Theo Copernicus - chương trình quan sát Trái đất của Liên minh châu Âu, nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 đến tháng 11/2025 đã tăng hơn 1,48°C so với mức tiền công nghiệp, tương tự mức tăng nhiệt độ năm 2023. Điều này có nghĩa là năm 2023 và 2025 là hai năm có mức nhiệt cao thứ hai từng ghi nhận trong lịch sử quan trắc.
Báo cáo của Copernicus cho biết thêm, riêng tháng 11/2025, nhiệt độ toàn cầu đã cao hơn 1,54°C so với mức tiền công nghiệp. Tiến sĩ Samantha Burgess, Phó giám đốc Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus, nhận định: “Nhiệt độ trung bình trong ba năm liên tiếp từ 2023 đến 2025 đang trên đà vượt ngưỡng 1,5°C lần đầu tiên”.
Tháng 11/2025 là thời điểm chứng kiến một loạt các hiện tượng thời tiết nguy hiểm bao gồm lốc xoáy và lũ lụt thảm khốc trên khắp Nam Á và Đông Nam Á. Ảnh: Krishan Kariyawasam.
Bản tin khí hậu tháng 11 cũng ghi nhận đây là tháng 11 nóng thứ ba trong lịch sử, trong đó mức tăng nhiệt đặc biệt rõ rệt ở bắc Canada và Bắc Băng Dương. Cùng thời điểm, hàng loạt hiện tượng thời tiết cực đoan đã xuất hiện gồm các xoáy thuận nhiệt đới và những trận lũ lụt nghiêm trọng xảy ra ở Nam Á và Đông Nam Á.
Các nhà khoa học cho biết lớp khí thải dày đặc này đang giữ nhiệt lại gần bề mặt Trái đất, khiến nắng nóng dữ dội, mưa lớn bất thường, bão mạnh và các dạng thời tiết cực đoan khác xảy ra với cường độ ngày một lớn.
Trong khi đó, các hiện tượng khí hậu như El Niño hay La Niña cũng đóng vai trò điều chỉnh nhiệt độ trung bình từng năm. Sau giai đoạn El Niño đẩy nhiệt độ toàn cầu tăng mạnh trong 2023 - 2024, năm 2025 chuyển sang La Niña yếu, hiện tượng có xu hướng làm mát nhẹ nhưng mức giảm này vẫn không đủ để đảo ngược xu thế ấm lên dài hạn.
“Những cột mốc này không còn là cảnh báo trừu tượng”, tiến sĩ Burgess nói. “Chúng phản ánh tốc độ biến đổi khí hậu nhanh chóng hiện nay. Cách duy nhất để giảm mức tăng nhiệt trong tương lai là nhanh chóng cắt giảm phát thải khí nhà kính”.
Trong nỗ lực giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, các nhà lãnh đạo thế giới đã cam kết giới hạn mức tăng nhiệt độ Trái đất dưới 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp vào cuối thế kỷ. Giới khoa học hiểu mục tiêu này theo nghĩa trung bình 30 năm. Do đó, các nhà khoa học tin rằng thế giới vẫn còn một “cơ hội mong manh” để đạt mục tiêu 1,5 độ C, ngay cả khi nhiệt độ ghi nhận trong một số tháng hoặc một số năm đã bắt đầu vượt qua ngưỡng này.
Dù vậy, kể từ khi Thỏa thuận Paris được thông qua năm 2015, lượng phát thải toàn cầu vẫn tiếp tục tăng. Cùng lúc, nhiệt độ trung bình và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan cũng tăng lên.
Những nhận định của Copernicus trùng khớp với phân tích của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), được công bố trước hội nghị COP30 tại Brazil tháng trước. Trong đó, WMO đánh giá giai đoạn 2015 - 2025 sẽ là chuỗi 11 năm nóng nhất trong hồ sơ quan trắc kéo dài từ năm 1850.
Giáo sư Celeste Saulo, Tổng Thư ký WMO, nhận định: “Chúng ta đang không đi đúng hướng để đạt các mục tiêu của Thỏa thuận Paris. Các chỉ số khí hậu khác trong năm 2025 tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo, thời tiết cực đoan đã gây tác động sâu rộng tới kinh tế toàn cầu và mọi trụ cột của phát triển bền vững”.
Những dữ liệu liên tiếp từ các cơ quan khoa học uy tín cho thấy tốc độ nóng lên của Trái đất đang gia tăng rõ rệt. Nếu các quốc gia không triển khai các biện pháp mạnh mẽ hơn để giảm phát thải, mục tiêu “giữ mức tăng dưới 1,5°C” vốn được coi là ngưỡng quan trọng để tránh các rủi ro nghiêm trọng, sẽ ngày càng khó đạt được.
