, nhiều hộ nghèo ở miền núi phía Nam tỉnh Quảng Trị đã có thu nhập để từng bước giảm nghèo bền vững.
Gia đình anh Hồ Văn Thum, chị Hồ Thị Viên (người dân tộc Pa Kô ở thôn A Rông, xã Lìa, Quảng Trị), thu nhập chủ yếu dựa vào cây sắn. Tuy nhiên, sau nhiều năm canh tác, đất đai dần bị bạc màu nên năng suất cây sắn giảm dần. Với diện tích 2 ha, giờ đây mỗi năm cây sắn chỉ mang lại cho gia đình anh Thum không quá 20 triệu đồng.

Gia đình anh Hồ Văn Thum (xã Lìa), phát triển đàn dê có thu nhập ổn định. Ảnh: T. L.
Số tiền này, sau khi trừ chi phí sản xuất, còn lại không đủ để mua lương thực và trang trải cho hai đứa con đi học.
Cách đây hơn 2 năm, nhờ tham gia nhóm sở thích nuôi dê từ chương trình “Tiến lên phía trước”, vợ chồng anh Thum đã được cung cấp 2 con dê giống, hỗ trợ vật liệu làm chuồng trại và tập huấn kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh cho dê.
Hàng ngày, hai vợ chồng cùng dọn vệ sinh chuồng trại, kiểm tra sức khỏe đàn dê và không quên bổ sung thức ăn trước lúc thả dê ra đồng. Vào mùa đông, anh Thum chủ động dự trữ nguồn thức ăn cần thiết để đàn dê có đủ sức khỏe chống chọi với mưa rét.
Anh Hồ Văn Thum tâm sự, do chưa có kinh nghiệm nên cũng gặp khó. Nhưng nay đã biết chăm sóc để đàn dê khỏe mạnh lớn lên từng ngày và tăng dần số lượng qua từng năm.
“Đến nay, đàn dê của gia đình tôi có trên 20 con. Vừa rồi, tôi đã bán đi 10 con, thu về được khá tiền để dành dụm. Gia đình chăm sóc cho và duy trì đàn với 7 mẹ để sinh sản nên năm sau đàn dê cũng sẽ phát triển tăng gấp đôi thôi”- anh Thum hồ hởi cho biết.
Cùng với vợ chồng anh Thum, trên địa bàn xã Lìa hiện nay, đàn dê của 20 hộ gia đình trong nhóm sở thích nuôi dê từ chương trình “Tiến lên phía trước” đều phát triển tốt. Một số gia đình đã biết tận dụng sản phẩm phụ từ sản xuất nông nghiệp và thâm canh trồng cỏ để làm thức ăn cho dê, nhằm hướng đến phát triển chăn nuôi khép kín, bền vững.
Tại xã A Dơi, sinh kế của bà con Pa Kô, Vân Kiều nơi đây chủ yếu dựa vào trồng sắn và một ít ruộng lúa nước, vì vậy, chăn nuôi gia súc có ý nghĩa rất quan trọng.

Nhiều gia đình ở xã Đakrông với mô hình nuôi dê đã vươn lên thoát nghèo. Ảnh: T. L.
Từ 4 con dê giống ban đầu do tổ chức Plan hỗ trợ, gia đình chị Hồ Thị Rơi đã chăm sóc cẩn thận nên sau gần hai năm đã tăng lên hơn 20 con. Thu nhập từ bán dê giống và dê thịt mỗi năm giúp gia đình chị Rơi không còn nỗi lo thiếu đói mỗi khi mất mùa hay giáp hạt.
“Bây giờ, gia đình có đàn dê rồi và cứ phát triển tăng đàn thôi. Nếu có nhu cầu cần tiền thì bán vài con, nếu không cứ để cho dê mẹ đẻ nâng tổng đàn lên. Đó cũng là tài sản mà. Như vậy là nhà mình đã được thoát nghèo rồi. Hiện thì cũng có tiền dành dụm từ bán dê thịt, dê giống cho người khác”, chị Rơi vui vẻ cho hay.
Theo nhiều bà con đã chăn nuôi ở miền núi Quảng Trị, mỗi năm, một con dê mẹ thường sinh sản hai lứa, mỗi lứa 2 con.
Nhiều gia đình ban đầu chỉ thả nuôi 2 dê mẹ thì mỗi năm sẽ có ít nhất 6 dê con được sinh ra. Sau một năm chăm sóc, một con dê trưởng thành thường có giá bán từ 1,5 triệu đồng trở lên.
Chị Hồ Thị Rơi cũng cho hay, dê nuôi phù hợp với điều kiện tự nhiên và không phải tốn kém nhiều. Thức ăn là cây cỏ tự nhiên nên đàn dê cũng phát triển nhanh và sinh sản có tỷ lệ sống cao. “Nhờ vậy mà bà con có thêm được thu nhập, kinh tế ngày càng được nâng lên đó”, chị Rơi bộc bạch.
Trong giai đoạn từ cuối năm 2022 đến nay, chương trình đã hỗ trợ các hộ nghèo và cận nghèo của 4 xã, thành lập và vận hành 8 nhóm sở thích chăn nuôi dê. Hiện tại, các hộ này vẫn duy trì đàn dê với tổng số trên 600 con. Nhờ vậy mà thu nhập và đời sống của bà con ngày càng được nâng cao.