Đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng cho các chính sách giảm nghèo bền vững

Bà Nguyễn Thị Minh Thảo - Quyền Chi cục trưởng Chi cục giảm nghèo tỉnh Cao Bằng cho biết, ngay từ khi triển khai chương trình, tỉnh đã xác định giảm nghèo là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài, gắn chặt với mục tiêu phát triển bền vững. Chúng tôi coi trọng tính đồng bộ giữa các dự án - từ phát triển hạ tầng, hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề cho đến truyền thông, nâng cao nhận thức. Mỗi đồng vốn đầu tư đều hướng đến mục tiêu giúp người dân tự vươn lên chứ không trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước.

Với tổng nguồn lực hơn 2.000 tỷ đồng, Cao Bằng đã đầu tư xây dựng trên 200 công trình hạ tầng thiết yếu như đường giao thông nông thôn, cầu dân sinh, trường học, trạm y tế, công trình nước sinh hoạt. Đồng thời, tỉnh cũng duy tu, bảo dưỡng hơn 170 công trình phục vụ đời sống dân sinh, bảo đảm phát huy hiệu quả lâu dài.

Cùng với đó, hơn 10.500 hộ nghèo được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa nhà ở, hàng trăm mô hình giảm nghèo, mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị được hình thành tại các địa phương. Những công trình và mô hình này không chỉ góp phần cải thiện điều kiện sống, mà còn mở ra cơ hội sinh kế mới cho người dân vùng khó khăn.

Song song với đầu tư vật chất, Cao Bằng đặc biệt chú trọng phát triển con người - yếu tố then chốt quyết định tính bền vững của công cuộc giảm nghèo. Tỉnh đã tổ chức 501 hội nghị truyền thông về chính sách giảm nghèo, việc làm, giáo dục nghề nghiệp với hơn 24.700 người tham dự; phát hành trên 30.000 tờ rơi, sản xuất phóng sự, chuyên mục truyền hình, phát thanh lưu động. Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về Chương trình giảm nghèo bền vững” thu hút hơn 13.500 người tham gia, góp phần lan tỏa tinh thần tự lực, đổi mới trong cộng đồng.

Theo bà Thảo, kết quả nổi bật sau gần 4 năm không chỉ thể hiện qua con số, mà còn ở sự thay đổi về tư duy, cách làm của người dân. Giảm nghèo ở Cao Bằng không còn là việc cho mà là việc trao cơ hội. Người dân được tập huấn, được hỗ trợ sinh kế, rồi chính họ vận hành mô hình và chia sẻ kinh nghiệm cho nhau, cách làm này tạo ra hiệu ứng lan tỏa rất lớn.

Thực tế cho thấy, tại nhiều huyện vùng cao (cũ) như Bảo Lạc, Nguyên Bình, Bảo Lâm, người dân đã mạnh dạn thay đổi tập quán sản xuất, đưa cây, con giống mới vào canh tác. Ở xã Vũ Minh, hơn 30 hộ dân đã chuyển từ trồng ngô sang trồng cây dược liệu như đương quy, giảo cổ lam, kết hợp nuôi ong lấy mật. Nhờ vậy, thu nhập bình quân đạt 80 - 100 triệu đồng/năm, nhiều hộ vươn lên khá giả.

Tại xã Đức Hạnh mô hình nuôi trâu sinh sản và trồng cỏ voi mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp hàng trăm hộ dân ổn định kinh tế, dần thoát nghèo bền vững.

Những mô hình “dân làm, dân hưởng lợi” này đang được nhân rộng, tạo nên mạng lưới hỗ trợ lẫn nhau giữa các hộ dân. “Chính người dân là chủ thể của quá trình giảm nghèo. Khi họ hiểu, tin và làm, chương trình mới thực sự phát huy hiệu quả,” bà Thảo nói.

Để xác định đúng đối tượng thụ hưởng và triển khai các chính sách hỗ trợ, công tác tổ chức điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại Cao Bằng được thực hiện định kỳ và thường xuyên, hàng năm bảo đảm đúng quy trình, công khai, minh bạch. Chỉ tính riêng giai đoạn 2021 - 2024, tỉnh đã tổ chức 112 hội nghị rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, cùng 323 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho hơn 22.000 lượt cán bộ, người dân.

Theo bà Thảo, việc áp dụng chuẩn nghèo đa chiều được thực hiện nhằm đánh giá mức độ nghèo của người dân một cách toàn diện hơn, không chỉ dựa vào thu nhập mà còn xét đến mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin. Nhờ đó, đã có các giải pháp đúng trọng tâm để hỗ trợ người nghèo vươn lên thoát nghèo bền vững.

Đến nay, toàn tỉnh có 18/139 xã đạt tiêu chí nghèo đa chiều - một trong những tiêu chí quan trọng của Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Kết quả này góp phần nâng cao mức độ hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới liên quan đến thu nhập, hộ nghèo và an sinh xã hội.

Dự kiến đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm 21,22%, bình quân mỗi năm giảm hơn 4,2% một con số đầy nỗ lực đối với tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn như Cao Bằng.

Hướng tới giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Cao Bằng định hướng phân cấp mạnh cho cơ sở, tăng quyền chủ động trong xác định nhu cầu đầu tư, phân bổ nguồn lực. Tỉnh sẽ tập trung hỗ trợ người dân tham gia chuỗi sản xuất tiêu thụ nông sản, phát triển sản phẩm đặc trưng gắn với chương trình OCOP, đồng thời nâng cao chất lượng và đầu ra ổn định cho hàng hóa nông nghiệp.

Cùng với đó, Cao Bằng chú trọng đào tạo nghề, chuyển giao công nghệ, phát triển du lịch cộng đồng, du lịch xanh, tận dụng lợi thế về thiên nhiên, sản vật và văn hóa bản địa để tạo sinh kế lâu dài.