Nuôi cá ghép, ngan đẻ trứng ổn định thu nhập

Trên bờ có ngan, dưới nước có cá

Theo chân bà Đỗ Thị Quyên, Giám đốc Trung tâm cung ứng dịch vụ sự nghiệp công xã Nhã Nam (tỉnh Bắc Ninh), chúng tôi tìm về gia đình chị Thân Thị Vị trong một ngày nắng nhẹ. Ngôi nhà nằm bên ao nước rộng mênh mông, từ xa đã nghe tiếng ngan kêu rộn ràng xen lẫn tiếng nước quẫy tung tăng của đàn cá.

Bà Quyên giới thiệu: “Gia đình chị Vị là một trong những hộ điển hình tại địa phương, biết tận dụng diện tích mặt nước và kết hợp chăn nuôi trên bờ. Từ chỗ khó khăn, nay kinh tế đã vững vàng, góp phần xây dựng nông thôn mới”.

Trong câu chuyện thân tình, chị Vị kể lại hành trình khởi nghiệp: “Gia đình tôi nuôi cá từ năm 2007, đến năm 2015 mới mở rộng ra ao lớn như hiện nay. Trước còn nhiều vất vả, nhưng nhờ nuôi ghép nhiều loại cá, áp dụng công nghệ và kết hợp thêm ngan đẻ trứng, thu nhập đã ổn định hơn”.

Ao cá được nuôi ghép hợp lý: 15.000 rô phi đầu vuông, 1.000 cá trắm và 1.000 cá chép. Một lứa nuôi kéo dài khoảng 6-7 tháng, cho sản lượng 20–25 tấn. Sau khi trừ chi phí cám và thuốc men, lợi nhuận ròng đạt khoảng 200 triệu đồng mỗi lứa.

Không chỉ dựa vào kinh nghiệm, chị Vị cùng chồng mạnh dạn đầu tư hệ thống tự động hóa: guồng sục khí sáu cánh, camera giám sát, điều khiển điện thông minh. “Chỉ cần chiếc điện thoại, tôi theo dõi được cả ao cá. Khi mất điện hay máy gặp sự cố, hệ thống báo ngay để kịp xử lý. Nhờ đó, cá được an toàn, mình cũng bớt áp lực”, chị Vị chia sẻ.

Ngoài ra, sau mỗi vụ thu hoạch, ao được hút bùn, phơi đáy và rắc vôi xử lý trong 5 ngày, tạo môi trường nước sạch. Đây là yếu tố then chốt giúp đàn cá sinh trưởng nhanh, hạn chế dịch bệnh và duy trì năng suất ổn định.

Nguồn thu ổn định hàng ngày từ sự kết hợp khéo léo

Nếu nuôi cá cho nguồn thu lớn theo lứa thì ngan đẻ trứng lại đem tiền về hàng ngày. Gia đình chị Vị hiện nuôi 400 ngan bố mẹ giống L76, theo tỷ lệ 4 mái/1 trống. Sau 6 tháng nuôi hậu bị, đàn ngan bước vào thời kỳ đẻ, trung bình 240-250 quả/ngày, tương đương khoảng hơn 7.000 quả/tháng.

“Trứng ngan bán 9.500 đồng/quả, mỗi tháng tôi thu được hơn 60 triệu đồng. Trừ chi phí cám và thuốc men, còn lãi chừng 30 triệu. Đây là nguồn thu ổn định, khác hẳn nuôi cá phải chờ hơn nửa năm mới có tiền về”, chị Vị vừa cho ngan ăn vừa tươi cười trò chuyện.

Điểm đặc biệt trong kỹ thuật nuôi ngan là “dập trứng” cho ngan nghỉ ăn cám, thay bằng rau muống, chuối, ngô trong khoảng 2 tháng để đàn duy trì sức khỏe, đẻ đều và kéo dài thời gian sinh sản. Sau một chu kỳ 6 tháng đẻ, ngan thải được bán thương phẩm với giá 75.000 - 80.000 đồng/kg, cao hơn ngan thịt thường, gần như bù lại toàn bộ chi phí giai đoạn nuôi hậu bị.

“Ngan vừa cho trứng, vừa cho thịt. Sau mỗi chu kỳ đẻ, bán ngan thải coi như đã thu hồi vốn, còn tiền trứng là lợi nhuận thực sự. Nhờ vậy kinh tế gia đình ổn định hơn nhiều,” chị Vị cởi mở nói về kinh nghiệm chăn nuôi của gia đình.

Một điểm mới trong mô hình của gia đình là tận dụng chất thải chăn nuôi. Phân ngan được thu gom, xử lý bằng men vi sinh, sau đó sử dụng như nguồn thức ăn tự nhiên bổ sung cho cá. Cách làm này giúp tiết kiệm chi phí, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường. “Nuôi ngan trên bờ, nuôi cá dưới ao, hai mô hình bổ trợ cho nhau. Môi trường chuồng trại sạch sẽ, ao cá được cải thiện, hàng xóm cũng yên tâm”, chị Vị cho biết.

Theo tính toán, chỉ riêng đàn ngan đã mang lại khoảng 200 triệu đồng lợi nhuận mỗi năm. Cộng thêm thu nhập từ ao cá, tổng thu nhập đạt 500 - 600 triệu đồng/năm, bảo đảm kinh tế gia đình chị Vị ổn định, sung túc.

Mô hình hay tạo sinh kế bền vững

Theo bà Đỗ Thị Quyên, mô hình của gia đình chị Vị mang nhiều giá trị: “Điểm nổi bật là tính đa dạng và khép kín. Trứng ngan là nguồn thu hàng ngày, cá là nguồn thu định kỳ, hai mảng này bổ trợ nhau rất tốt. Đặc biệt, việc xử lý phân bằng men vi sinh không chỉ giảm chi phí mà còn góp phần giữ môi trường sống trong lành. Đây là mô hình có thể nhân rộng ra nhiều hộ trong xã.”

Mô hình kết hợp cá - ngan của gia đình chị Vị cho thấy cách làm nông nghiệp thông minh: đa dạng hóa nguồn thu, giảm rủi ro, phát huy lợi ích môi trường. Nếu thị trường cá biến động thì trứng ngan vẫn đều đặn mỗi ngày, còn khi giá trứng hạ thì cá lại là “của để dành”.

Khi được hỏi về mong muốn của gia đình, chị Vị bày tỏ: “Thời gian tới, gia đình tôi mong được hỗ trợ thêm vốn vay ưu đãi để mua cám, đầu tư thêm máy sục khí. Khi quy mô mở rộng, nâng cao giá trị lên VietGAP, chúng tôi có thể ký hợp đồng bao tiêu trực tiếp với các siêu thị, không còn phụ thuộc thương lái”.

Trên bờ ngan kêu, dưới ao cá quẫy, mô hình chăn nuôi khép kín của gia đình chị Thân Thị Vị đang tạo nên một bức tranh sinh kế bền vững. Từ sự kiên trì và đổi mới, gia đình chị đã minh chứng rằng nông nghiệp nếu biết tận dụng kỹ thuật và kết hợp khéo léo, hoàn toàn có thể đem lại cuộc sống sung túc ngay trên mảnh đất quê hương.