Mới đầu giờ sáng, điểm phục vụ hành chính công phường Bạch Mai (thành phố Hà Nội) đã tấp nập người ra vào. Đằng sau những quy trình hành chính tưởng như quen thuộc ấy là một làn gió đổi thay. Chính quyền địa phương chính thức vận hành theo mô hình hai cấp - cấp thành phố và cấp xã/phường, không còn trung gian cấp quận.

Bà Lê Quý Nữ, Chánh Văn phòng HĐND - UBND phường Bạch Mai (mặc váy) trực tiếp phối hợp cùng cán bộ hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính. Ảnh: Mai Đan.
Sự thay đổi ấy tuy âm thầm, nhưng lại tạo nên những chuyển động đáng kể. Với quyết tâm “gần dân, sát việc”, chính quyền phường Bạch Mai đang từng bước hiện thực hóa một bộ máy phục vụ hiệu quả, thiết thực - nhất là trong các lĩnh vực nhạy cảm, gắn bó mật thiết với đời sống người dân như đất đai.
Gỡ vướng đất đai: Chính quyền phường gần dân hơn
Tại phường Bạch Mai, những thay đổi đầu tiên được người dân cảm nhận rõ rệt là trong quy trình xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai. Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu do cấp quận phụ trách. Người dân phải di chuyển nhiều lần, chờ đợi lâu, chưa kể rào cản về thông tin và tiếp cận thủ tục.
Nay, chỉ cần đến trụ sở phường, người dân đã có thể trực tiếp nộp hồ sơ và được cán bộ hướng dẫn tận tình từ bước đầu tiên. Không còn cảnh xếp hàng dài tại các phòng ban cấp trên, không còn cảm giác “xa cách” với chính quyền. Tất cả bắt đầu trở nên gần gũi và rõ ràng hơn.
Bà Nguyễn Thị Kim Xuân (tổ dân phố số 3, phường Bạch Mai) chia sẻ khi đến giải quyết thủ tục xác nhận thông tin đất đai: “Trước kia, tôi phải lên quận Hai Bà Trưng hai, ba lượt, xếp hàng nhiều lần và chưa rõ khi nào xong việc. Nay xuống phường, các cô chú ở đây hướng dẫn cặn kẽ, có gì chưa hiểu cũng được giải thích rõ ràng. Vừa tiện, vừa nhanh, lại thấy thân thiện hơn nhiều”.

Khi phường trở thành đơn vị trực tiếp xử lý nhiều vấn đề từng thuộc cấp quận, vai trò của đội ngũ cán bộ địa chính - xây dựng càng trở nên then chốt. Ảnh: Lan Chi.
Không chỉ bà Xuân, nhiều người dân khác cũng đến làm thủ tục về đất đai và môi trường. Một người dân khác đang hoàn tất hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất nhận xét: “Có thể thấy rõ phường đang thay đổi. Cán bộ niềm nở, tiếp nhận hồ sơ nhanh. Thậm chí, cán bộ còn chủ động gọi điện hỏi thêm người dân để bổ sung. Trước đây, chuyện đó là hiếm lắm”.
Vai trò “tuyến đầu” của cán bộ địa chính - xây dựng
Những phản hồi tích cực trên là kết quả từ sự thay đổi trong cách tổ chức, vận hành và đặc biệt là từ những người trực tiếp thực thi công vụ. Khi phường trở thành đơn vị trực tiếp xử lý nhiều vấn đề từng thuộc cấp quận, vai trò của đội ngũ cán bộ địa chính - xây dựng càng trở nên then chốt. Đây là những người không chỉ nắm vững chuyên môn, mà còn phải “biết nói tiếng dân”, biết lắng nghe, biết thuyết phục, nhất là khi làm việc trong những lĩnh vực dễ phát sinh bức xúc, tranh chấp.
Bà Bùi Hữu Hòa, cán bộ tiếp nhận thủ tục địa chính - xây dựng phường Bạch Mai cho biết khối lượng công việc đã tăng lên rõ rệt. “Lượng hồ sơ tiếp nhận cao hơn bình thường do người dân nắm được thông tin phường giờ có thẩm quyền xử lý. Có những trường hợp vướng mắc từ lâu, giờ họ tìm đến với kỳ vọng được giải quyết sớm. Cũng là áp lực, nhưng đồng thời là cơ hội để mình thể hiện trách nhiệm”.

Theo nhiều người dân đến làm thủ tục hành chính, cán bộ hành chính công phường Bạch Mai niềm nở, tiếp nhận hồ sơ nhanh. Ảnh: Mai Đan.
Để đáp ứng yêu cầu mới, UBND phường Bạch Mai đã chủ động rà soát lại quy trình nội bộ, phân công lại và bổ sung thêm nhân lực, đồng thời siết chặt phối hợp giữa các bộ phận. Các hồ sơ liên quan đến đất đai, môi trường đều được lập sổ theo dõi chi tiết, xử lý theo đúng thời hạn, hạn chế tối đa tình trạng “ngâm hồ sơ” hay chuyển lòng vòng.
Bà Lê Quý Nữ, Chánh Văn phòng HĐND - UBND phường Bạch Mai nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định đây là lĩnh vực dễ phát sinh khiếu kiện, nên càng phải làm kỹ, làm chặt. Mỗi trường hợp được giải quyết thấu đáo sẽ giúp người dân thêm tin tưởng vào chính quyền. Chúng tôi không dám chủ quan”.
Từng bước hoàn thiện - vì người dân, vì phát triển
Những chia sẻ từ tân Chánh Văn phòng HĐND - UBND phường Bạch Mai cho thấy, để mô hình mới thực sự đi vào thực tiễn, việc hoàn thiện bộ máy và quy trình hành chính là điều không thể thiếu. Mô hình chính quyền hai cấp được kỳ vọng sẽ giúp tinh giản bộ máy, đẩy nhanh quá trình xử lý công việc, đồng thời đưa chính quyền đến gần hơn với người dân. Tuy vậy, với bất kỳ mô hình mới nào, việc vận hành trong giai đoạn đầu không tránh khỏi những khó khăn.
Tại phường Bạch Mai, bên cạnh những tín hiệu tích cực, vẫn còn đó một số vướng mắc cần khắc phục. Việc đồng bộ hóa dữ liệu đất đai giữa các cấp còn hạn chế; một số cán bộ mới tiếp nhận thêm nhiệm vụ cần được đào tạo chuyên sâu thêm; cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ tra cứu, đối chiếu thông tin còn chưa thực sự ổn định.
Dù vậy, theo bà Lê Quý Nữ, tinh thần “chính quyền phục vụ” đã thấm vào từng bộ phận: “Chúng tôi không chờ mọi thứ hoàn hảo rồi mới bắt đầu. Trong quá trình vận hành, nếu thấy bất cập thì điều chỉnh. Nếu thấy thiếu sót thì bổ sung. Điều quan trọng là cán bộ phải đổi mới tư duy, làm việc trách nhiệm và lấy sự hài lòng của người dân làm mục tiêu”.

Bà Hoàng Thị Thu Hà (áo trắng bên trái), cán bộ thường trực tại điểm phục vụ hành chính công phường Bạch Mai hướng dẫn người dân đến làm thủ tục đất đai. Ảnh: Mai Đan.
Một điểm sáng đáng ghi nhận là cách chính quyền phường chủ động lắng nghe người dân phản hồi để hoàn thiện quy trình. Ngay trong ngày làm việc thứ hai, đã có nhiều ý kiến góp ý từ người dân được ghi nhận, chỉnh sửa từ cách kê khai biểu mẫu đến cách bố trí cán bộ hướng dẫn tại khu vực tiếp dân.
Việc chuyển đổi mô hình chính quyền không chỉ là một bước cải cách hành chính, mà còn là dịp để chính quyền các cấp thể hiện cam kết phục vụ nhân dân tốt hơn. Với phường Bạch Mai, dù mới chỉ là những bước khởi đầu, nhưng dấu hiệu tích cực đã bắt đầu lan tỏa.
Người dân không còn cảm giác “xa chính quyền”. Cán bộ phường không còn là người “chuyển giấy tờ”, mà trở thành người đồng hành trong giải quyết vấn đề. Những thay đổi dù nhỏ, nhưng mang lại sự tin tưởng lớn.
“Chúng tôi không kỳ vọng thay đổi sẽ đến trong một sớm một chiều. Nhưng nếu mỗi ngày, cán bộ làm việc trách nhiệm hơn, người dân hài lòng hơn, thì mô hình mới đã thực sự đi vào cuộc sống”, bà Lê Quý Nữ chia sẻ.
Với quyết tâm cải cách, sự chủ động từ cơ sở và đồng hành của người dân, chính quyền phường Bạch Mai đang vững bước trên hành trình xây dựng một nền hành chính phục vụ, nơi người dân không chỉ được tiếp nhận, mà còn được thấu hiểu và đồng hành giải quyết tận gốc những vấn đề từ cuộc sống thường ngày.