Hoàn lưu bão số 10 (Bualoi) đổ bộ vào cuối tháng 9 đã để lại hậu quả khốc liệt cho nông dân Sơn La. Mưa lớn kéo dài khiến hệ thống sông, suối tràn bờ; nước ngập sâu, bùn đất vùi lấp ruộng đồng, hàng trăm hecta lúa mùa chuẩn bị thu hoạch bị chìm trong lũ. Nhiều hộ dân đứng trước nguy cơ trắng tay.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La, hơn 100 ha lúa bị ngập, hơn 220 ha ngô và gần 15 ha hoa màu, rau, cây ăn quả bị thiệt hại nặng, tập trung ở các xã Vân Hồ, Tô Múa, Chiềng Sại, Lóng Sập, Gia Phù và Mường Bám. Tỷ lệ thiệt hại từ 30 đến 70%, có nơi hoàn toàn mất trắng.

Nhiều diện tích lúa bị ảnh hưởng do mưa bão thời gian qua ở Sơn La. Ảnh: Đức Bình.
Trong khi đó, theo thống kê của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, mưa lũ còn gây sập 11 nhà, di chuyển khẩn cấp nhiều hộ dân, và gây thiệt hại nhiều về tài sản.
Tại xã Gia Phù, gần 1.000 người gồm công an xã, đoàn viên thanh niên và nhân dân được huy động đến 16 bản có ruộng ngập sâu để trợ giúp khơi thông kênh mương, mở cống thoát nước, nạo vét rãnh và thu gom bùn đất sạt lở. Họ còn hỗ trợ thu hoạch nhanh diện tích lúa có thể cứu.
“Chúng tôi triển khai phương án ứng phó từ khi mưa bắt đầu, cố gắng khơi thoát nước, cứu diện tích lúa còn khả năng hồi phục”, bà Ninh Thị Tâm Bình, Chủ tịch UBND xã Gia Phù nói. Nhiều hộ dân dù mệt mỏi vẫn lao động để kịp thu hoạch những hạt lúa còn sót.
Về phía ngành nông nghiệp tỉnh, Trung tâm Kỹ thuật Nông nghiệp và các trạm kỹ thuật được chỉ đạo phối hợp với chính quyền xã rà soát hiện trường, theo dõi diễn biến thời tiết, thống kê thiệt hại và đề xuất hỗ trợ phù hợp.
Bà Ngần Thị Minh Thanh, Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp tỉnh Sơn La cho biết, trước mắt, nhiệm vụ quan trọng nhất là tiêu úng, thoát nước cho đồng ruộng. Các trạm đã huy động máy bơm, mở cống tiêu, nạo vét rãnh thoát nước nhằm hạ nhanh mực nước trên những thửa ruộng lúa đang chuẩn bị thu hoạch, tránh ngập kéo dài làm lúa bị thối rễ, gãy đổ. Cán bộ kỹ thuật còn hướng dẫn bà con bổ sung phân kali, phân bón lá và sử dụng chế phẩm sinh học giúp cây lúa hồi phục.

Cán bộ, chiến sĩ công an tỉnh Sơn La hỗ trợ bà con gặt lúa. Ảnh: Đức Bình.
Với diện tích hoa màu bị hư hại, ngành khuyến cáo vệ sinh đồng ruộng, bón vôi khử trùng và cấp giống rau ngắn ngày (cải, muống, dền…) để người dân kịp tái sản xuất, vừa ổn định thực phẩm tại chỗ, vừa giảm áp lực chi phí.
Một số thửa ruộng vùng cao do sạt lở đất đá, không thể phục hồi được, buộc người dân bỏ ruộng. Ở vùng ngập nhẹ hơn, trọng tâm được đặt vào việc khơi dòng thoát nước, ổn định mặt ruộng, chuẩn bị đất cho vụ tiếp theo. Trong hoàn cảnh ấy, nhân lực ở địa phương đang “cháy” hết công suất để cứu từng hạt lúa cho bà con.
Thiệt hại nông nghiệp tại Sơn La chỉ là một phần rất nhỏ trong bức tranh thiệt hại rộng lớn của thiên tai tại miền Bắc. Ước tính toàn quốc, bão số 10 đã khiến hơn 34.400 ha lúa và hoa màu ngập, nhiều nhà cửa bị hư hỏng nặng.
Hoàn lưu bão số 11 (Matmo) dù không gây mưa lớn, trên diện rộng ở Sơn La, nhưng chính quyền tỉnh, ngành nông nghiệp tiếp tục khuyến cáo người dân thu hoạch sớm diện tích lúa đã chín, kiểm tra hệ thống thoát nước, kịp thời gia cố bờ vùng, bờ thửa để tránh ngập úng kéo dài nếu mưa tiếp diễn.