Khởi sắc ở vùng đồng bào thiểu số: [Bài 1] Đẩy mạnh chuyển đổi số

Sau sáp nhập, xã Xuân Phú, tỉnh Đồng Nai (sáp nhập từ xã Xuân Phú và xã Lang Minh, huyện Xuân Lộc cũ) có diện tích tự nhiên hơn 5.562ha, dân số gần 30 ngàn người, gồm 12 thành phần dân tộc anh em, trong đó có hơn 28% đồng bào dân tộc thiểu.

Sau sáp nhập, xã đã đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trên nhiều phương diện, trong đó trọng tâm là nâng cao năng lực số cho người dân, tổ chức các lớp tập huấn sử dụng dịch vụ công trực tuyến, hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng các ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, quy trình tiếp cận thông tin và giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường mạng.

Ông Võ Hoàng Khai, Phó Giám đốc Sở KHCN tỉnh Đồng Nai cho biết, Chương trình "mỗi người dân là một học viên số" do tỉnh Đồng Nai thực hiện, nhằm trao năng lực số cho người dân, Sở đã phối hợp với Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Đồng Nai tổ chức Hội nghị phổ biến kiến thức và nâng cao nhận thức về ứng dụng công nghệ thông tin tại 16 điểm thuộc các xã vùng DTTS và miền núi. Hội nghị kéo dài 10 ngày, với sự tham dự của 1.111 người DTTS trên địa bàn tỉnh.

Bà Thị Gái, dân tộc Chơ Ro, ở ấp Bình Hòa, hội viên Hội Phụ nữ xã Xuân Phú cho biết, nhờ được tham gia tập huấn, hướng dẫn của cán bộ, bà đã biết sử dụng nhiều thứ như chuyển tiền qua app ngân hàng, quét mã, tài khoản định danh điện tử, biết sử dụng mạng xã hội Facebook, Zalo trên điện thoại. Đặc biệt, bà Thị Gái và nhiều người khác có thêm nhiều kiến thức về an toàn mạng, hình thức lừa đảo.

Ông Nguyễn Trọng Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Phú, cho biết, xã đã huy động sự vào cuộc của các tổ chức, đoàn thể, với nhiều mô hình hiệu quả. Trong đó có Tổ Truyền thông cộng đồng, một trong những mô hình được vận hành từ vốn Dự án 8, Chương trình MTQG 1719.

“Qua một thời gian tham gia các lớp tập huấn, nhận thức và kỹ năng số của người dân trên địa bàn xã từng bước được cải thiện, hình thành thói quen làm việc, giao dịch và tiếp cận thông tin trên môi trường số, trang bị kiến thức tự bảo vệ mình trong môi trường số”, ông Quang nói.

Cũng như xã Xuân Phú, các địa phương vùng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Đồng Nai đang tăng cường trao cơ hội tiếp cận kỹ năng số cho người dân, nhất là đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa, địa bàn đặc biệt khó khăn.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo (DTTG) tỉnh Đồng Nai, người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế trong việc tiếp cận kiến thức số. Do đó, Sở đã ban hành văn bản về việc yêu cầu các phòng trực thuộc tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nhận thức cho cán bộ, công chức, người lao động, đồng bào DTTS và đồng bào có đạo về vai trò của chuyển đổi số trong thời kỳ mới, coi đây là nhiệm vụ chiến lược, thường xuyên và liên tục, là khâu đột phá hàng đầu trong tiến trình hiện đại hóa nền hành chính và phát triển nguồn nhân lực của ngành.

Ngoài ra, Sở DTTG cũng thường xuyên phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh, địa phương đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức về thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số” ở các địa bàn có đông đồng bào DTTS. Đồng thời vận động người dân tham gia học tập, tìm hiểu, ứng dụng công nghệ số trong đời sống.

“Các hoạt động tư vấn, tập huấn và trực tiếp hướng dẫn về chuyển đổi số sẽ tiếp tục được đẩy mạnh nhằm giúp đồng bào ứng dụng tốt hơn chuyển đổi số vào cuộc sống một cách an toàn, tăng hiệu quả kết nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào DTTS”, ông Thổ Út, Phó giám đốc Sở DTTG tỉnh Đồng Nai cho biết.

Có thể nói, việc trang bị kỹ năng số cho người dân, đặc biệt là đồng bào DTTS đã mang lại những hiệu quả thiết thực. Đó là sự xuất hiện ngày càng nhiều tấm gương sản xuất, kinh doanh giỏi nhờ ứng dụng chuyển đổi số.

Đơn cử như Tổ Hợp tác du lịch cộng đồng Tà Lài (Tà Lài Eco Lodge), ở xã Tà Lài, nằm ở vùng đệm Vườn quốc gia Cát Tiên.

Chị Ká Tuyền, chủ dự án khởi nghiệp Tà Lài Eco Lodge, cho biết, ý tưởng khởi nghiệp của chị bắt nguồn từ mong muốn khôi phục và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, mang lại sinh kế cho đồng bào và mang đến cho du khách một chương trình khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa thú vị. Để dự án hiệu quả, chị Ká Tuyền đã áp dụng triệt để công nghệ số bằng cách lập trang cá nhân giới thiệu “tất tần tật” về dự án với những thông tin, hình ảnh độc đáo, hấp dẫn.

Sau hơn 1 năm đi vào hoạt động, đã có hơn 1 ngàn lượt khách đến tham quan, trong  có nhiều khách nước ngoài. Nhờ sự nhiệt tình, thân thiện và hiểu biết của nhóm hướng dẫn, nhiều khách đã quay lại lần 2, 3. Hiện, Tà Lài Eco Lodge có 30 lao động thường xuyên, nhiều hộ gia đình cùng tham gia một số công việc.

Tỉnh Đồng Nai đặt mục tiêu, ngay trong năm 2025, trung bình mỗi người dân có một kết nối internet vạn vật, riêng khu vực nông thôn, miền núi đảm bảo mỗi hộ gia đình có một kết nối internet vạn vật… Đây sẽ là một trong những cơ sở góp phần hoàn thiện hạ tầng số cho các địa bàn khó khăn của tỉnh.