Chợ Cầu (xã Cẩm Trung, tỉnh Hà Tĩnh) là nơi buôn bán của hàng trăm tiểu thương trong và ngoài vùng. Đều đặn 2 ngày một lần phiên chợ họp với đông đảo kẻ mua, người bán. Lượng rác bình quân mỗi phiên chợ thải ra môi trường khoảng 200 kg, trong đó khoảng 100 kg là rác thải dễ phân hủy.

Rác thải dễ phân hủy được người dân thu gom sau mỗi phiên họp chợ. Ảnh: Thanh Nga.
Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, đầu năm 2022, các cấp Hội Phụ nữ tỉnh Hà Tĩnh đã hỗ trợ Ban quản lý chợ Cẩm Lộc triển khai mô hình thu gom rác thải dễ phân hủy kết hợp với men vi sinh để sản xuất phân hữu cơ.
“Lúc ấy Hội Phụ nữ huyện Cẩm Xuyên, xã Cẩm Lộc hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà thu gom, hố ủ phân rộng khoảng 20 m2, hỗ trợ chế phẩm vi sinh, đồng thời cử cán bộ trực tiếp xuống chợ hướng dẫn chúng tôi quy trình thu gom rác, ủ phân. Rất phấn khởi, mô hình thành công, sản xuất được trên dưới 1 tấn phân vi sinh/tháng phục vụ bón cho cây trồng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong khu vực chợ”, bà Nguyễn Thị Hà, Giám đốc Công ty Quỳnh Bảo Yến, thành viên Ban quản lý chợ Cầu cho biết.
Theo bà Hà, trước đây, toàn bộ rác thải ở chợ Cầu được tập kết rồi đưa đến bãi rác tập trung của thôn để xử lý. Quy trình này vừa tốn kém chi phí vận chuyển vừa gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, mô hình ủ phân hữu cơ ngay tại chợ giúp bà con tiểu thương giải quyết vấn đề tồn đọng rác, giảm lượng rác thải phải đưa đi xử lý tại bãi tập trung, tiết kiệm chi phí.

Rác được phân loại, tập kết đến hố xử lý. Ảnh: Thanh Nga.
Sau thành công của mô hình thí điểm, Công ty Quỳnh Bảo Yến tiếp nhận, vận hành mô hình ủ phân hữu cơ này. Các loại rác thải dễ phân hủy như lá cây, rau, củ, quả, thức ăn thừa, trái cây… được 2 công nhân của Công ty thu gom, phân loại, tập kết vào hố ủ rác, cứ một lớp rác ủ với một lớp chế phẩm sinh học rồi đậy nắp kín, sau 45 ngày sẽ thành phân.
“Phải thừa nhận thời điểm có Hội Phụ nữ hỗ trợ, hoạt động xử lý rác thải thành phân hữu cơ hiệu quả hơn. Hiện chúng tôi vẫn duy trì, tấp ủ phân nhưng do thiếu kinh phí mua chế phẩm vi sinh nên thời gian xử lý lâu hơn. Chúng tôi rất mong chính quyền, các tổ chức quan tâm hỗ trợ một phần chế phẩm vi sinh giúp Ban quản lý chợ, doanh nghiệp duy trì, nhân rộng mô hình sản xuất phân hữu cơ từ rác thải này, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại khu vực công cộng”, bà Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.
Đánh giá về mô hình xử lý rác thải tại chợ Cầu, ông Nguyễn Viết Đồng, Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Trung khẳng định: “Hơn 3 năm nay môi trường tại chợ Cầu cải thiện rất nhiều nhờ mô hình thu gom, xử lý rác dễ phân hủy thành phân hữu cơ. Toàn bộ phân sản xuất ra được bán cho người dân có nhu cầu trên địa bàn để bón cho cây trồng.

Doanh nghiệp thực hiện tấp ủ, xử lý rác thải bằng men vi sinh thành phân hữu cơ bán cho người dân trong vùng có nhu cầu, góp phần bảo vệ môi trường. Ảnh: Thanh Nga.
Sau khi chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động, Ủy ban xã đang rà soát, giao Hội Phụ nữ tiếp tục đồng hành với Ban quản lý và doanh nghiệp duy trì mô hình. Sắp tới sẽ nghiên cứu hỗ trợ thêm chế phẩm vi sinh để mô hình nâng cao hiệu quả, làm tiền đề nhân rộng ra 2 chợ lớn khác tại xã Cẩm Trung và Cẩm Lĩnh (cũ)”.
Ngoài triển khai hiệu quả mô hình sản xuất phân hữu cơ từ rác thải chợ dân sinh, những năm qua, xã Cẩm Lộc (cũ) cũng tổ chức, nhân rộng rất tốt các mô hình thu gom, phân loại và xử lý rác tại nguồn, tận dụng nguồn phế phụ phẩm trong nông nghiệp như lá cây, rơm rạ, phân gia súc, gia cầm kết hợp với men vi sinh để sản xuất phân hữu cơ vi sinh, gia tăng hiệu quả kinh tế, giảm rác thải đổ ra môi trường, bảo vệ sức khoẻ cho người dân, góp phần xây dựng môi trường xanh – sạch – đẹp.