Sức sống ‘Chủ nhật Xanh’ ở Đà Nẵng

Sức sống bền bỉ

Hơn 10 năm nay, người dân khu dân cư Bình Phước 1, phường Hải Châu, TP. Đà Nẵng đã quen với hình ảnh những em nhỏ trong Câu lạc bộ (CLB) “Môi trường nhí” đến từng nhà thu gom, phân loại rác tái chế vào mỗi cuối tuần. Màu áo xanh, nụ cười hồn nhiên cùng chiếc xe nhỏ chở đầy những bao rác phân loại đã trở thành hình ảnh gắn liền với nếp sống nơi đây.

Theo ông Phạm Công Lương, Bí thư Chi bộ khu dân cư Bình Phước 1, cũng là người sáng lập CLB “Môi trường nhí Bình Phước 1”, hiện CLB duy trì khoảng 20–25 thành viên, đều là học sinh từ lớp 1 đến lớp 7 trên địa bàn. Việc tham gia không chỉ giúp các em hiểu về phân loại rác tại nguồn mà còn khuyến khích các gia đình đồng hành. Hơn 10 năm qua, từ hoạt động nhỏ bé này, CLB đã thu về hơn 300 triệu đồng để phục vụ công tác an sinh xã hội tại địa phương: tặng học bổng, tổ chức Tết Trung thu, hỗ trợ người ốm đau, viếng tang…

Ông Lương chia sẻ: “Các cháu nhỏ chính là những tuyên truyền viên của mỗi gia đình. Đến nay, gần như 100% hộ dân trong khu dân cư đã thực hiện phân loại rác tại nguồn. Điều hạnh phúc nhất là các cháu ý thức được trách nhiệm bảo vệ môi trường và quan tâm đến những mảnh đời xung quanh”.

Để có được kết quả này không phải dễ dàng. Thời gian đầu, nhiều phụ huynh lo lắng con mình tham gia sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và việc học. Các em cũng còn bỡ ngỡ, chưa hiểu hết ý nghĩa công việc. Nhưng sự kiên trì của ông Lương cùng sự tổ chức bài bản, từ việc trang bị quần áo bảo hộ đến công khai minh bạch quỹ rác tái chế, đã khiến phụ huynh dần tin tưởng. Không ít gia đình đã cho cả ba con tham gia. Một khi trẻ em hào hứng nhập cuộc, gần như 100% phụ huynh cũng hưởng ứng.

Phong trào giữ gìn môi trường xanh – sạch – đẹp không chỉ dừng lại ở Bình Phước 1. Trên khắp các tuyến đường, khu dân cư từ trung tâm thành phố đến vùng quê, vào mỗi cuối tuần, đoàn viên thanh niên, hội phụ nữ, cựu chiến binh lại cùng nhau ra quân dọn vệ sinh môi trường. “Ngày Chủ nhật Xanh – Sạch – Đẹp” đã trở thành hoạt động thường xuyên, góp phần hình thành nếp sống văn minh, khuyến khích người dân Đà Nẵng bảo vệ môi trường bằng những việc làm cụ thể.

Tại khu dân cư Mỹ Tân 1, phường An Hải, hoạt động thu gom rác tài nguyên được triển khai đều đặn vào sáng Chủ nhật hằng tuần. Chi bộ, ban công tác mặt trận, chi hội phụ nữ cùng phối hợp dọn vệ sinh môi trường, phân loại riêng pin và chất thải nguy hại, đồng thời chống rác thải nhựa. Theo Hội Liên hiệp Phụ nữ phường An Hải, chỉ riêng tháng 7/2025, 20 chi hội phụ nữ trên địa bàn đã duy trì thu gom, bán rác tài nguyên và thu về hơn 10,85 triệu đồng.

Bà Ngô Thị Tuyết Hồng, Bí thư Chi bộ khu dân cư Mỹ Tân 1 cho biết, số tiền này phục vụ trực tiếp cho các hoạt động an sinh xã hội, phong trào của khu dân cư. “Điều đáng mừng là hoạt động phân loại rác và vệ sinh môi trường vào sáng Chủ nhật đã trở thành thói quen của người dân. Không chỉ cư dân địa phương mà cả một số người nước ngoài đang tạm trú trên địa bàn cũng tích cực tham gia, góp phần xây dựng hình ảnh thành phố môi trường”, bà Hồng chia sẻ.

Chung sức xây dựng thành phố môi trường

Không chỉ dừng ở các khu dân cư, nhiều chương trình ý nghĩa đã được lồng ghép vào phong trào “Ngày Chủ nhật Xanh, sạch đẹp”: từ “Clean up Sơn Trà – Lặn biển nhặt rác, giải cứu san hô” đến “Trụ điện nở hoa”, “Tuyến kiệt an toàn – văn minh – sạch đẹp”, “Vườn hoa trong phố - Mô hình nông nghiệp đô thị xanh”…  không chỉ thu hút người dân mà còn thu hút lực lượng đoàn viên, cựu chiến binh, hội phụ nữ và cả du khách nước ngoài cùng tham gia. Nhờ vậy, cảnh quan và môi trường thành phố ngày càng khang trang, sạch đẹp.

Theo Sở NN-MT Đà Nẵng, năm 2024 toàn thành phố đã tổ chức 2.224 đợt ra quân, thu hút hơn 69.425 lượt người tham gia. Kết quả, hơn 5.682 km cống rãnh, mương thoát nước được phát quang, 343 tấn rác tái chế được thu gom, mang lại tổng số tiền hơn 2,9 tỷ đồng cho các hoạt động cộng đồng. Những chiến dịch này đã xử lý hiệu quả nhiều điểm nóng môi trường như lô đất trống ô nhiễm, tuyến mương, cống thoát nước ách tắc, hay rác thải tại khu công cộng, khu dân cư, bãi biển.

Chính sự kiên trì đó đã đưa Đà Nẵng trở thành địa phương dẫn đầu cả nước trong bộ chỉ số môi trường do Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá trong các năm 2021, 2022, 2023. Thành phố cũng liên tiếp giành Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam ở hạng mục “Quản lý môi trường thông minh, xanh, sạch” do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) trao tặng trong các năm 2021, 2023 và 2024.

Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, ông Lê Quang Nam, nhấn mạnh: Phong trào “Ngày Chủ nhật Xanh  sạch, đẹp” nằm trong Đề án xây dựng Đà Nẵng thành phố môi trường được khởi xướng từ năm 2008 đến nay. Mỗi sáng Chủ nhật, trên khắp con đường, ngõ hẻm, ta đều bắt gặp hình ảnh các bác cựu chiến binh, các chị hội phụ nữ, các bạn đoàn viên, đặc biệt là những em thiếu nhi và cả du khách quốc tế cùng nhau phân loại rác, dọn vệ sinh. Đây là những hành động giản dị nhưng có ý nghĩa lớn, góp phần lan tỏa phong trào chống rác thải nhựa và xây dựng nếp sống văn minh đô thị.

Phong trào “Ngày Chủ nhật Xanh” vì thế không chỉ mang lại diện mạo mới cho cảnh quan đô thị mà còn gieo mầm ý thức bền vững trong cộng đồng. Tất cả đã tạo nên sức sống mạnh mẽ cho một phong trào cộng đồng. Chính sự đồng lòng ấy đang làm nên một Đà Nẵng xanh hơn, sạch hơn và đáng sống hơn từng ngày.

Theo ông Lê Quang Nam, điều quan trọng lúc này là phải duy trì và phát huy mạnh mẽ phong trào “Ngày Chủ nhật Xanh – Sạch – Đẹp”. Bởi lẽ, từ những việc nhỏ mỗi tuần, thành phố mới có thể hiện thực hóa mục tiêu lớn là “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021–2030. Khi mỗi người dân đều ý thức rằng việc giữ cho nơi mình sống sạch đẹp trước hết là niềm vui của chính mình, thì những hành động xanh sẽ không còn là phong trào nhất thời mà trở thành nếp sống thường nhật.

Thực hiện Công điện số 134/CĐ-TTg về việc đẩy mạnh thu gom rác thải, bảo vệ, giữ gìn vệ sinh môi trường trên toàn quốc hướng tới Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp cùng UBND TP. Hà Nội tổ chức Lễ phát động Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường vì một Việt Nam sáng - xanh - sạch - đẹp, vào sáng ngày 23/8, tại Cung Thiếu nhi Hà Nội.

Chương trình được thực hiện bởi Cục Môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Hà Nội, Báo Nông nghiệp và Môi trường, với sự tham gia của hàng nghìn cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, đoàn viên thanh niên, học sinh và người dân trên địa bàn.

Báo Nông nghiệp và Môi trường cũng đăng tải loạt bài phản ánh công tác vệ sinh môi trường tại các địa phương trong cả nước.