Niềm tin và hy vọng sau trận lũ lịch sử

Ký ức kinh hoàng nơi rốn lũ

Chưa bao giờ người dân xã Hòa Thịnh, (tỉnh Đắk Lắk) lại chứng kiến một cơn cuồng nộ của thiên nhiên khủng khiếp đến thế. Chỉ trong vài giờ ngắn ngủi những ngày cuối tháng 11, dòng nước lũ dâng lên với tốc độ kinh hoàng đã biến vùng quê yên bình thành biển nước mênh mông. Những con số thống kê lạnh lùng không thể đong đếm hết nỗi đau: hàng chục người thiệt mạng, hàng nghìn ngôi nhà chìm trong biển nước.

Tâm điểm của sự tàn phá dồn về chợ Hòa Thịnh - nơi từng là khu giao thương sầm uất nhất vùng. Bà Nguyễn Thị Lan, quản lý chợ cho biết toàn bộ khu vực với 40 ki-ốt kinh doanh vải, mỹ phẩm, giày dép đều bị nhấn chìm trong biển nước, hiện chưa thể thống kê đầy đủ con số thiệt hại.

Chị Nguyễn Thị Trang là một tiểu thương lâu năm. Gia đình chị đã sống ở đây qua nhiều thế hệ nhưng chưa bao giờ chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng đến thế. "Nước từ thượng nguồn đổ về ào ào trong đêm, cả nhà phải leo lên nóc trú ẩn. Toàn bộ hàng hóa bị nhấn chìm, ước tính thiệt hại khoảng 500 triệu đồng. Giờ chỉ biết cố gắng làm sạch những món đồ có thể cứu chữa để bán, mong kiếm chút an ủi", chị Trang bùi ngùi chia sẻ trong khi cố gắng giặt lại đống quần áo lấm lem bùn đất.

Cùng cảnh ngộ, bà Bùi Thị Mùi không cầm được nước mắt khi nhìn hàng tấn quần áo, là nguồn sống và hy vọng duy nhất của gia đình bị ngâm trong bùn nhiều ngày. Bà nghẹn ngào: "Chỉ trong thời gian ngắn ngủi, toàn bộ tài sản đã mất sạch, ước tính thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng". Những ki-ốt giờ chỉ còn là đống đổ nát, cuốn trôi theo bao vốn liếng và hy vọng của người dân.

Gian nan bài toán phục hồi sinh kế

Khi nước lũ rút đi, để lại lớp bùn non dày đặc cũng là lúc người dân Hòa Thịnh đối mặt với thực tại nghiệt ngã của công cuộc tái thiết. Khó khăn không chỉ dừng lại ở những ngôi nhà đổ nát, mà nằm ở chính "cần câu cơm" đã bị thiên nhiên tước đoạt.

Nông nghiệp, trụ cột kinh tế của vùng chịu tổn thất nặng nề nhất. Hàng trăm ha cây trồng đang vào vụ thu hoạch hoặc giai đoạn dưỡng cây bị ngập úng dài ngày, đối mặt với nguy cơ mất trắng hoặc thối rễ, chết cây. Với người nông dân, đây không chỉ là mất mùa một năm, mà là mất đi công sức chăm sóc của 3-5 năm để tái canh. Bên cạnh đó, hàng nghìn con gia súc, gia cầm, khối tài sản lớn nhất của nhiều hộ nghèo đã bị lũ cuốn trôi hoặc chết do ngạt nước, để lại những chuồng trại trống hoác và những khoản nợ ngân hàng chưa biết ngày nào trả nổi.

Đời sống sinh hoạt cũng bị đảo lộn hoàn toàn. Nguồn nước sạch khan hiếm nghiêm trọng. Môi trường ô nhiễm do xác động vật phân hủy và rác thải ứ đọng tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh sốt xuất huyết, tiêu chảy, các bệnh ngoài da. Những con đường liên thôn, liên xã bị sạt lở, chia cắt, khiến việc đi lại, vận chuyển nông sản và đưa trẻ đến trường trở thành hành trình gian nan. Gánh nặng kinh tế, nỗi lo dịch bệnh và ám ảnh tâm lý đang đè nặng lên đôi vai người dân vùng rốn lũ.

Chung tay vượt qua khó khăn

Trong hoạn nạn, bản lĩnh của người dân lại trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Câu chuyện về anh Trần Công Thành dùng chiếc ghe cắt cỏ nhỏ bé băng mình qua dòng nước xiết cứu hơn 40 mạng người đã trở thành biểu tượng đẹp đẽ của tình làng nghĩa xóm. Đó là minh chứng sống động nhất cho tinh thần đùm bọc lẫn nhau.

Ngay khi nước rút, dù đôi tay còn run rẩy vì lạnh và đói, bà con đã bảo nhau dọn dẹp, dựng lại nhà cửa. Khẩu hiệu "còn người là còn của" được nhắc đi nhắc lại như một lời động viên, một liều thuốc tinh thần giúp họ vượt qua tuyệt vọng. Từ những người già đến trẻ nhỏ, ai cũng xắn tay vào việc, chắt chiu từng chút tài sản còn sót lại, rửa sạch từng chiếc bát, bộ quần áo để bắt đầu lại cuộc sống.

Không để người dân Hòa Thịnh đơn độc, cả hệ thống chính trị và cộng đồng đã vào cuộc với tinh thần khẩn trương nhất. Hình ảnh những người lính Cụ Hồ luôn tỏa sáng nơi gian khó. Điển hình như Thượng úy Đặng Văn Tài (Trung đoàn 584, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk), người đã bám trụ tại địa bàn từ ngày 19/11. Anh cùng đồng đội không quản ngại bùn lầy, sát cánh hỗ trợ bà con dọn dẹp rác thải ngổn ngang trong trường học, trên các nẻo đường và chung tay dựng lại những căn nhà bị sập, trở thành điểm tựa vững chắc cho nhân dân.

Song song đó, công tác khôi phục hạ tầng liên lạc cũng được ưu tiên tối đa. Giám đốc Mobifone Khu vực 7 Bùi Chí Tuệ cho biết đơn vị đã nỗ lực khôi phục thành công 5 trạm phát sóng tín hiệu. Dù chưa thể thống kê hết thiệt hại về cơ sở vật chất, nhưng đơn vị xác định gác lại lợi ích kinh tế, dồn toàn lực tập trung vào công tác ứng cứu, đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt cho bà con vùng lũ.

UBND tỉnh Đắk Lắk quyết định hỗ trợ cho các hộ dân bị ngập lụt và bị thiệt hại do mưa lũ gây ra trên địa bàn với mức hỗ trợ đối với hộ nghèo, hỗ trợ 3 triệu đồng/hộ; đối với các hộ còn lại, hỗ trợ 1,5 triệu đồng/hộ từ nguồn ngân sách Nhà nước và Quỹ cứu trợ tỉnh - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đắk Lắk.

Hàng trăm đoàn xe thiện nguyện từ khắp mọi miền Tổ quốc đã nối đuôi nhau về rốn lũ. Những bếp ăn dã chiến đỏ lửa ngày đêm, hàng nghìn suất cơm nóng hổi được trao đi. Đặc biệt, Trung tâm Truyền thông, văn hóa, thể thao xã Ea Drăng đã tổ chức đoàn cứu trợ gồm 30 thành viên cùng 5 xe tải hàng hóa thiết yếu đến với bà con trong đợt thứ 2 này. Đoàn đã dành phần quà 1 triệu đồng hỗ trợ cho mỗi trường hợp không may tử vong do thiên tai. Giá trị vật chất tuy không quá lớn nhưng gói ghém trọn vẹn sự sẻ chia, tinh thần tương thân tương ái cao đẹp của dân tộc ta, giúp người dân xã Hòa Thịnh sớm hồi sinh từ đống ngổn ngang sau lũ dữ.