Những tay lái nữ trên đường Trường Sơn: Vẫn đi nếu Tổ quốc cần

Có những triết lý được viết trong sách, và có những triết lý được viết bằng bánh xe lăn qua hố bom. Những cô gái lái xe Trường Sơn không học triết học, nhưng họ sống với một triết lý sâu hơn mọi trang sách: sống là cống hiến cho Tổ quốc, là đi, là tiến lên, là giữ tay lái cho đến khi hoàn thành nhiệm vụ.

Họ đến với Trường Sơn khi tuổi đời còn rất trẻ. Chẳng ai trong họ nghĩ đến chuyện anh hùng. Họ chỉ nghĩ rằng, đất nước đang cần người lái xe, thế là đi. Và rồi, giữa núi rừng mịt mù khói lửa, họ chợt hiểu rằng, cuộc sống không có gì chắc chắn hơn cái chết luôn rình rập bên cạnh. Mỗi chuyến xe đi là một lần đánh cược với định mệnh, một chuyến đi không ai biết có trở về hay không. Nhưng chính vì thế, mỗi hơi thở, mỗi khúc hát khe khẽ trong đêm, lại trở nên vô cùng quý giá.

Họ sống trong trạng thái mà triết gia gọi là “giáp mặt với hư vô”, nhưng họ không sợ hãi. Họ đối diện với cái chết bằng nụ cười, bằng câu nói bâng quơ: “Nếu mai không còn, thì tối nay cứ hát đi.”

Cái triết lý giản dị ấy, chính là tinh hoa của sự tồn tại. Bởi chỉ khi đứng giữa ranh giới mong manh nhất, con người mới hiểu giá trị của từng giây phút được sống, từng nhịp tim còn đập.

Trên những cung đường bom đạn, họ không triết luận bằng lời, mà triết luận bằng hành động. Mỗi lần qua đèo, họ phải chọn giữa sợ hãi và dấn thân. Và họ chọn dấn thân, không phải vì dũng cảm hơn ai, mà vì họ không muốn để nỗi sợ cầm lái thay mình. Trong họ, có một thứ ánh sáng rất lạ, ánh sáng của tự do trong giới hạn, của ý chí trong định mệnh.

Họ không được chọn hoàn cảnh, nhưng họ được chọn cách đi qua nó. Và họ đã chọn cách đẹp nhất: đi bằng lòng tin, bằng tình yêu, bằng sự thanh thản đến lạ lùng trước bom đạn.

Có cô từng nói: “Trên đường, chỉ nghe tiếng xe và tiếng tim mình”. Câu nói tưởng đơn sơ nhưng là một chân lý bất diệt: trong tiếng động cơ gầm rú, giữa khói xăng và mùi thuốc súng, âm thanh của sự sống, cất lên mãnh liệt. Đó là âm thanh của ý nghĩa, của cái mà con người luôn đi tìm giữa những giới hạn sinh tồn.

Những cô gái ấy đã luôn chọn cách hướng về phía trước và đi tiếp. Đôi khi, triết lý của sự sống nằm chính trong hành động giản dị nhất: giữ tay lái thẳng giữa khúc cua, giữ niềm tin giữa đêm tối.

Không cần cao siêu. Không cần lời lẽ lớn lao. Chính họ, những con người bình thường, đã tìm ra cốt lõi của hiện sinh: sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, ngay cả khi cái chết kề bên.

Nhiều năm sau, khi chiến tranh đã lùi xa, những cô gái ấy vẫn nhớ những đêm rừng đầy sao. Họ nói rằng, đó là những năm tháng đẹp nhất, dù cũng là những năm tháng dữ dội nhất. Đẹp, vì khi ấy, họ biết rõ mình sống để làm gì. Dữ dội, vì mỗi sáng mở mắt ra, đều không chắc có được thấy hoàng hôn.

Nếu có một triết lý nào được viết ra từ Trường Sơn, thì đó là triết lý của lòng tin. Tin vào con người, vào đất nước, vào những điều bình dị nhất giữa hỗn loạn. Tin rằng, trong tận cùng của bóng tối chiến tranh, vẫn có ánh sáng, ánh sáng từ trái tim của những người biết yêu, biết sống, biết hy sinh vì Tổ quốc.

Và khi ta nhớ đến họ, những cô gái lái xe Trường Sơn, ta lại nhớ đến một hình ảnh tuyệt đẹp: những cô gái nhỏ bé giữa rừng núi mịt mù, cười trong tiếng bom, hát trong khói lửa, và lái xe về phía trước, như thể chính họ đang cùng chở Tổ quốc đi qua ranh giới sinh tử.

Họ đã sống như một ngọn lửa, để lại ánh sáng cho những thế hệ sau hiểu rằng: tự do không phải là không sợ hãi, mà là dám đi tiếp dù sợ hãi đang ở ngay bên cạnh.

Chiều 18/10 tại Hà Nội, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì gặp mặt Ban liên lạc Đại đội Nữ lái xe Trường Sơn.

Chiến công của Đại đội nữ lái xe Trường Sơn đã đi vào lịch sử như một biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, vun đắp truyền thống phụ nữ Việt Nam “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang”.

Hơn 50 năm gặp lại, nhiệt huyết trong tim những người lính vẫn tràn đầy. Họ nói: Nếu Tổ quốc cần, chúng tôi sẵn sàng cầm vô lăng, lên đường.