Theo cảnh báo, hiện tượng ấm lên đột ngột trong tầng bình lưu ở Nam Cực (SSW) có thể ảnh hưởng đến thời tiết của Australia trong những tháng tới, đặc biệt làm gia tăng nguy cơ nhiệt độ cao bất thường và điều kiện khô hạn ở miền Đông Nam nước này.
Theo Cục Khí tượng Australia (BOM), Nam Cực mới ghi nhận ba sự kiện ấm lên đột ngột trong 45 năm qua (lần lượt vào các năm 1988, 2002 và 2019). Lần gần nhất vào năm 2019 đã góp phần làm trầm trọng thêm thảm họa cháy rừng “Mùa hè đen”.

Các nhà khoa học cảnh báo hiện tượng ấm lên đột ngột trong tầng bình lưu (SSW) đang diễn ra trên khu vực Nam Cực có thể gây tác động tới khí hậu nhiều khu vực, bao gồm Australia. Ảnh: Greenpeace UK.
Từ đầu tháng 9, nhiệt độ không khí ở độ cao 30 km trên Nam Đại Dương và Nam Cực đã tăng tới 30 độ C so với trung bình, khiến nhiêt độ đạt mức -20 độ C thay vì -50 độ C thường thấy. Hiện tượng này cũng khiến gió xoáy vùng cực (polar vortex) - thường đạt 200 km/h - chậm lại còn khoảng 100 km/h.
Các thay đổi này có thể dẫn đến thời tiết ấm và khô hơn ở bề mặt, đặc biệt tại New South Wales (NSW) và Victoria. Tuy nhiên, theo chuyên gia khí quyển Martin Jucker (Đại học New South Wales), năm nay dự báo có mưa nhiều hơn nên tác động tổng thể “vẫn chưa thể xác định rõ”.
Các nhà khí tượng cũng cho rằng SSW có thể ảnh hưởng đến chế độ dao động Nam bán cầu (Southern Annular Mode), làm tăng khả năng xuất hiện những ngày nắng nóng cực đoan ở miền Nam Australia và giảm lượng mưa ở khu vực phía Đông.
Dù hiện tượng năm nay không gây tác động mạnh như thời điểm năm 2002 và 2019, BOM lưu ý rằng tác động mạnh nhất của SSW thường xảy ra vào mùa xuân, và nếu kéo dài, nó có thể khiến mùa hè tới trở nên khô nóng hơn. Một điểm tích cực là sự ấm lên trong tầng bình lưu có thể giảm kích thước lỗ thủng tầng ozone, giúp bảo vệ Trái đất tốt hơn trước tia cực tím.