Quảng Ninh được thiên nhiên ban tặng nguồn tài nguyên du lịch đặc sắc bậc nhất Việt Nam, với hơn 2.000 hòn đảo lớn nhỏ, đường bờ biển dài 250 km, diện tích biển tương đương diện tích đất liền. Vịnh Hạ Long – Di sản thiên nhiên thế giới ba lần được UNESCO vinh danh và Kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới – là biểu tượng rực rỡ nhất cho tiềm năng du lịch biển, đảo của tỉnh.
Quảng Ninh chủ trương chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”, tập trung xây dựng chương trình du lịch xanh, phát triển điểm đến xanh, doanh nghiệp xanh, chuỗi cung ứng xanh, sản phẩm du lịch xanh. Ảnh: Cường Vũ.
Cùng với vịnh Bái Tử Long, Cô Tô, Trà Cổ, hệ thống di sản này tạo nên quần thể cảnh quan đặc sắc, kết nối liên vùng với vịnh Lan Hạ, Cát Bà (Hải Phòng), hình thành “tổ hợp không gian di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long mở rộng” – một trong những vùng du lịch biển đảo hấp dẫn hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Đây là nền tảng để Quảng Ninh phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, bền vững, hướng tới mục tiêu đến năm 2045 trở thành trung tâm du lịch kết nối toàn cầu, điểm đến hàng đầu thế giới.
Phát triển du lịch xanh, chất lượng cao
Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, sau giai đoạn ảnh hưởng của COVID-19, du lịch Quảng Ninh đã phục hồi ấn tượng. Năm 2022, tỉnh đón 11,6 triệu lượt khách, đóng góp 6,01% GRDP; năm 2023 đạt 15,56 triệu lượt khách, đóng góp 7,62%; và năm 2024 đạt 19 triệu lượt khách, đóng góp gần 9,64% GRDP.
Cơ sở hạ tầng du lịch được đầu tư đồng bộ, hiện đại với hệ thống khách sạn 5 sao, cảng tàu khách quốc tế Hạ Long, Tuần Châu, Ao Tiên; sân bay quốc tế Vân Đồn; cao tốc Hạ Long – Hải Phòng – Hà Nội. Nhiều sản phẩm đặc trưng như du lịch du thuyền, nghỉ dưỡng biển, du lịch cộng đồng đã định vị thương hiệu Quảng Ninh trên bản đồ du lịch Việt Nam.
Du lịch biển, đảo luôn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng doanh thu du lịch của tỉnh, và xu hướng tăng đều qua các năm. Theo khảo sát giai đoạn 2020–2024, vịnh Hạ Long được 37,2% du khách đánh giá là điểm đến ấn tượng nhất, tiếp theo là Trà Cổ, Cô Tô.
Với quan điểm “phát triển du lịch bền vững gắn với bảo tồn di sản và bảo vệ môi trường”, tỉnh Quảng Ninh đã sớm triển khai những nhiệm vụ cụ thể tại Quyết định số 4686/QĐ-UBND ngày 21/12/2020 phê duyệt Đề án tổng thể quản lý, phát triển sản phẩm du lịch biển, đảo vịnh Hạ Long – vịnh Bái Tử Long – Vân Đồn – Cô Tô đến năm 2030. Trong đó, xác định rõ mục tiêu phát triển sản phẩm du lịch chất lượng cao, đặc sắc, gắn với công nghệ hiện đại và kinh tế xanh.
Tỉnh chủ trương chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”, tập trung xây dựng chương trình du lịch xanh, phát triển điểm đến xanh, doanh nghiệp xanh, chuỗi cung ứng xanh, sản phẩm du lịch xanh. Cô Tô được định hướng trở thành “đảo không rác thải nhựa”, các tàu du lịch trên vịnh Hạ Long cam kết không sử dụng chai nhựa dùng một lần.
Đáng chú ý, Quảng Ninh phối hợp với Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) triển khai dự án “Thúc đẩy tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long”. Từ đây, bộ tiêu chí “Cánh buồm xanh” được ra đời – nhãn sinh thái cấp cho tàu thủy du lịch đáp ứng tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội, góp phần nâng cao hình ảnh du lịch Quảng Ninh trong mắt du khách quốc tế.
Tỉnh cũng quy hoạch khu vực vịnh Cửa Lục trở thành “viên ngọc bích tỏa sáng bên bờ di sản”, hướng tới một đô thị du lịch xanh, thông minh, hiện đại, hài hòa với cảnh quan tự nhiên.
Ưu đãi để thu hút các nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch,
Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm du lịch biển đảo quốc tế, UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, sẽ tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách ưu đãi để thu hút các nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch, sản phẩm du lịch mới. Hoàn thiện cơ chế chính sách theo hướng khuyến khích các thành phần kinh tế tư nhân, có vốn đầu tư nước ngoài, kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực, uy tín tham gia đầu tư các dự án phát triển du lịch… để vừa thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân trên đảo vừa góp phần đảm bảo chủ quyền, an ninh quốc phòng.
Tỉnh sẽ tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách ưu đãi để thu hút các nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch, sản phẩm du lịch mới. Ảnh: Xuân Vũ.
Bên cạnh đó, sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống cơ sở lưu trú cao cấp ven biển, tổ hợp nghỉ dưỡng đạt chuẩn quốc tế. Các khu vực vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, Vân Đồn, Cô Tô được quy hoạch đồng bộ, thu hút doanh nghiệp đầu tư phát triển khách sạn boutique, homestay cao cấp, du thuyền lưu trú sang trọng.
Tỉnh khuyến khích phát triển các sản phẩm du lịch thể thao, giải trí biển như mô tô nước, dù lượn, lướt ván, đi bộ dưới đáy biển, lặn ngắm san hô; đồng thời tăng cường kiểm tra, bảo đảm tiêu chuẩn an toàn quốc tế. Việc tổ chức các sự kiện thể thao và du lịch biển quy mô khu vực, quốc tế cũng được xem là giải pháp hiệu quả quảng bá hình ảnh Quảng Ninh năng động, hội nhập.
Các dịch vụ du lịch đêm – từ ẩm thực, bar, mua sắm đến chăm sóc sức khỏe – sẽ được phát triển tại Hạ Long, Vân Đồn, Cô Tô, hướng tới hình thành chuỗi dịch vụ cao cấp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách quốc tế.
Là tỉnh ven biển có hệ sinh thái đa dạng và nhạy cảm, Quảng Ninh đặc biệt chú trọng các giải pháp bảo vệ bờ biển, phòng chống sạt lở và ứng phó biến đổi khí hậu. Tỉnh phối hợp với các tổ chức quốc tế để nghiên cứu mô hình quản lý vùng bờ bền vững, đồng thời đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia có di sản thiên nhiên thế giới nhằm trao đổi kinh nghiệm quản lý du lịch bền vững, phù hợp với Công ước Di sản thế giới của UNESCO.
Việc đăng cai các hội nghị, hội thảo quốc tế về di sản, du lịch xanh được xem là cơ hội để nâng tầm thương hiệu điểm đến “Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà”, thúc đẩy quảng bá hình ảnh Việt Nam với bạn bè quốc tế.
Cùng với việc khai thác tốt thị trường nội địa, Quảng Ninh tập trung mở rộng thị trường quốc tế, nhất là khu vực Đông Bắc Á, ASEAN, châu Âu. Tỉnh đẩy mạnh liên kết vùng “Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh”, hình thành hành lang du lịch biển đảo quốc gia, phát triển mạnh loại hình du lịch MICE, thương mại, nghỉ dưỡng cao cấp.
Liên kết với các cơ quan truyền thông, cơ quan đại diện ngoại giao tại các thị trường trọng điểm được xem là kênh quan trọng quảng bá hình ảnh du lịch biển, đảo Quảng Ninh ra thế giới.
Du lịch biển, đảo không chỉ là lợi thế cạnh tranh mà còn là trách nhiệm gìn giữ di sản của Quảng Ninh đối với đất nước. Với định hướng phát triển du lịch xanh, chất lượng cao, Quảng Ninh đang khẳng định quyết tâm trở thành trung tâm du lịch biển đảo hàng đầu quốc gia, vươn tầm khu vực, góp phần thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế biển xanh, bền vững của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050.
