Ngày 17/8, Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La có buổi làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy xã Tà Xùa nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Tập trung xử lý các homestay không phép
Tà Xùa là xã vùng cao của tỉnh Sơn La, được hợp nhất từ 3 xã Tà Xùa, Làng Chếu và Háng Đồng (huyện Bắc Yên cũ). Xã có diện tích tự nhiên 236,5 km², dân số hơn 11.000 người, trong đó trên 90% là đồng bào dân tộc Mông. Với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ cùng những địa danh nổi tiếng như Sống lưng khủng long, đỉnh U Bò, Mỏm cá heo, cây cô đơn…, Tà Xùa đang trở thành điểm đến du lịch trải nghiệm hàng đầu của cả nước.
Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, báo cáo nhanh các tồn tại, khó khăn lĩnh vực nông nghiệp và môi trường tại địa phương. Ảnh: Nguyễn Nga.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển du lịch, công tác quản lý đất đai, xây dựng, giao thông… trên địa bàn cũng nảy sinh nhiều khó khăn. Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, cho biết: Thực hiện công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng theo Kết luận thanh tra số 10/KL-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh, UBND xã đã thành lập Đội quản lý trật tự xây dựng; tham mưu cho Ban Thường vụ Đảng ủy thành lập Đoàn công tác và 2 tổ công tác để triển khai thực hiện Kết luận 10.
Đến nay, 12/84 công trình vi phạm đã tháo dỡ hoàn toàn; 29/84 công trình đã khắc phục, tháo dỡ một phần. Tuy vậy, các công trình vi phạm còn lại chủ yếu là công trình kiên cố, quy mô lớn, đặt ra thách thức không nhỏ cho chính quyền cơ sở.
Chủ tịch UBND xã thẳng thắn nhìn nhận, việc xử lý vi phạm còn chậm do lực lượng mỏng, một số hộ dân chưa tự giác chấp hành. Việc triển khai đánh giá, kết luận các công trình xây dựng có dấu hiệu nguy hiểm, mất an toàn, có nguy cơ sạt trượt cũng gặp khó do chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể để xác định.
Sở Nông nghiệp và Môi trường làm việc với xã Tà Xùa, tập trung tháo gỡ khó khăn trong các lĩnh vực ngành. Ảnh: Nguyễn Nga.
Bên cạnh đó, trên địa bàn xã vẫn còn tình trạng người dân tự ý khoan giếng khai thác nước ngầm phục vụ sinh hoạt và du lịch. UBND xã Tà Xùa đề nghị Sở ban hành hướng dẫn cụ thể để quản lý, cấp phép và kiểm soát việc khoan giếng, bảo đảm an toàn nguồn tài nguyên nước.
Phát triển cây dược liệu gắn với bảo vệ rừng
Về lĩnh vực nông lâm nghiệp, Tà Xùa có diện tích rừng lớn, nhiều loại cây dược liệu quý như Sâm Ngọc Linh, Độc hoạt, Bạch chỉ, Hoài sơn, Lộ đẳng sâm, Tục đoạn, Thiên niên kiện… Đây là lợi thế để phát triển kinh tế rừng, tạo sinh kế bền vững cho người dân. Xã kiến nghị được hướng dẫn quy trình, thủ tục phát triển cây dược liệu dưới tán rừng; đồng thời kết nối với các doanh nghiệp, hợp tác xã có năng lực để bao tiêu sản phẩm chủ lực như táo mèo, chè Tà Xùa; xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ bền vững…
Xã cũng đề xuất được hỗ trợ quảng bá, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý và tem nhãn truy xuất nguồn gốc cho nông sản, góp phần nâng cao giá trị, mở rộng thị trường tiêu thụ, cải thiện thu nhập cho người dân. Hỗ trợ rà soát, đơn giản hóa các thủ tục liên quan đến tiếp cận vốn, các chính sách nông nghiệp để người dân dễ dàng tham gia hơn.
Khu vực trung tâm xã Tà Xùa. Ảnh: Nguyễn Nga.
Tại buổi làm việc, đại diện các phòng, ban chuyên môn của Sở đã thảo luận, làm rõ những kiến nghị của địa phương. Ghi nhận những ý kiến từ cơ sở, ông Phùng Kim Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La yêu cầu các đơn vị chuyên môn phối hợp với UBND xã Tà Xùa khẩn trương tháo gỡ khó khăn trong quản lý đất đai, xử lý công trình vi phạm; hỗ trợ xây dựng, phát triển mô hình cây dược liệu dưới tán rừng; đồng thời, nghiên cứu, hướng dẫn địa phương thực hiện quản lý, khai thác tài nguyên nước một cách bền vững…
Ông Phùng Kim Sơn cũng thông tin, trong tháng 9/2025, Sở sẽ tổ chức đoàn công tác kiểm tra thực tế tại xã Tà Xùa để làm rõ các vấn đề về phát triển kinh tế rừng gắn với du lịch sinh thái. Thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ địa phương trong xây dựng các mô hình phát triển nông lâm nghiệp bền vững, qua đó góp phần thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp, nâng cao đời sống người dân và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
Đỉnh U Bò (còn gọi là đỉnh Sa Mu) cũng được đưa ra tại buổi làm việc như một ví dụ điển hình trong công tác quản lý rừng gắn với phát triển du lịch. Đây là điểm trekking nổi tiếng thuộc rừng đặc dụng Tà Xùa, nằm ở bản Chống Tra, là ranh giới tự nhiên giữa Sơn La và Lào Cai (Yên Bái cũ).
UBND xã Tà Xùa kiến nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn xây dựng, triển khai các phương án bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng đặc thù tại khu vực có hoạt động du lịch; thiết lập cơ chế phối hợp giữa chính quyền địa phương, Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa và người dân trong tuần tra, giám sát, xử lý vi phạm tài nguyên rừng…
