Sáng 27/12/2025, tại Trung tâm Hội nghị Almaz (Hà Nội), Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam phối hợp cùng Vinhomes tổ chức tọa đàm "Giao thông xanh tốc độ cao và giá trị cộng đồng của đô thị biển Cần Giờ" trong khuôn khổ sự kiện "ESG++ Coastal City - Tâm điểm đô thị biển thời đại tốc độ".
Quanh cảnh tọa đàm "Giao thông xanh tốc độ cao và giá trị cộng đồng của đô thị biển Cần Giờ". Ảnh: Reatimes.
Giao thông xanh tốc độ cao - trục xương sống của phát triển đô thị biển bền vững
Phát biểu tại tọa đàm, PGS.TS.KTS Trần Minh Tùng (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) cho rằng, với những khu vực có giá trị sinh thái đặc biệt như Cần Giờ, lựa chọn mô hình giao thông mang ý nghĩa quyết định đến tương lai đô thị. Theo ông, giao thông xanh tốc độ cao, đặc biệt là các phương thức vận tải công cộng sử dụng năng lượng sạch, cho phép hạn chế sự phụ thuộc vào phương tiện cá nhân, từ đó giảm phát thải và bảo vệ tối đa các vùng đệm sinh thái.
PGS.TS.KTS Trần Minh Tùng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội phát biểu tại Toạ đàm. Ảnh: Reatimes.
Dưới góc nhìn sinh thái học đô thị, việc “mở rộng” không gian sống của con người phải đi cùng bảo vệ các giá trị tự nhiên cốt lõi. Khi hệ thống giao thông có khả năng kết nối nhanh, trực tiếp giữa các điểm nút, đô thị có thể phát triển theo hướng tập trung có kiểm soát, tránh tình trạng đô thị hóa dàn trải dọc theo các tuyến đường bộ - nguyên nhân chính dẫn đến xâm lấn rừng ngập mặn và phá vỡ cấu trúc sinh thái ven biển.
Theo PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế Vận tải Đường sắt Việt Nam, giao thông xanh tốc độ cao cần được đặt vào trung tâm tư duy phát triển đô thị. Ông cho rằng, câu hỏi không còn là “có làm giao thông hay không”, mà là lựa chọn mô hình hạ tầng nào để đô thị phát triển đúng trật tự và không phải trả giá trong dài hạn. Nếu giao thông chủ đạo là đường bộ phụ thuộc vào phương tiện cá nhân, đô thị sẽ lan rộng không kiểm soát, phát thải cao và chi phí xã hội lớn. Ngược lại, khi trục phát triển dựa trên giao thông xanh tốc độ cao, đô thị có điều kiện hình thành cấu trúc đa trung tâm, tối ưu hóa nguồn lực và giảm áp lực cho khu vực lõi.
PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế Vận tải Đường sắt Việt Nam cho rằng giao thông xanh tốc độ cao cần được đặt vào trung tâm tư duy phát triển đô thị. Ảnh: Reatimes.
Những phân tích này cũng phù hợp với kinh nghiệm quốc tế. Theo Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES), tại nhiều quốc gia phát triển, giao thông xanh tốc độ cao khi được đặt đúng vai trò trong chiến lược quy hoạch đã trở thành “xương sống” của cấu trúc đô thị hiện đại. Hạ tầng này giúp mở rộng không gian tiếp cận việc làm và dịch vụ, đồng thời giảm thiểu tác động môi trường so với mô hình phụ thuộc phương tiện cá nhân.
Trong bối cảnh Cần Giờ sở hữu khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn, việc ưu tiên giao thông xanh tốc độ cao không chỉ là lựa chọn kỹ thuật, mà còn là lựa chọn mang tính nhân văn và trách nhiệm. Hạ tầng xanh, vì thế, trở thành điều kiện tiên quyết để dung hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo tồn sinh thái.
Hạ tầng xanh và sự tái định nghĩa cách sống, cách cộng đồng hình thành
Không dừng lại ở vai trò kết nối không gian, nhiều ý kiến tại tọa đàm nhấn mạnh chiều sâu xã hội của giao thông xanh tốc độ cao. Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nhận định: giao thông xanh tốc độ cao không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý, mà mở ra một không gian phát triển mới, nơi con người được kết nối tốt hơn, môi trường được bảo vệ tốt hơn và các giá trị đô thị được tích lũy bền vững hơn.
Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam. Ảnh: Reatimes.
Theo PGS.TS.KTS Trần Minh Tùng, khi thời gian di chuyển giữa trung tâm TP.HCM và Cần Giờ được rút ngắn xuống dưới 30 phút, cấu trúc đô thị sẽ chuyển dịch từ mô hình tập trung đơn cực sang mô hình đa cực. Ngưỡng thời gian này cho phép người dân lựa chọn nơi cư trú dựa trên chất lượng sống mà không làm suy giảm hiệu suất lao động. Trong bối cảnh đó, Cần Giờ có thể trở thành không gian sống mới cho tầng lớp trí thức, chuyên gia - những người tìm kiếm sự cân bằng giữa nhịp sống hiện đại và môi trường biển sinh thái.
Giao thông xanh tốc độ cao, vì vậy, không chỉ là phương tiện vận tải, mà là công cụ tái cấu trúc đời sống đô thị. Nó cho phép hòa quyện không gian sản xuất với không gian nghỉ dưỡng, tạo ra một hệ sinh thái “sống - làm việc - tái tạo” linh hoạt, nơi con người có điều kiện kiểm soát tốt hơn nhịp sống cá nhân.
Nhiều chuyên gia cho rằng, khi được thiết kế xanh và nhân văn, giao thông sẽ vượt ra khỏi chức năng kỹ thuật để trở thành hạ tầng xã hội. Người dân có điều kiện tiếp cận không gian xanh, dịch vụ công cộng, cơ hội tương tác và hình thành cộng đồng gắn kết hơn.
Đặc biệt với đô thị biển như Cần Giờ, giao thông xanh tốc độ cao kết hợp với không gian đi bộ ven biển và các tuyến kết nối đa chiều sẽ góp phần giảm áp lực môi trường, đồng thời tạo ra các “nút sống” đô thị, sinh hoạt cộng đồng, học tập và giải trí diễn ra hài hòa với thiên nhiên.
Bên cạnh đó, việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa Cần Giờ và trung tâm TP.HCM cũng được kỳ vọng tạo ra sự dịch chuyển dòng vốn theo hướng bền vững. Theo các chuyên gia, giao thông xanh tốc độ cao có xu hướng thu hút đầu tư dài hạn gắn với giá trị thực của cư trú và chất lượng sống, thay vì đầu cơ ngắn hạn. Giá trị đất đai và bất động sản sẽ được xác lập dựa trên khả năng kết nối, chất lượng môi trường và tính ổn định của cộng đồng.
