Samoa đã trở thành một trong những quốc gia đầu tiên ở Thái Bình Dương thông qua Kế hoạch Không gian Biển (Marine Spatial Plan) mang tính ràng buộc pháp lý. Kế hoạch hướng tới bảo vệ 30% diện tích đại dương và đảm bảo quản lý bền vững lãnh thổ biển rộng 120.000 km² của Samoa.
Ông Toeolesulsulu Cedric Pose Salesa Schuster, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Thiên nhiên và Môi trường Samoa, nhấn mạnh quốc đảo này đang đứng trước những thách thức ngày càng gia tăng từ biến đổi khí hậu, khai thác quá mức, suy thoái môi trường sống và nhiều vấn đề khác.
"Kế hoạch Không gian Biển là bước tiến lịch sử nhằm bảo vệ đại dương, đảm bảo sự thịnh vượng và sức khỏe của biển để phục vụ các thế hệ tương lai, giống như đã nuôi dưỡng người Samoa và tổ tiên của mình", ông nói thêm.
Việc thông qua Kế hoạch Không gian Biển sẽ giúp Samoa quản lý tài nguyên biển một cách bền vững. Ảnh: Wikipedia.
Kế hoạch không gian Biển sẽ thành lập 9 khu bảo tồn biển hoàn toàn mới và phủ rộng 36.000 km² đại dương. Các hệ thống quản lý truyền thống sẽ được đưa vào các khu vực ven bờ do cộng đồng quản lý, như Khu Bảo tồn Cá và Khu Bảo tồn Biển cấp Huyện, đảm bảo những thực hành mang giá trị văn hóa này được bảo tồn và củng cố.
Kiến thức truyền thống kết hợp với khoa học hiện đại, cùng ý kiến đóng góp từ các bên liên quan và cộng đồng tại 185 cộng đồng, đã hình thành và hướng dẫn toàn bộ kế hoạch. Việc triển khai sẽ do Bộ Tài nguyên Thiên nhiên và Môi trường chủ trì, phối hợp cùng các Bộ khác và các bên liên quan triển khai.
Bà Leilani Duffy-Iosefa, Giám đốc Tổ chức Bảo tồn Quốc tế tại Samoa, cho rằng: "Cam kết pháp lý của Samoa không chỉ là một bước đi quan trọng trong bảo vệ biển mà còn là minh chứng về trách nhiệm và hiệu quả thực thi, cho thấy tầm ảnh hưởng rộng lớn đối với quản trị biển toàn cầu".
Đánh giá cao vai trò lãnh đạo của Samoa, Tiến sĩ Kathryn Mengerink, Giám đốc Điều hành Viện Waitt, tin tưởng nước này sẽ khẳng định vị thế tiên phong trong quản lý đại dương bền vững, bảo vệ môi trường biển, nâng cao phúc lợi cộng đồng và đảm bảo tương lai thịnh vượng cho con người và hành tinh.
Với việc thông qua Kế hoạch Không gian Biển trước Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc 2025 tại Pháp, Samoa sẽ mang đến định hướng và truyền cảm hứng tới các quốc gia khác, đặc biệt trong bối cảnh hạn chót cho mục tiêu bảo tồn 30x30 đang đến gần.
Samoa là một quốc đảo nằm ở Nam Thái Bình Dương, gồm hai đảo chính là Upolu và Savai'i cùng nhiều đảo nhỏ khác. Với diện tích lãnh thổ biển rộng lớn, Samoa có nguồn tài nguyên biển phong phú và nền văn hóa gắn liền với biển, dựa trên kiến thức truyền thống và cộng đồng địa phương. Nền kinh tế Samoa chủ yếu dựa vào nông nghiệp, thủy sản và du lịch, đồng thời đang tăng cường các nỗ lực bảo tồn môi trường biển bền vững.
