Chủ tịch Đại học Harvard Alan Garber khẳng định, trường sẽ không từ bỏ quyền độc lập và các quyền tự do theo hiến pháp của mình. Ảnh: Đại học Harvard.
Ngày 14/4, chính quyền Mỹ tuyên bố đóng băng khoản tài trợ trị giá 2,2 tỷ USD và 60 triệu USD hợp đồng nghiên cứu dành cho Đại học Harvard. Bên cạnh đó, Nhà Trắng đang xem xét việc đóng băng 9 tỷ USD trong các hợp đồng và khoản tài trợ của Chính phủ Mỹ dành cho Harvard, như một phần trong nỗ lực ngăn chặn làn sóng biểu tình ủng hộ Palestine đã lan rộng tại các trường đại học trong suốt 18 tháng qua.
Thông báo này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Harvard đưa ra lập trường của mình. Trong bức thư mới được công khai, Chủ tịch Harvard Alan Garber cho rằng, những yêu cầu mà chính quyền Tổng thống đưa ra vào tuần trước, bao gồm giảm quyền của sinh viên và giảng viên đối với các vấn đề của trường và báo cáo ngay lập tức những sinh viên nước ngoài, đã vi phạm hành vi với chính quyền liên bang cùng một số yêu cầu khác.
“Không có chính phủ nào - hay đảng nào - được quyền ra lệnh về những gì các trường đại học tư nhân có thể giảng dạy, những ai được tuyển dụng, và những lĩnh vực được nghiên cứu. Việc đồng ý với yêu cầu này đồng nghĩa cho phép chính quyền liên bang 'kiểm soát cộng đồng Harvard' và đe dọa các giá trị của trường nhằm tạo dựng và truyền bá kiến thức", ông Alan cho biết.
Phía Đại học Harvard nhấn mạnh các yêu cầu từ chính quyền Trump là bất hợp pháp, khẳng định sẽ không từ bỏ quyền độc lập và các quyền tự do theo hiến pháp của mình.
Harvard là trường đại học danh tiếng đầu tiên công khai phản đối các yêu cầu từ Nhà Trắng. Ảnh: Grace DuVal.
Trước đó, Đại học Harvard nhận được thư từ lực lượng đặc nhiệm liên bang, trong đó nêu các yêu cầu bổ sung về chính sách nhằm "duy trì mối quan hệ tài chính giữa Harvard và chính phủ liên bang".
Những yêu cầu bao gồm xóa bỏ các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI), cấm đeo khẩu trang trong các cuộc biểu tình tại khuôn viên trường, áp dụng tuyển sinh và tuyển dụng dựa trên năng lực, đồng thời giảm quyền lực của những giảng viên và quản lý "thiên về hoạt động xã hội hơn là học thuật".
Harvard tỏ ra thất vọng "khi chính quyền đã bỏ qua những nỗ lực này và thay vào đó lại xâm phạm quyền tự do của trường theo những cách không hợp pháp".
Theo bản sao lá thư được The Harvard Crimson, tờ báo của sinh viên Harvard, ông Trump còn yêu cầu Đại học phải "hợp tác đầy đủ" với Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, cơ quan chịu trách nhiệm thực thi chính sách nhập cư, và các cơ quan liên bang nhằm đảm bảo "tuân thủ hoàn toàn" các quy định hiện hành.
"Tổng thống Trump đang nỗ lực đưa giáo dục đại học vĩ đại trở lại, bằng cách chấm dứt tình trạng bài trừ Do Thái tràn lan và đảm bảo tiền thuế của người dân không bị sử dụng để tài trợ cho các hành vi phân biệt chủng tộc nguy hiểm hoặc bạo lực mang động cơ chủng tộc tại Harvard. Harvard hoặc bất kỳ tổ chức nào vi phạm Điều VI của pháp uật liên bang sẽ không đủ điều kiện nhận tài trợ", người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt tuyên bố.
Không chỉ Harvard, mâu thuẫn giữa các trường đại học khác và Chính phủ Mỹ đang leo thang, làm dấy lên lo ngại về quyền tự do ngôn luận và học thuật khi ông Trump chọn cách "đóng băng" hàng trăm triệu USD tiền tài trợ cho các trường đại học, gây sức ép buộc các trường phải thay đổi chính sách.
Theo dõi phát ngôn của người đứng đầu Harvard, cựu Tổng thống Barack Obama đã ca ngợi Harvard như “một tấm gương” khi từ chối yêu cầu từ Tổng thống Trump. Trong khi đó, nhiều sinh viên và các trường đại học hoan nghênh Harvard khi là trường đại học đầu tiên từ chối tuân thủ các yêu cầu của chính quyền Mỹ, và thiết lập một cuộc đối đầu giữa chính quyền liên bang và trường đại học.
