Nâng cao hiệu quả giảm nghèo từ đổi mới truyền thông và tiếp cận thông tin

Phát huy nội lực, thu hẹp khoảng cách số để giảm nghèo bền vững

Toàn xã Định Hóa (Thái Nguyên) hiện có 340 hộ nghèo và cận nghèo, trong đó 140 hộ nghèo chiếm 2,56% và 200 hộ cận nghèo chiếm 3,66%. Dù tỷ lệ này không cao so với mặt bằng chung các xã miền núi, song nguy cơ tái nghèo vẫn hiện hữu nếu thiếu những giải pháp căn cơ. Việc người dân còn hạn chế về thông tin, kiến thức sản xuất và kỹ năng số cũng là rào cản lớn đối với quá trình cải thiện sinh kế.

Công tác giảm nghèo tại Định Hóa gặp nhiều trở ngại, nhất là ở tiêu chí tiếp cận thông tin. Với địa hình đồi núi phức tạp, nhiều xóm xa trung tâm, giao thông xuống cấp và thường xuyên sạt lở vào mùa mưa, việc đi lại và tiếp cận dịch vụ xã hội của người dân bị hạn chế. Một số khu vực vùng cao vẫn thiếu sóng điện thoại ổn định; hệ thống loa truyền thanh chưa phủ kín khiến thông tin từ xã tới thôn bản đôi khi bị gián đoạn, ảnh hưởng đến hiệu quả tuyên truyền chủ trương, chính sách giảm nghèo của Đảng và Nhà nước.

Những yếu tố này khiến bài toán giảm nghèo đa chiều, giảm nghèo thông tin của địa phương thêm phần thách thức. Tuy vậy, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền và sự đồng thuận của người dân, xã đã triển khai nhiều giải pháp linh hoạt, phù hợp điều kiện vùng dân tộc thiểu số nhằm khắc phục dần hạn chế.

Trước tình hình đó, Đảng ủy và UBND xã Định Hóa đổi mới phương thức tiếp cận, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền và đặt người dân vào vị trí trung tâm, coi thông tin là “chìa khóa” mở đường phát triển.

Địa phương phát huy vai trò của người có uy tín ở cơ sở như lãnh đạo xóm, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận là những người am hiểu địa bàn, có khả năng vận động và được nhân dân tín nhiệm. Họ là cầu nối giữa chính quyền và người dân, trực tiếp truyền tải chủ trương, chính sách bằng tiếng dân tộc gắn với ví dụ cụ thể, dễ hiểu và dễ áp dụng.

Song song đó, xã triển khai nhiều kênh tuyên truyền: họp xóm, hội nghị thôn bản, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, sinh hoạt đoàn thể. Chính quyền phát hành tài liệu minh họa bằng hình ảnh phù hợp với đồng bào dân tộc; ưu tiên cán bộ biết tiếng Tày, Nùng, Dao tham gia tuyên truyền để tăng tính gần gũi.

Đội ngũ cán bộ, đảng viên xã thực hiện phương châm “gần dân, sát dân, hiểu dân và vì dân”, thường xuyên xuống cơ sở, nắm bắt tâm tư, hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo trong tiếp cận thông tin, dịch vụ công, thủ tục trực tuyến và các chính sách hỗ trợ sản xuất.

Nhờ cách làm này, nhận thức của người dân về giảm nghèo, phát triển kinh tế và chuyển đổi số chuyển biến rõ rệt. Nhiều hộ chủ động tìm kiếm thông tin chính thống, áp dụng kỹ thuật mới vào trồng trọt, chăn nuôi, tham gia các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số.

Ở những khu vực có điều kiện phát triển kinh tế đồi rừng, xã mở rộng trồng rừng sản xuất với các loại cây giá trị như keo, quế; phối hợp doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở chế biến gỗ đầu tư xưởng gần vùng nguyên liệu để giảm chi phí vận chuyển, tăng giá trị sản phẩm, tạo việc làm tại chỗ. Nhờ đó, người dân nâng thu nhập, đồng thời được tiếp cận thông tin thị trường và kỹ năng quản lý sản xuất.

Xã Định Hóa cũng tổ chức nhiều lớp đào tạo nghề, tập huấn kỹ thuật sản xuất và kỹ năng số để người dân tiếp cận thông tin nhanh hơn, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, tiêu thụ nông sản. Việc biểu dương, khen thưởng điển hình vượt khó được duy trì thường xuyên, tạo sức lan tỏa tích cực.

Với sự quan tâm của các cấp và nỗ lực của chính quyền, Định Hóa đang từng bước thu hẹp khoảng cách số giữa miền núi và đồng bằng, giúp người dân thoát nghèo thông tin, thoát nghèo kinh tế, hướng đến xây dựng nông thôn mới bền vững. Địa phương đang chuyển mình mạnh mẽ: thông tin đến được từng bản làng, tinh thần tự lực được củng cố và giảm nghèo trở thành động lực cho phát triển toàn diện trong kỷ nguyên số.

Đổi mới truyền thông, đưa thông tin đến từng thôn bản

Là 1 trong 7 dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững, thời gian qua, truyền thông và giảm nghèo về thông tin đạt được những kết quả tích cực tại Thái Nguyên. 

Thái Nguyên đã đẩy mạnh nhiều hoạt động truyền thông và giảm nghèo về thông tin tại cơ sở. Là một trong những đơn vị nòng cốt trong quá trình thực hiện dự án này, từ đầu năm đến nay, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức sản xuất mới các tiểu phẩm, chương trình truyền thanh và chuyên mục phát thanh "Giảm nghèo về thông tin”.

Theo bà Bùi Thị Thu Hương - Trưởng phòng Thông tin - Báo chí - Xuất bản (Sở Văn hóa, Thể thao và Du Lịch Thái Nguyên), nội dung tuyên truyền chủ yếu là về giảm nghèo, cung cấp nội dung thông tin thiết yếu phục vụ nhu cầu thông tin của người dân, cung cấp trên hệ thống thông tin nguồn của tỉnh, đặt lịch phát trên hệ thống loa truyền thanh.

Bằng những nỗ lực của Sở Văn hóa, Thao và Du lịch tỉnh, 100% các hộ gia đình sinh sống trên địa bàn còn nhiều khó khăn như Thần Sa, Sảng Mộc, Võ Nhai cũng đã được tiếp cận thông tin về giảm nghèo bền vững thông qua các sản phẩm truyền thông; tăng cường cơ sở vật chất cho hoạt động đài truyền thanh xã với 39 cụm loa truyền thanh ứng dụng công nghệ thông tin - viễn thông.

Ngoài ra, các sở, ngành của tỉnh cũng đã tích cực phối hợp với cơ quan tuyên truyền thực hiện các phóng sự truyền hình, bài viết về công tác giảm nghèo, gương điển hình, các mô hình giảm nghèo.